Orta Asya toplumlarında inanca yönelik değer yapılanması Kırgız-Uygur toplumları karşılaştırmalı örnek çalışması
Диссертациянын темасы орто азия элдеринде ишиниме байланыштуу баалуулуктар; кыргыз уйгур коому мисалында
- Tez No: 614163
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMİNE YAVAŞGEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
Çağlar içerisinde zengin bir tarih ve kültürü kendinde barındırmakta olan Orta Asya topluluklarında karşılaştığımız olgular çok yönlü gözükmektedir. Tarih boyunca insanlar çeşitli toplumlar oluşturmuşlar, kültür ve medeniyetler meydana getirmişler, zaman içinde ortak bir tarihi mirasa sahip olmuşlar, belli bir dini inancı benimsemişler ve kendilerine özgü bir ahlak ve değerler sistemi oluşturmuşlardır. Sosyal hayatta da eski Türk yaşantılarının izlerine sıkça rastlanılmaktadır. Aynı zamanda eski yaşantı izleri toplumun değer yapısını da etkilemektedir. Türk coğrafyasında sosyal yapı ve kültürel değerler açısından son yüzyıl içinde hızlı bir değişim ve gelişim süreci yaşanmaktadır. Kırgızistan ve Sincan Uygur Özerk Bölgesi bu bakımdan araştırılmaya değer bir alan oluşturmaktadır. Bu çalışmada da genelinde Orta Asya topluluklarının inanç yapıları, özelinde de Kırgız ve Uygur toplumlarının Tanrı ve yaşam (doğum/düğün/ölüm) olgularına yönelik ritüeller ele alınmıştır. Söz konusu olgulara ilişkin geliştirilmiş bulunulan ritüellerde saptanan inanca yönelik pratikler üzerinden nitel yöntemle değer araştırmasına gidilmiştir. Böylelikle iki toplumun değer algısına yönelik bir inceleme ortaya konulmaya çalışılmıştır. Tezin amacı, iki toplumun inanca yönelik değer yapısındaki benzerlik ve farklılıkları ortaya koyarak bu iki toplumun değer algısının analizine katkı sağlamaktır. Anahtar Sözcükler İnanç, Ritüel, Değer, Kült, Orta Asya, Kırgız Toplumu, Uygur Toplumu
Özet (Çeviri)
Бир топ кылымдар ичинде бай тарыхка жана маданиятка ээ болгон Орто Азия коомдорундагы көрүнүштөр ар түрдүү көрүнөт. Тарых боюнча адамдар түрдүү коомдорду, цивилизация жана маданияттарды жаратышты. Убакыт ичинде орток тарыхый мураска ээ болушуп, белгилүү бир диний ишенимди, этикалык нормаларды жана баалуулук системин пайда кылышты. Учурдагы түрктөрдүн социалдык жашоосунан да эски түрк жашоосунун издерин кездештирүүгө болот. Ошол эле учурда байыркы турмуштун издери коомдун баалуулук түзүлүшүнө да өз таасирин тийгизип келет. Түрк дүйнөсүндө социалдык түзүлүш жана маданият баалуулуктар жаатында акыркы 100 жыл ичинде тездик менен жүргөн өзгөрүү жана өнүгүү процесси болууда. Ушул жаатта Кыргызстан жана Синжан Уйгур Өзерк Автономиялык Облусу изилденүүгө кызыктуу мейкиндикти түзөт. Изилдөөдө жалпысынан Орто Азия коомдорунун ишеним түзүлүшү, айрыкча Кыргыз жана Уйгур коомдорунун кудай жана жашоо (төрөлүү, үйлөнүү, өлүү) көрүнүштөрүнө багытталган ритуалдар каралды. Сөз болуп жаткан көрүнүштөргө байланыштуу өнүккөн деп табылган ритуалдарга негизделген практикалар диалектикалык жол менен баалуулук изилдөөсүнө алынды. Мына ушинтип коомдун баалуулук кабыл алуусуна багытталган изилдөө белгиленип, иштелип чыкты. Диссертациянын максаты-эки коомдун ишенимге багытталган баалуулук түзүлүшүндөгү окшоштук жана айырмачылыктарды белгилөө менен бирге, эки коомдун баалуулук кабыл алуусунун анализине салым кошуу болуп эсептелинет. Ачкыч сөздөр: Ишеним, Ритуал, Баалуулук, Культ, Орто Азия, Кыргыз коому, Уйгур коому
Benzer Tezler
- Türkiye'de son dönem cami tasarımında merkezi kubbeli mekân kurgusunun incelenmesi
Analysis of the central domed space design scheme in the recent Turkish mosque architecture
ABDULLAH GEDİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBina Bilgisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN ALKIŞER BREGGER
- Mitolojik kökenleriyle Türklerde Şamanizm ve kadın
Shamanism and women in Turks with mythological origins
ÖZGÜR ELSA ÖZBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN YİTİK
- Bozkır kavimlerinin sosyal, dinî ve askerî gelenekleri (Başlangıçtan IX. yüzyıla kadar)
Social, religious and military traditions of the steppe tribes (From the beginning to the IXth century)
EDA DURMUŞ
- Nevşehir yöresi sağaltma ocakları
Nevşehir region healing centers
YELİZ HAMURİŞÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Nevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiHalk Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECEP TEK
- Savur'daki mezartaşları
The gravetones in Savur
MEHMET FATİH PULLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sanat TarihiYüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜLHAMİT TÜFEKÇİOĞLU