Konya-Karatay Hâkimiyet-i Milliye İlkokulu yeniden kullanım ve koruma önerileri
Reuse and conservation proposals for Konya-Karatay Hâkimiyet-i Milliye Primary School
- Tez No: 606237
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SAKİNE YILDIZ SALMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Bu çalışmada, Konya- Karatay İlçesi, Akçeşme Mahallesi, Garaj Caddesi, 554 ada, 45 parselde bulunan Hâkimiyet-i Milliye İlkokulu'nun günümüzdeki durumunun belgelenmesi, tarihsel gelişim sürecinin incelenmesi ve yapının korunarak gelecek nesillere aktarılmasına yönelik restorasyon projesinin hazırlanması amaçlanmıştır. Yapım yılı 1928-29 olarak tespit edilen binanın mimarı o dönem Maarif Vekâleti için projeler hazırlayan ve bunların ilki Ankara Gazi ve Latife İlk Mekteplerinde uygulanan (Mûkbil) Kemal Taş'tır. Yapının dönemin Konya Valisi İzzet Bey'in emriyle yaptırıldığı bilinmektedir. İnşa edildiği dönemin kamusal yapı anlayışını yansıtan bina, sahip olduğu cephe düzeni, yapım tekniği ve malzemeleri ile büyük oranda yapıldığı dönemdeki durumunu koruyabilmiştir. Hâkimiyet-i Milliye İlkokulu'nun çalışma konusu olarak seçilmesinin nedeni, uzun yıllar okul olarak kullanılan yapının günümüzde bu işlevini yitirmesi ve yeni kullanıcılarının ihtiyaçlarına yönelik bir planlamaya ihtiyaç duyuyor olmasıdır. Hâkimiyet-i Milliye İlkokulu 9.125 metrekare alana sahip parselde, 536,56 metrekare taban alanı üzerine bir bodrum, zemin ve birinci kat olarak inşa edilmiştir. Bina girişleri bahçeye açılan kuzey ve güney cephelerinde yer almaktadır. Okul bahçesine günümüzde Garaj Caddesi üzerinde bulunan bahçe kapısından girilmektedir. İnce uzun I şeklinde simetrik bir plan şemasına sahip olan okul, parsel içinde doğu batı aksında yerleştirilmiştir. Yapının bodrum katı günümüzde arşiv ve kazan dairesi olarak kullanılırken, zemin ve birinci katlarında memurlara ait çalışma alanları bulunmaktadır. Yapı günümüzde oldukça iyi korunmuş durumdadır. Yığma yapım tekniği, plan şemasına yönelik büyük değişikliklere izin vermemiştir. Özgün işleviyle yakın bir geçmişe kadar kullanılmış olduğundan, kent belleğinde bir ilkokul yapısı olarak yer etmektedir. Ancak; Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından kullanılmaya başlandığı tarih olan 2014'den itibaren iklimlendirme gereksinimi nedeniyle klima üniteleri eklenmiş, elektrik tesisatına eklemeler yapılmış ve çatısı tamamen yenilenmiştir. Binaya giriş ve çıkışlarda ana kapının kullanılmaması da yapının kent ile kurduğu ilişki bağlamında sorun olarak değerlendirilebilir. Okul bahçesinde bulunan inşa edilen yeni okul binaları kuzey yöndeki ana kapıyı ikinci plana itmiş ve zamanla da kullanımı iptal edilmiştir. Bu kapıya yönlendiren, kuzey yöndeki bahçe kapısı da günümüzde kullanılmamaktadır. Tarihi kent merkezinin, İstasyondan gelen aks ile bağlandığı köşesinde bulunan Hâkimiyet-i Milliye İlkokulu; inşa edildiği dönemden günümüze kadar, içinde bulunduğu yoğun konut dokusunda eğitim ihtiyacını karşılayan önemli bir yapı olmuştur. Hâkimiyet-i Milliye İlkokulu'nun restorasyonu ile bu önemdeki bir yapının korunması ve uygun bir işlevle kullanılarak yaşatılması, mimarlık mirasının gelecek nesillere aktarılması açısından büyük önem taşımaktadır. Çalışma kapsamında, onarıma yönelik müdahale ve teknik yöntem önerileri detaylandırılarak açıklanmıştır. Günümüzde Konya İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından kullanılan yapının sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesi için, bulunduğu çevre ve kurumun ihtiyaçları göz önüne alınarak yeni kullanımının yapıya nasıl uyarlanabileceği konusunda öneriler geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study, aims to document the current status of the Hâkimiyet-iMilliye Primary School in Konya-Karatay, Akçeşme District, Garage Street, 554/45 parcels, to examine the historical background and to propose the restoration project for preserving the buildingand transferring it to future generations. The architect of the building was (Mûkbil) Kemal Taş, who was the author of the projects for the Ministry of Education. The first of these projectswereapplied in Ankara Gazi and Latife Primary Schools. It is known that Hâkimiyet-i Milliye Primary School was built with the order of İzzet Bey, the governor