Tepe yönetimin profili ve firma yapısının sezgiye dayalı stratejik karar almaya etkilerinin farklı sektörlerde incelenmesi
Investigation of the effect of TMT profile and firm structure on the intuitive strategic decision making process in different sectors
- Tez No: 617969
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FAHRİYE OBEN ÜRÜ SANI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 268
Özet
Alınan stratejik kararların firmaların geleceklerini belirlediği dikkate alındığında, stratejik yönetimin aslında stratejik karar alma olduğu çok daha net görülebilecektir. Bu derece önemli olan stratejik karar alma süreci, stratejik kararların doğası gereği, birçok belirsizlik ve risk de içermektedir. Her ne kadar tepe yönetim kullandığı Yönetim Bilişim Sistemleri ile bu belirsizlikleri azaltmaya çalışsa da genelde geçmişe bakarak geleceği tahmin etme yöntemiyle, geçmişten gelen deneyim, eğitim ve hislerini, bazen de tümüyle içgüdülerini kullanarak belirsizlikleri elemine etmeye ve dolayısıyla da riskleri minimize etmeye çalışırlar. Yani her zaman için alınan stratejik kararlar az ya da çok tepe yönetimin sezgilerine dayanmaktadır. Bu derece önemli olan bir konuda yapılan bu çalışmada Tepe Yönetim Profili ve Firma Yapısının Sezgiye Dayalı Stratejik Karar Alma üzerindeki etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır. Farklı sektörlerden 493 tepe yönetici ile anket çalışması yapılmış ve elde edilen veriler istatistiki analizlere tabi tutulmuştur. Elde edilen sonuçlar ışığında tepe yönetimin eğitim düzeyi, sektör deneyiminin sezgiye dayalı stratejik karar alma süreçlerini kullanmayı pozitif, yaşının ise negatif yönde etkilediği söylenebilir. Erkek tepe yöneticilerin de kadın tepe yöneticilere nazaran daha çok sezgiye dayalı stratejik karar aldıkları söylenebilir. Firma biçimselleşme derecesi ve cirosu tepe yönetimin sezgiye dayalı stratejik karar alma süreçlerini negatif yönde etkilerken çalışan sayısının fazlalığı ve firma yaşı pozitif yönde etkilemektedir. Hiyerarşik merkezileşme derecesinin ise doğrudan bir etkisi tespit edilmemiş olsa da firma biçimselleşme derecesi üzerinden tepe yönetimin sezgiye dayalı stratejik karar alma sürecine başvurmalarını negatif yönde etkilemektedir. Yönetim bilişim sistemlerinin Karar Destek alt boyutu haricinde herhangi bir düzenleyici rolü bulunmamakla birlikte sezgiye dayalı stratejik karar alma ile arasındaki istatistiki olarak anlamlı güçlü ilişki ve yüksek etkisinden dolayı sonraki çalışmalarda araştırma modeline bağımsız değişken olarak dahil edilmesi gerektiği söylenebilir. Bu çalışmanın birden fazla kuramsal katkısı olmuştur. Bunları maddeler halinde sıralamak gerekirse: i- Firma büyüklüğü ile sezgiye dayalı stratejik karar alma arasındaki ilişkiler incelenirken büyüklüğün sadece ciro ya da çalışan sayısı olarak alınmaması gerektiği, aksine her ikisi için de ayrı ayrı çalışmanın yapılması gerektiğini ortaya koymasıdır. Çünkü yüksek ciro düşük çalışan sayısı teknoloji yoğun, nispeten daha düşük ciro ama yüksek çalışan sayısı da emek yoğun sektörlere işaret etmektedir. Bu sektörlerin de karakteristik özelliklerinin farklı olması, hem sezgiye dayalı stratejik karar almada hem de diğer çalışmalarda sadece bir tek göstergenin ölçüt olarak alınması hatalı sonuçlar ve yorumlamalara neden olabilir. ii- Yönetim Bilişim Sistemleri kullanım düzeyinin tepe yönetim ve firma yapısının sezgiye dayalı stratejik karar alma sürecindeki etkisinin moderatör değil de bağımsız değişken olabileceğinin ortaya koyulması. iii- Hiyerarşik merkezileşme derecesinin etkisinin neredeyse tümünü biçimselleşme derecesi üzerinden göstermesi sebebiyle bundan sonra yapılacak olan çalışmaların araştırma modellerinde biçimselleşme derecesinin aracı, hiyerarşik merkezileşmenin ise bağımsız değişken olarak alınması gerektiğinin ortaya konulması. Uygulamadaki katkısı ise; iş dünyasında bu derece hayati olan sezgiye dayalı stratejik karar alma hususunda, tepe yönetimin Yönetim Bilişim Sistemlerini kullanım seviyesinin önemini ortaya konularak, uygulamacıların bu yöne dikkatlerini çekilmesidir.
