Lâmi'î Çelebi, Fütûhu'l-Mücâhidîn li-Tervîhi Kulûbi'l-Müşâhidîn (Nefehâtü'l-üns tercümesi): İnceleme, tenkitli metin, sözlük, dizin
Lâmi'î Çelebi, Fütûhu'l-Mücâhidîn li-Tervîhi Kulûbi'l-Müşâhidîn (Nefehâtü'l-üns translation): Analysis, textual criticism, dictionary, index
- Tez No: 608533
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN ALİ ESİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1723
Özet
Anadolu'da yazıldığı bilinen ilk Türkçe sufi tabakat kitabı Lâmi'î Çelebi'nin 1521 yılında yazdığı Fütûhu'l-Mücâhidîn li-Tervîhi Kulûbi'l-Müşâhidîn adlı eseridir. Bu eser, Molla Câmî'nin Nefehâtü'l-Üns min Hadarâti'l-Kuds adlı Farsça eserinin ilaveli tercümesidir. Telif-tercüme mahiyetindeki bu eser, Nefehâtü'l-Üns Tercümesi olarak meşhur olmuş ve kendisinden sonra yazılan pek çok esere kaynak teşkil etmiştir. Fütûhu'l-Mücâhidîn; Lâmi'î'nin, usta bir nâsir olmaktan başka iyi bir müdekkik ve âlim olduğunu ortaya koyması bakımından da önemlidir. Bu çalışma; giriş, iki bölüm, sonuç ve değerlendirme, tenkitli metin, sözlük, dizin ve eklerden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Arap, Fars ve Türk edebiyatlarındaki sufi tabakat kitapları ele alındı. Birinci bölümde Lâmi'î'nin hayatı ve eserleri hakkında kısaca bilgi verilerek Fütûhu'l-Mücâhidîn'den elde edilen yeni bilgiler ortaya konuldu. İkinci bölümde eser ayrıntıyla incelendi. Daha sonra eserin tenkitli metni oluşturuldu. Böylece Fütûhu'l-Mücâhidîn, Lâmi'î'nin kaleminden çıkan en yakın metne yaklaştırıldı. Tenkitli metnin anlaşılmasını ve daha etkili kullanılmasını sağlamak için de metnin sözlük ve özel isim dizini hazırlandı. Tüm bunlardan hareketle çalışmanın sonucu ve değerlendirmesi yapıldı. Böylece eser, Türk edebiyatı tarihindeki yerine yerleştirilmeye çalışıldı.
Özet (Çeviri)
Fütûhu'l-Mücâhidîn li-Tervîhi Kulûbi'l-Müşâhidîn was written by Lâmi'î Çelebi in 1521 and it is known as the first biographical book (tabakat) written on the lives of Sufis in Anatolia. This work is an added translation of the Molla Câmî's Nefehâtü'l-Üns min Hadarâti'l-Kuds from Persian. This copyright and translation work became popular as a translation of Nefehâtü'l-Üns and constituted a valuable source for the succeeding works. Fütûhu'l-Mücâhidîn reveals his skills as an author, as well as his high profile as a researcher and scholar. This study composes of an introduction, two main chapters, conclusion and review, reproduced text, dictionary, index and annexes. In the introduction part, the biographical books on Sufis' lives in the Arabic, Persian and Turkish literatures are examined. The first chapter elaborates on the Fütûhu'l-Mücâhidîn in the light of new information and provides a brief information regarding Lâmi'î's life and works. A detailed review of the work is provided in the second chapter. In the following part, the critical edition of the work is formed by considering different versions. By the way, the form of Fütûhu'l-Mücâhidîn, which is closer to the text written by Lâmi'î was reached. The dictionary and index were prepared to expand clarity and ensure effective use of the critical edition. The conclusion and review of the study are written by considering all the information gathered. Thus, the study attempts to define the place of the Lâmi'î's biographical book in the history of Turkish literature.
Benzer Tezler
- Lami'i Çelebi Ferhad u Şirin (Ferhadname) (inceleme-metin)
Başlık çevirisi yok
ABDULKADİR ERKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TURGUT KARABEY
- Lâmi'î Çelebi divanından seçilen gazellerin şerhi
The explanation of gazelles from Lâmi'î Çelebi's divan
CİHAT EKİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıBursa Uludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET MURAT YURTSEVER
- Lâmiʻî Çelebi Dîvânı'nın bağlamlı dizini ve işlevsel sözlüğü
Contextual index and functional dictionary of Lâmi̇'î Çelebi̇'s Dîvân
ESRA KILIÇ
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
