İlkokul öğrencilerinin tarih merakı ve yörüngesi
History curiosity and trajektory of primary school
- Tez No: 610550
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ADNAN ALTUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 287
Özet
Merak öğrenmenin ilk koşullarındandır. Birey merak ettiği ölçüde bir konuya ilgi duyar ve öğrenme çabasına girer. Bireyin eğitim sürecinde merak tohumlarının yeşerdiği önemli alanlardan biri de sosyal bilgilerdir. Sosyal bilgiler dersi bağlamında ilkokulda verilen tarih konularının eğitimi ise öğrencilerin geçmişe merak duymalarını ve merak ettikleri geçmişi öğrenme isteklerini doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle ilkokulda öğrencilerin hangi tarihsel olguları merak ettikleri konusunda fikir sahibi olmak etkili bir sosyal bilgiler eğitimi ve bu alanda hazırlanacak öğretim programlarını ve ders materyallerini belirleme açısından önemlidir. Tarih merakı türlerini ortaya koymayı amaçlayan, devam eden bir kuram oluşturma sürecinin önemli bir basamağı olarak bu çalışmanın amacı ilkokul öğrencilerinin tarihte merak ettikleri kişileri, olayları, mekânları ve dönemleri belirlemek ve bu olguları neden merak ettikleri çerçevesinde tarih merakı türlerini ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden gömülü teoriye başvurulmuştur. Gömülü teori sürecinde araştırmanın katılımcıları çalışmanın amacı ve problemi doğrultusunda, nitel araştırma desenine uygun olarak amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örnekleme esas alınarak belirlenmiştir. Araştırmanın örneklemini ülke genelinde yedi coğrafi bölge temel alınarak seçilen yedi ilde (İstanbul, Ankara, İzmir, Bolu, Mersin, Elazığ, Şırnak), orta ekonomik düzeyde belirlenen birer ilkokulda, her sınıf kademesinden onar öğrenci olmak üzere 280 kişi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri görüşme yönteminden faydalanılarak toplanmıştır. Araştırmacı belirlenen öğrencilerle okul içinde uygun bir ortamda her öğrenci ile 5-10 xvii dakika sürecek şekilde görüşmeler yapmıştır. Görüşmelerde öğrencilere tarihte en çok hangi kişiyi, olayı, mekânı, dönemi ve neden merak ettikleri sorulmuştur. Görüşmelerden elde edilen veriler analiz edilerek ilkokul öğrencilerinin tarih merakı türleri belirlenmiştir. Buna göre ilkokul öğrencilerinin tarihte en çok merak ettiği karakterler siyasi karakterler, askeri karakterler, dini karakterler, bilimsel karakterler, ailevi karakterler, tarih öncesi karakterler, sanatsal-edebi-sportif karakterler, diğer karakterler ve siyasi karakterlerin yakınları şeklinde temalara ayrılmıştır. İlkokul öğrencilerinin tarihte en çok merak ettiği olaylar yaşam-yaşam kesitleri, bilimsel olaylar, mimari olaylar, dini olaylar, askeri olaylar, siyasi olaylar ve diğer olaylar şeklinde temalara ayrılmıştır. İlkokul öğrencilerinin tarihte en çok merak ettiği mekanlar yaşam alanları, mimari yapıtlar, savaş alanları, ilülkeler, bilimsel mekanlar ve diğer mekanlar şeklinde temalara ayrılmıştır. İlkokul öğrencilerinin tarihte en çok merak ettiği dönemler tanınmış karakterler dönemi, tarih öncesi dönemler, askeri olaylar dönemi, önemli olaylar-tarihler, devletlerin dönemi ve diğer dönemler şeklinde temalara ayrılmıştır. İlkokul öğrencilerinin tarih merakı bağlamında en çok erkek karakterleri, özellikle Atatürk'ü merak ettiği görülmüştür. Ayrıca öğrenciler en çok siyasi ve askeri kişi ve olayları merak etmektedir. Yapılan analizler sonucunda ilkokul öğrencilerinin tarih merakı türlerinde bilişsel boyut, duyuşsal boyut ve psikomotor boyut temel alınmıştır. Bilişsel boyut kapsamında belirlenen tarih merakı türleri tarihsel bilgiye ve düşünme becerilerine dayalı merak türleri olan önemli merak, bilgi odaklı merak, bilgi boşluğuna dayalı merak, hipotetik merak, karşılaştırmaya dayalı merak, senkronik merak, sosyal merak, medyatik merak, sıradışı merak, sorgulayıcı meraktır. Duyuşsal boyut kapsamında belirlenen merak türleri duyuşsal öğrenmeye bağlı merak türleri olan sempatik merak, empatik merak ve estetik meraktır. Psikomotor boyut kapsamında belirlenen merak türleri deneyimsel öğrenmeye bağlı merak türleri olan realistik deneyimsel merak ve romantik deneyimsel meraktır. İlkokul öğrencileri arasında en yoğun görülen tarih merakı türleri tarihsel bilgiye bağlı olarak görülen önemli merak ve bilgi odaklı meraktır. En az görülen tarih merakı türleri ise düşünme becerilerine yönelik görülen merak türleri olarak senkronik merak, hipotetik merak, karşılaştırmaya dayalı merak ve sorgulayıcı meraktır.