Özet (Çeviri)
Considering that the strategic decisions determine the future of the firms, it can be said that the strategic management is strategic decision-making. Due to the nature of strategic decisions, the strategic decision-making process, which is of such importance, includes many uncertainties and risks. Although top management tries to reduce these uncertainties with the use of Management Information Systems (MIS), they often try to eliminate uncertainties by trying to predict future with the help of their past experiences, education and gut-feelings, sometimes completely by instinct. In other words, the strategic decisions depend more or less on intuition or gut-feelings of the top management. In this study, the effects of Top Management Profile and Firm Structure on Intuitive Strategic Decision-Making Process have been tried to be determined. A survey was conducted with 493 top managers from different sectors and the data obtained were statistically analyzed. In the light of the results obtained, it can be said that the education level and the sector experience of the top management positively affects the top management's use of intuitive strategic decision-making processes, while the age affects negatively. It can be said that male top managers use intuitive strategic decisions than female top managers. The firm's formalization degree and annual turnover adversely affect the intuitive strategic decision-making processes of the top management, while the number of employees and firm age have a positive effect. Although no direct effect of the degree of hierarchical centralization has been determined, it has a negative effect on the top management's use of intuitive strategic decision-making process via firm formalization degree. Although MIS do not have any mediator role other than Decision Support sub-dimension, it can be said that MIS should be included as independent variable in the future researches due to its strong and statistically significant relationship with intuitive strategic decision making. This study has more than one theoretical contribution which are listed below: i- When examining the relationship between firm size and intuitive strategic decision-making, it is stated that the firm size should not be taken only as turnover or number of employees alone, but rather all analyses should be done separately for both since the firms with high turnover and low number of employees operate in technology-intensive, and relatively low turnover but high number of employees operate in labor-intensive sectors, and the characteristics of these sectors are totally different than each other. Therefore, only one indicator of firm size cannot represents both sectors. In studies both intuitive strategic decision-making and other fields should take both annual turnover and number of employees as indicators of firm size criteria, may cause wrong results or interpretations otherwise. ii- It is shown that by considering the impact of the level of use of MIS on the intuitive strategic decision-making process of the top management and firm structure, MIS can be included into research models as independent variables rather than moderators. iii- Since almost all of the effect of the degree of hierarchical centralization on intuitive strategic decision making was trough the degree of formalization, it should be put forward that the degree of formalization should be taken as the mediator and the hierarchical centralization should be taken as independent variable in the research models of the studies to be performed. Its practical contribution is to draw attention of the practitioners to the direction of the importance of the use of MIS of the top management in the intuitive strategic decision making which is vital in the business world.
Benzer Tezler
- İçsel bir yönetim mekanizması olarak yönetim kurulları: İMKB'de işlem gören şirketlerin yönetim kurulu yapısı ve işlevleri üzerine bir araştırma
Board of directors as an internal governance mechanism: A research on board structure and functions of the companies listed at Istanbul Stock Exchange
BURAK KOÇER
- Design of low cost and reliable home energy management system using generalized reduced gradient nonlinear solver method
Genel indirgenmiş gradyan doğrusal olmayan çözücü yöntemi ile düşük ve güvenilir maliyetli konut enerji yönetim sistem tasarımı
MUHAMMAD SARMAD
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Aydın ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEDİM TUTKUN
- An agent-based energy management approach for V2X-capable charger clusters
V2X özellikli şarj kümeleri için etmen-tabanlı enerji yönetim yaklaşımı
GÜLEN AKYÜN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT YILMAZ
- Design, planning and management of a smart electric distribution network with renewable energy systems
Yenilenebilir enerji sistemleriyle akıllı elektrik dağıtım şebekesi tasarımı, planlaması ve yönetimi
SAADOON AWAD SULTAN SULTAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Mühendislik Bilimleriİstanbul Gedik ÜniversitesiMühendislik Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖZDE ULUTAGAY
- Development of a home energy management system to increase renewable self-consumption in households considering demand-side flexibility
Talep tarafı esnekliği dikkate alınarak konutlarda yenilenebilir öz tüketimi artırmaya yönelik bir ev enerji yönetim sistemi geliştirilmesi
ANIL CAN DUMAN
Doktora
İngilizce
2024
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNDER GÜLER
