Binali Selman ve mey icrâcılığının tahlîli
Binali Selman and analysis of mey performance
- Tez No: 619888
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLÇİN YAHYA KAÇAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Müziği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 692
Özet
Türk Halk Müziği'nin nefesli saz icrâcılarından olan, müzik çevrelerince önemli mey virtüözlerinden kabul edilen Binali Selman (1931-1992), mey ve zurna sanatında farklı icrâsı ile yer edinmiştir. Selman, meyi halk müziğinde solo ve eşlik çalgısı olarak icrâ etmiş, halk müziğinde solo ve eşlik icrâsını gerçekleştirirken de geleneksel tavrın dışına çıkmamış, Türk müziğindeki icrâ üslûbuna zengin bir ifade kazandırmıştır. Sanatçı kimliğin en seçkin şahsiyetlerinden sayılan Selman hakkında daha önce herhangi bir çalışma yapılmamış olması, sanatkârın hayatı ve sanatçı kişiliği hakkında akademik hiçbir veriye ulaşılamaması ve Selman'ın mey icrâ tavrının tahlîl edilmemiş olması bu çalışmanın gerekçelerini oluşturmaktadır. Buradan hareketle çalışmamızda,“Mey icrâcısı Binali Selman'ın hayatına ait bilgiler ve mey icrâcılığının özellikleri nelerdir?”problem cümlesine cevap aranmıştır. Çalışmamızda, Selman'ın ses kayıtlarının tahlîl edilmesi yöntemiyle Türk Halk Müziği mey icrâ tavrının ortaya çıkarılması, buradan hareketle tavır özelliklerinin tespit edilmesi, makam analizi, tutuş ve üfleme tekniği, kişisel motiflerinin tespit edilerek Selman'ın tavrı çerçevesinde veri oluşturması amaçlanmıştır. Binali Selman'ın hayatını ve sanatçı kimliğini ayrıntılı olarak inceleyen ilk çalışma olması bakımından da bu çalışma önem arz etmektedir. Bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan betimsel tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Binali Selman'ın hayatına ve mey icrâcılığına yönelik elde edilen veriler; literatür tarama, kartopu örnekleme tekniği, doküman inceleme, arşiv tarama ve mülâkat teknikleri kullanılarak elde edilmiştir. Bu tahlîlde açışların ve kırık havaların seyir özellikleri, perdelerin ezgisel hareketleri, Selman'ın kişisel motifleri, icrâlarında kullandığı perde sıklıkları, ses alanları, tartımsal (ritmik) unsurları işlenmiş ve seyir özellikleri ele alınmış, sanatçının icrâda bulunduğu ses kayıtlarının tahlîl basamakları oluşturulmuştur. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen kaynak kişi görüşme formu aracılığıyla toplanmış, görüşme formunda üç bölümden oluşan 43 soru hazırlanmıştır. Bu bağlamda, Binali Selman'ın mey icrâ tekniğini kullanabilen sanatçılarla ağırlıklı olarak görüşme yapılmıştır. Yapılan kişisel görüşmeler sonucunda toplanan veriler; başta Binali Selman'ın ailesi olmak üzere, yakın arkadaşları, iş arkadaşları (sanatçı dostları), halk müziği sanatçıları ve mahalli sanatçılar olmak üzere toplam 25 katılımcının oluşturduğu çalışma grubundan elde edilmiştir. Araştırmanın çalışma evrenini ve örneklemini Binali Selman'ın kendisi oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma evreninde Binali Selman tarafından mey ile icrâ edilen 11 adet kırık hava ve 8 adet açış bulunmaktadır. Sanatçının mey icrâcılığındaki tavrını belirleyen teknik ve mûsikî unsurların belirlenmesi amacıyla yapılan literatür taraması sonrasında açışlarının ve kırık havalarının bulunduğu kayıtlara ilişkin veriler bulgulara dönüştürülmüştür. Konuyla ilgili ulaşılabilen yazılı kaynaklar, Binali Selman'ın mey icrâcılığına yönelik ses ve görüntü kayıtları ile sınırlandırılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular sonucunda, Binali Selman'ın müzikle ilgili yeniliklere açık, özgün, belirleyici ve nitelikli bir mey tavrı ortaya koyduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmamızın önerisini, Selman'ın mey icrâ tavrının Türk Halk Müziği'nde saz icrâcılığı açısından kaynak oluşturması ve uygulanması oluşturmaktadır. Sanatkâra ait tüm kayıtlar ve sanatkârın hayatı resmî kurumlar tarafından arşivlere literatüre kazandırılmalıdır. Anahtar Kelimeler : Binali Selman, Mey, İcrâ Tahlîli, Halk Müziği, Üflemeli Çalgı, Gülçin Yahya İcrâ Tahlîl Yöntemi
Özet (Çeviri)
