Kadıntuzluğu, ceviz, kökboya bitkileri ile boyanan ipliklerin bazı haslık düzeyleri ve tekstil tasarımında kullanılması
Use of yarns dyed with barberry, walnut and madder plants in some fastness level and textile design
- Tez No: 616669
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE FERİHA AKPINARLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Giyim Endüstrisi, Güzel Sanatlar, Tekstil ve Tekstil Mühendisliği, Clothing Industry, Fine Arts, Textile and Textile Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tekstil Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Araştırmanın genel amacı, kadıntuzluğu (Berberis vulgaris L.) bitkisi ve kadıntuzluğu-kökboya (Rubia tinctorum L.), kadıntuzluğu-ceviz (Juglans regia) bitkilerinin karışımından 3 farklı boyarmadde ile pamuk-yün ipliklerinin boyanarak çeşitli renkler elde edilmesi, haslık değerlerinin incelenerek doğal boyacılık literatürüne yeni bir boyarmadde kazandırılması ve tekstil yüzeylerinde kullanılabilirliğinin değerlendirilmesidir. Araştırmanın evreni, bitkisel boyarmaddeler ve doğal iplikler, araştırmanın örneklemi ise; kadıntuzluğu, kökboya, ceviz bitkileri ve pamuk, yün ipliklerdir. Araştırmada kaynakların elde edilmesinde tarama, pamuk-yün ipliklerinin boyanmasında ve ipliklerin tekstil yüzeylerine aktarılmasında deneme modeli kullanılmıştır. 3 farklı boyarmadde ile ipliklerinin boyanması için boyama reçeteleri hazırlanmıştır. IL-CA Bitkisel Ürünler Ar-Ge Üretim merkezinde mordansız (6), ön mordanlı (24), birlikte mordanlı (24) olmak üzere 54 adet boyama yapılmıştır. Boyalı ipliklere sübjektif renk değerlendirmesi yapılarak kadıntuzluğu boyarmaddesi ile; parlak sarı, limon kabuğu, kanarya sarısı, koyu limon, saman sarısı, buğday sarısı, açık sarı, uçuk sarı, açık zeytin, zeytin olmak üzere 10 farklı renk tonu, kadıntuzluğu-kökboya karışımı boyarmadde ile; tarçın, açık tarçın, somon, gül tozu, mocha, açık kahve, koyu kahve, pembe, pudra, açık pudra ve koyu pudra olmak üzere 11 farklı renk tonu, kadıntuzluğu-ceviz karışımlı boyarmadde ile; kum beji, kese kâğıdı, kahve, toprak, kese kâğıdı, açık kese kâğıdı, çimento ve açık çimento olmak üzere 7 farklı renk tonu tespit edilmiştir. İpliklere uygulanan sürtünme ve yıkama haslık testlerinden şu sonuçlar; Sürtünme haslık değerleri 3 boyarmadde ile yüksek iken, kadıntuzluğu-kökboya karışımı boyarmadde ile yün ipliği birlikte mordanlı maya mordanıyla yapılan boyamalarda düşük, yıkama haslık değerlerinde ise kadıntuzluğu boyarmaddesiyle yapılan pamuk ipliği boyamalarında ve kadıntuzluğu-ceviz karışımlı alüminyum sülfat ve kil suyu mordanlarında düşük, diğer bütün boyamalarda ise yüksek değerler elde edilmiştir. Doğa temasından yola çıkarak 10 adet yüzey tasarımı yapılmıştır. Seçilen 3 adet tasarım dokuma, örme ve işleme teknikleri kullanılarak yeni tekstil yüzeyleri oluşturulmuştur.
Özet (Çeviri)
The overall aim of the research is to obtain various colors with 3 different dyestuffs with the mixtures of barberry (Berberis vulgaris L.) and barberry-madder (Rubia tinctorum L.), barberry-walnut (Juglans regia) plants by dying cotton-wool yarns, to gain a new dyestuff in natural dyestuff literature by investigating their fastness properties and to evaluate their usability on textile surfaces. The universe of the research consists of herbal dyestuffs and natural fibers, and the sample of the research includes barberry, madder, walnut plants and cotton, wool yarns. In the research, while scanning was used to obtain resources, a trial model was used for dyeing cotton-wool yarns and transferring yarns to textile surfaces. Coloring prescriptions have been prepared for dyeing of yarns with 3 different dyestuffs. In IL-CA herbal products R&D Production Center, 54 dyes were made, including no-mordanting (6), pre-mordanting (24) and meta-mordanting (24). By conducting subjective color evaluations of dyed yarns, it was determined that 10 different colors were made from barberry dyestuff including vibrant yellow, lemon peel, canary yellow, dark lemon, straw yellow, wheat yellow, pale yellow, light olive and olive;11 different colors made from barberry-madder mixture dyestuff including Salmon, cinnamon, light cinnamon, rose powder, mocha, dark brown, light brown, pink, powder, light dust and dark dust;7 different colors made from barberry-walnut mixture dyestuff including sand beige, brown bag, coffee, soil, light brown bag, light cement and cement. In the friction and washing fastness tests applied to yarns, it was determined that friction fastness values were high in 3 of dyestuffs, that they were low only in dyes made with barberry-madder mixture meta-mordanting yeast mordant and in washing fastness values, on the other hand, it was determined that they were low in cotton yarn dyes made with barberry dyestuff and barberry-walnut mixed aluminum sulfate and clay water mordants and that they were high in the other dyes. 10 surface designs were made by taking into consideration the theme of nature. The 3 selected designs were created using weaving, knitting and embroiderying techniques.
Benzer Tezler
- Van kilimlerinde kullanılan ipliklerin bitkisel boyarmaddelerle geleneksel boyama işlemi ve renk denemeleri
The treaditional dyeing process of yarns used in Van kilims with herbal-dye stuffs and their color tests.
BERNA GÖNEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Güzel SanatlarYüzüncü Yıl ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TAHSİN PARLAK
- Konya yöresinde bulunan tabii boya bitkilerinin kimyasal özelliklerinin belirlenmesi ve farklı yün iplikleri boya teknolojilerinin araştırılması
Identification the chemical features of natural painting plants and investigation of different fur painting technologies in Konya region
MEHMET AKİF BIÇAKCI
- Ülkemizde yaygın olarak kullanılan bazı tıbbi bitkilerin yapraklarında ağır metal ve mineral besin element içeriklerinin tayini
Determination of heavy metals and mineral elements in leaves of some widely used medicinal plants in our country
ŞENAY TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
KimyaMarmara ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHATTİN YALÇIN
DOÇ. DR. İBRAHİM İLKER ÖZYİĞİT
- Boya duyarlı güneş pillerinde Berberis Vulgarıs ekstraktlarının fotoduyarlaştırıcı olarak kullanımlarının incelenmesi
Investigation of extracts from Berberis Vulgaris as photosensitizer for their use in dye-sensitized solar cells
MERT CESUR
- Kadmiyum ve çinko uygulamalarının kadıntuzluğu, şimşir ve altuni taflan yapraklarının bazı kimyasal özellikleri üzerine etkileri
Effects of cd and zn treatments on leaf chemical compounds of boxwood ladybird (Berberis thunbergii Atropurpurea), (Buxus sempervirens Suffriticosa) and gold tassel (Euonymus japonica Aurea) plants
ERKAN GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BiyolojiKastamonu ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEZAHAT TURFAN