Endüstri mirasını belirleme ve koruma-yaşatma kriterleri: Ankara Maltepe elektrik ve havagazı fabrikası örneği
Determination of industrial heritage and protection-sustenance methods: Sample of Ankara Maltepe electricity and gas factory
- Tez No: 614035
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NEVİN GÜLTEKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Endüstri kültürünün tarihsel, teknolojik, mimari, sosyal, bilimsel değerlerinin göstergeleri ya da izleri olan endüstri yapıları ve tesisleri, üretim, yapı ve yerleşke sistemleriyle kültür ve endüstri mirası kapsamındadır. Bu anlayışla, 28 Kasım 2011 tarihli Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyinin (ICOMOS) 17. Genel Kurulunda, Uluslararası Endüstri Mirasını Koruma Komitesi (TICCIH) ile birlikte Endüstriyel Miras Alanları, Yapıları ve Peyzajını Koruma İlkeleri (kısaca Dublin İlkeleri) belirlenmiş ve endüstri mirası yeniden tanımlanmıştır. Türkiye, uluslararası koruma sözleşmelerine taraf olmasına karşın, koruma mevzuatında endüstri mirası tanımı ve koruma ilkeleri yer almadığı için bu değerler çoğunlukla yadsınmaktadır. Uygulamada ise ender olarak kültür mirası olarak değerlendirilmektedir. Bu olgu 1980'li yıllarla neoliberalleşmenin öngördüğü ekonomik yeniden yapılanmanın eşliğindeki yeni yerleşme-yapılaşma siyasalarıyla, kentsel mekânın sermaye piyasasına terk edilmesiyle süregelmektedir. Bu süreçte, üretim sistemlerindeki yeniliklerle endüstri tesis ve yerleşkelerinin atıl kaldığı gerekçesiyle, endüstri miras alanları, kentsel konumuna dayalı yüksek arsa ederinin ve yeni birçok işleve uygun alan büyüklüğünün avantajlarıyla imar rantına açılarak hızla kaybedilmektedir. Bu tezin amacı, Cumhuriyet'in Başkenti Ankara'nın örnek, öncü ve öğretici kent misyonunu ve Cumhuriyet ideolojisi ile ekonomik kalkınmayı bütünleştiren sosyal fabrika oluşumunu bugüne aktaran Ankara Maltepe Elektrik ve Havagazı Fabrikası'nın miras değerlerinin belgelenmesi ve koruma-yaşatma yöntemlerinin geliştirilmesidir. Bu kapsamda kültür ve endüstri mirasının çağdaş kentsel yaşama dâhil edilmesine ilişkin yönlendirici ilkeler belirlenmektedir. Böylece 2000'li yıllarla uluslararasında kentsel korumanın yeni(lenen) açılım ve yaklaşımlarıyla değerlendirilen bu miras alanı üzerinden, kentsel koruma ve planlamanın kuramsal çerçevesine, uygulama alanına ve doktrinine katkı sağlanacağı ve farkındalık yaratılacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Industrial structures and facilities, which are indicators or traces of historical, technological, architectural, social and scientific values of industrial culture, are within the scope of cultural and industrial heritage with production, structure and systems. Principles for the Conservation of Industrial Heritage Sites, Structures, Areas and Landscapes had determined in the 17th General Assembly of International Council on Monuments and Sites organized at 28 November 2011 by participation of the International Committee for the Conservation of Industrial Heritage-TICCIH and the industrial heritage was redefined. Although Turkey is a party to international protection conventions, these values are mostly disregarded because the definition and protection principles of industrial heritage are not involved in the legislation. This phenomenon continues with the new settlement-structuring policies accompanied by the economic restructuring envisaged by the neo-liberalization in the 1980's and the abandonment of urban areas to the capital market. In this process, on the grounds that industrial facilities and settlements are left idle with the innovations in production systems, industrial heritage sites are rapidly being lost to the zoning rent with the advantages of high land prices based on urban location and the size of the area suitable for many new functions. The aim of this thesis is the documentation of the heritage values of Maltepe Gas Factory, which transfers the exemplary, pioneering and instructive city mission of the capital of the Republic -Ankara- and the formation of a social factory that integrates the Republican ideology and economic development, in addition to develop strategies for the protection of it. In this context, guiding principles regarding the inclusion of cultural and industrial heritage in contemporary urban life are determined. It is considered that a contribution to the theoretical framework of urban conservation and planning, application areas and doctrine will be made through this heritage area, which is evaluated with the (re)new(ed) policies and approaches of urban conservation in the international area in 2000's.
Benzer Tezler
- Gelişen teknoloji ekseninde fotoğraf sanatının yeni gücü; Kültürel mirasın korunmasında ve yeniden tasarlanmasında 3D-VR-AR uygulamaları
The new power of the art of photography in thecontext of the developing technology: The application of 3D-VR-AR in the preservation and theredesign of the cultural heritage
FADİME AYGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarAkdeniz ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. UĞUR GÜNAY YAVUZ
- Karadeniz Ereğli Kalesi'nin mimari ve yapısal analizi ve bir kültür varlığı olarak değerlendirilmesi
The architectural and structural analysis of Karadeniz Eregli Castle and evaluation as a cultural property
AHSEN KARAGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL KUTGÜN EYÜPGİLLER
- Taş kömürü işletmelerinde ERIH rotası kriterleri kapsamında bir değerlendirme: Zonguldak Merkez Lavuar Alanı ve Üzülmez Kültür Vadisi
An evaluation in hard-coal enterprises within the scope of ERIH route criteria: Zonguldak central coal washery area and Üzülmez Culture Valley
BEYZA BAYRAK
- İran'da kentleşmeyle birlikte tarihsel dokunun korunması üzerine bir yöntem önerisi
Başlık çevirisi yok
MAHBOBAH G. MİKLA
Doktora
Türkçe
1993
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiKentsel Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÇUBUK
- Endüstri miras alanlarının yeniden işlevlendirilmesinde kentsel ilişkileri değerlendiren bir çerçeve önerisi: Beykoz Deri ve Kundura Fabrikası
A framework proposal to evaluate urban relations in reuse of industrial heritage areas:Beykoz Leather and Shoe Factory
EZEL DUYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaGebze Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP GAMZE MERT