Özet (Çeviri)
Curiosity is one of the first conditions of learning. The individual is interested in a subject as much as he wonders and enters the learning effort. One of the important fields in which curiosity seeds flourish is the social studies during education process of individual. In the context of social studies course, the education of history subjects in primary school directly affects students' curiosity about the past and their desire to learn the past they are curious about. For this reason, it is important to have an idea about what historical phenomena students are interested in in primary school in terms of effective social studies education and determining the curriculum and course materials to be prepared in this field. The aim of this study is to determine the individuals, events, places and periods that primary school students are curious about in history and to reveal the types of history curiosity within the framework of why they are curious about these phenomena. In the study, grounded theory was used as one of the qualitative research designs. In the process of grounded theory, the participants of the research were determined based on maximum diversity of purposeful sampling methods in accordance with the qualitative research design in accordance with the purpose and problem of the study. The sample of the study consists of totally 280 students-ten students from all grades in each elementary school in a primary economic level determined in seven provinces (İstanbul, Ankara, İzmir, Bolu, Mersin, Elazığ, Şırnak) selected on the basis of seven geographical regions throughout the country. The data of the study was collected by xix interview method. The researcher conducted interviews with each student for 5-10 minutes in a suitable environment within the school. During the interviews, the students were asked which person, event, place, period and they were most curious about in history. The data obtained from the interviews were analyzed and the types of historical curiosity of primary school students were determined. Accordingly, the most curious characters of primary school students in history, political characters, military characters, religious characters, scientific characters, family characters, prehistoric characters, artistic-literary-sporting characters, other characters and relatives of political characters are divided into themes. The places that primary school students are most curious about in history are divided to themes such as living places, architectural works, battlefields, province- countries, scientific places and other places. The most curious periods of primary school students in history are divided into themes such as well-known characters period, prehistoric periods, military events period, important events-dates, states period and other periods. It was observed that primary school students were mostly interested in male characters, especially Atatürk according to history curiosity. In addition, students are most curious about political and military people and events. As a result of the analyses, cognitive dimension, affective dimension and psychomotor dimension were taken as basis in primary school students' historical curiosity types. The types of history curiosity determined within the scope of cognitive dimension are curiosity based on historical knowledge and thinking skills, curiosity based on knowledge, curiosity based on knowledge gap, hypothetical curiosity, comparative curiosity, synchronic curiosity, social curiosity, mediatic curiosity, unusual curiosity, questioning curiosity. The types of curiosity that are determined within the scope of affective dimension are sympathetic curiosity, empathic curiosity and aesthetic curiosity which are curiosity related to affective learning. The types of curiosity identified within the psychomotor dimension are realistic experiential curiosity and romantic experiential curiosity, which are curiosity related to experiential learning. Among the primary school students, the most common types of history curiosity are important curiosity and knowledge-oriented curiosity, which are seen depending on historical knowledge. The least seen types of history curiosity are synchronic curiosity, hypothetical curiosity, comparative curiosity and questioning curiosity.
Benzer Tezler
- Kütahya il tanıtımında hareketli kitap illüstrasyonları ve bir uygulama örneği
Movable book illustrations and an application example for the promotion of Kütahya province
ÖZGE ŞENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Güzel SanatlarKütahya Dumlupınar ÜniversitesiGrafik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT MERCİN
- İlkokul öğrencilerinin Milli Mücadele kahramanlarıyla tarihsel empati kurma becerilerini belirlemeye yönelik bir araştırma
A research to determine primary school students' ability to establish historical empathy with National Struggle hereos
HURİYE GİZEM KARAAĞAÇLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEREN UTKUGÜN
- 1970-1975 dönemi ilkokul öğrencilerinin eğitim deneyimleri: Sözlü tarih yöntemiyle bir çalışma
1970-1975 period primary school students? educational experiences: A study with oral history method
MEHMET SAĞLAM
Doktora
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE TAN
- İlkokul öğrencilerinin sözlü tarihe yönelik tutumlarının incelenmesi
Investigation of attidues of primary school students towards oral history
SİNEM SAYIMLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM SAĞLAM