of Konya and the structure was built in 1928. The building, which reflects the construction history the of public buildings in the first years of Turkish Republic, was able to maintain its status with the structure of the facade, construction technique and materials mostly in the period when it was built. The main motivationto choose Hâkimiyet-i Milliye Primary School as the subject of study is that the building which has been used as school for many years today lost its original function and needs a proper re-use strategy. Hâkimiyet- i Milliye Primary School has a basement, ground and first floor on an area of 536,56 square meters in the parcel with an area of 9.125 square meters. The building entrances are located on the northern and southern façades. The schoolyard is now accessible through the garden gate on Garage Street. The school building, which has a thin long I-shaped symmetrical plan scheme, is located in the parcel on the east-west axis. The basement of the building is currently used as an archive and boiler room, there are workspaces belonging to civil servants on the ground and first floors. The preservation status of the building is well since no major changes to the plan scheme have been realized due to the masonry construction technique. It has been used as an elementary school structure in urban memory since was in use with its original functionuntil a recent past. However; air conditioning units have been added due to contemporary needs since 2014 when it was started to be used by the Directorate of National Education, additions were made to the electrical installation and the roof was completely renewed. The fact that the main gate is not currently in use can be considered as another problem regarding thecontextual integration of the building and its environment. Following the construction ofnew buildings in the schoolyard the main entrance was put out of use. Hâkimiyet-i Milliye Primary School located in the corner where the historical city center is connected with the axes coming from the station; from the time it was built to the present day, it has been an important structure that meets the educational need in the dense housing texture. Restoration and adaptive re-use of Hâkimiyet-i Milliye Primary School,will be a chance to safeguard one of the important examples of early 20th century education building stock and transmit existing heritage values to next generations. Within the scope of the study, the intervention and technical method recommendations for restorationare explained. Although the structure has changed over time, the primaryfunction has continued until recently. In order to preserve the heritage values ofthe building used by Konya Provincial Directorate of National Education in a properway, adaptive re-use suggestions have been developed regarding contemporary conservation principles.
Benzer Tezler
- Anadolu Selçuklu veziri Sahip Ata Fahreddin Ali'nin mimari eserleri
Architectural buildings of the Sahip Ata Fahr'al-din Ali the viziers of the Anatolian Seljuks
ALPTEKİN YAVAŞ
- Konya,Karatay ilçesi evlerinde bulunan el işlemeleri(19.- 20. yüzyıl)
The research object handiworks are insi̇de the houses within Konya Karatay district(19.- 20. century)
HATİCE AFŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
El SanatlarıSelçuk ÜniversitesiEl Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLÜZAR ÇELEBİLİK
- Konya Karatay Çengilti Köyü arazilerinin tuzluluk-sodyumluluk yönünden incelenmesi
Research of farms in the Village of Cengelti in Karatay, Konya in terms of salt and sodium
SÜREYYA ÇAÇIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET MELİH YILMAZ
- Konya-Karatay ilçesinde süt sığırı barınaklarının yapısal özellikleri
The structural properties of dairy cattle houses in Karatay-Konya
HASAN TURHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUH UĞURLU
- Konya Karatay Medresesinin mimari yapısında kullanılan süsleme motiflerinin giysi tasarımlarına yansıtılması
Reflection of ornamental motifs used in the arhitectural structure of Konya Karatay Madrasa of clothing designs
EMİNE ERKOYUNCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Giyim EndüstrisiSelçuk ÜniversitesiModa Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞERİFE YILDIZ