Multipl skleroz(MS) hastalarına ait subjektif bellek algısı, üst bilişsel inançlar ve bellek fonksiyonları: Depresyon, anksiyete ve stres düzeyi ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Subjective memory perception, metacognitive beliefs and memory functions of multiple sclerosis(MS) patients: Evaluation of the relationship between depression, anxiety and stress level
- Tez No: 615988
- Danışmanlar: PROF. DR. SERKAN ÖZAKBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Nöroloji, Psikoloji, Neurology, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sinir Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Amaç: Araştırma MS'li bireyler ile sağlıklı bireylere ait bellek performanslarının, öznel bellek algısının, üstbilişsel inançlar ile depresyon, stres ve anksiyete düzeylerinin karşılaştırılmasını amaçlamaktadır. Ayrıca ikincil olarak hastalığın var olup olmamasının bellek performansı, öznel bellek algısı ve üstbilişsel inançlara olan olası etkisi üzerinde depresyon, stres ve anksiyete düzeylerinin düzenleyici etkisinin anlamlı düzeyde olup olmadığının değerlendirilmesi de amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırmanın örneklemini 100 MS tanısı almış birey ve 60 MS tanısı almamış sağlıklı birey oluşturmaktadır. Bellek performanslarının değerlendirilmesi amacıyla Seçici Hatırlama Testi, 10/36 Uzamsal Bellek Testi ve Sayı Dizisi Testi kullanılmıştır. Öznel bellek algısının değerlendirilmesi amacıyla Bellek İşlevselliği Anketi; depresyon, stres ve anksiyete düzeylerinin değerlendirilmesi amacıyla Depresyon, Anksiyete, Stres Ölçeği-21 ve üstbilişsel inançların değerlendirilmesi için ise Üstbiliş Ölçeği-30 kullanılmıştır. Bulgular: MS'li bireyler ile sağlıklı bireylere ait skorlar karşılaştırıldığında; MS'li bireylerin, tüm bellek testlerinde daha düşük performans puanlarına sahip olduğu, Bellek İşlevselliği Anketi'ne ait alt ölçeklerden Hatırlama Teknikleri Kullanımı alt boyutu dışındaki tüm alt boyutlardan istatistiksel olarak düşük puan aldıkları, Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği-21'e ait tüm alt boyutlardan anlamlı düzeyde yüksek puan aldıkları ve üstbilişsel inançların sorgulandığı ölçek alt boyutlarından Bilişsel Güven ve Bilişsel Farkındalık alt ölçeklerinden anlamlı düzeyde yüksek puan aldıkları görülmektedir. Ayrıca araştırmanın ikincil amacı olan depresyon, stres ve anksiyete düzeylerinin düzenleyici etkileri incelendiğinde ise, tüm modellerde düzenleyiciliğin istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olmadığı bulunmuştur. Sonuç: MS'li bireylerin bellek performanslarının MS tanısı almamış bireylere göre daha düşük olduğu görülmüştür. MS'li bireylerin sağlıklı kontrollere göre daha yüksek depresyon, anksiyete ve stres düzeyine sahip olduğu, ayrıca iki grup arasında öznel bellek algısına ve üstbilişsel inançlara dair farklılıkların olduğu bulunmuştur. MS hastalığının var olması ile oluşan bu anlamlı düzeydeki farklılıklara depresyon, anksiyete ve stres düzeylerinin düzenleyici etkilerinin ise anlamlı düzeyde olmadığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of this study is to compare memory performances, subjective memory perception, metacognitive beliefs and depression, stress and anxiety levels of individuals with MS and healthy individuals. In addition, it is aimed to evaluate whether the moderation effect of depression, stress and anxiety levels on the possible effect of presence of the disease on memory performance, subjective memory perception and metacognitive beliefs. Method: The sample of the study consists of 100 individuals diagnosed with MS and 60 healthy individuals without MS. Selective Recall Test, 10/36 Spatial Memory Test and Sequence Test were used to evaluate memory performances. In order to evaluate subjective memory perception, Memory Functionality Questionnaire; Depression, Anxiety, Stress Scale-21 was used to assess depression, stress and anxiety levels, and Metacognition Scale-30 was used to evaluate metacognitive beliefs. Results: When the scores of the memory tests were evaluated, it was seen that individuals with MS had lower performance scores than the sub-scores of all memory tests compared to healthy controls. The scores of individuals with MS from all subscales except the Use of Remembering Techniques subscale of Memory Functioning Questionnaire were statistically significantly lower than healthy subjects. When depression, anxiety and stress levels were compared, it was seen that individuals with MS had statistically higher scores. When the scores of metacognitive beliefs were questioned, it was seen that individuals with MS scored significantly higher than the Cognitive Trust and Cognitive Awareness subscales. When the moderation effects of depression, stress and anxiety levels on the possible effect of the presence of the disease, which is the secondary aim of the study, on memory performances, subjective memory perception and metacognitive beliefs, were found to have no statistically significant effect. Conclusion: Memory performance of individuals with MS was found to be lower than those without MS. It was found that individuals with MS had higher levels of depression, anxiety, and stress than healthy controls, and there were also differences in subjective memory perception and metacognitive beliefs between the two groups. Moderation effect of depression, anxiety and stress levels were not significant.
Benzer Tezler
- Multipl skleroz hastalarında vertikalite algısının incelenmesi ve mental rotasyon yeteneği ile ilişkisinin araştırılması
Investigation the perception of verticality and its relationship between mental rotation in multiple sclerosis patients
MERVE ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiNörolojik Fizyoterapi Ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YELİZ SALCI
- Multipl skleroz hastalarında yorgunluk: Subjektif, objektif ve bilişsel olarak incelenmesi
Fatigue in patient with multiple sclerosis: Subjective, objective and cognitive examination
ASLI ÇELİK
Doktora
Türkçe
2024
Fizyoterapi ve RehabilitasyonGazi ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKE KESER
- Multipl skleroz hastalarının spastisite derecesinin uyku ve yaşam kalitesi ile ilişkisi
The relationship between spasticity degree and sleep and life quality in multiple sclerosis patients
ÇAĞDAŞ BALCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
NörolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDAN IŞIN ÖZIŞIK KARAMAN
- Erken dönem multipl skleroz hastalarında yürüyüşü başlatmanın incelenmesi
Investigation of gait initiation in EARLY multiple sclerosis patients
MUSTAFACAN SALAMCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiNörolojik Fizyoterapi Ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YELİZ SALCI
- Multiple skleroz hastalarına eşlik eden enfeksiyonların ve malignitelerin değerlendirilmesi: Tek merkezli kesitsel çalışma
Assesment of common infection and malignancy in multiple sclerosis patients: a single-center cross-sectional study
ABDÜSSAMET MUTLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
NörolojiKaradeniz Teknik ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAVİT BOZ