Binali Selman (1931-1992), who was one of the most important virtuosos of the Turkish music scene, is an important performer of the Turkish folk music. Selman performed mey as a solo and accompaniment instrument in folk music. While performing solo and accompaniment in folk music, he preserved traditional attitude and gave a rich expression to the style of the performance in Turkish music. The reasons for this study can be counted as following. Firstly there is a lack of information about Selman, who is considered to be one of the most distinguished personalities of the artist identity, secondly no academic data on the life of the artist and his personality as an artist done Thirdly Selman's performance has not been analyzed. From this point of view, in our study, the answer to the problem "What are the information about the life of mey performer Binali Selman and what are the characteristics of a mey performer? was sought. In this study, it is aimed to reveal the Turkish Folk Music attitude by analyzing Selman's voice recordings, by doing this, forming the data on the characteristics of his attitude, the techniques of holding and blowing, and the motifs within the framework of Selman's attitude was also aimed. This study is also important as it is the first study examining Binali Selman's life and artist identity in detail. This study was conducted by using a descriptive scanning model which is one of the qualitative research methods. The data was obtained for Binali Selman's life and mey performances by doing the literature scanning, snowball sampling model, document review, archive scanning and using interview techniques. In this analysis, the traits of the openings and broken air, the melodic movements of the pitches, the personal motifs of Selman, the pitch frequencies used in his performances, the sound fields, the weighing (rhythmic) elements are studied and the traits are examined. The analysis steps of the voice recordings in which the artist performed were created. The data of the study was collected through the resource person interview form developed by the researcher and 43 questions consisting of three sections were prepared in the interview form. In this context, the interviews made with artists who can use Binali Selman's mey icrâ technique. Data was collected as a result of personal interviews with Binali Selman's family, close friends, colleagues (artist friends), folk music artists and local artists. Binali Selman himself is the study realm and sample of the study. In the study area, there are 11 broken air and 8 openings performed by Binali Selman. After the literature review to define the technical and musical elements that determine the artist's attitude in the performances, the data on the openings and broken air records were converted into findings. The written sources available on the subject are limited to audio and video recordings of Binali Selman's performance. As a result of the findings obtained from the study, it was concluded that Binali Selman showed an open, original, decisive and qualified attitude towards music innovations. Our study suggests that Selman's performance of mey is a source and application of instrumental performing in Turkish Folk Music. Therefore all records and life of the artist must be brought to light by the official institutions. Key Words : Binali Selman, Mey, Musical Analysis, Folk Music, Wind Instrument, Gülçin Yahya's Musical Analysis
Benzer Tezler
- Sürdürülebilir performansın finansal performansa etkisi: Gelişmekte olan piyasalar üzerine bir uygulama
The impact of sustainability performance on financial performance: An application on emerging markets
BİNALİ SELMAN EREN
- Bölgesel yenilik sistemleri: Bir literatür taraması
Regional innovation systems: A literatüre review
BİNALİ SELMAN EREN
- Yenilenebilir enerji yatırımcılarının öne çıkan olaylara tepkisi
Renewable energy investors' reaction to prominent events
EMRE AKTÜMSEK
Doktora
Türkçe
2024
MaliyeKırıkkale ÜniversitesiMuhasebe ve Finansman Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKUT ELİF KANDİL GÖKER
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİNALİ SELMAN EREN
- Toplumsal cinsiyet rolleri bakımından Birsen Ekim Özen'in çocuk kitaplarının incelenmesi
An examination of Birsen Ekim Özen's children's books in terms of gender roles
SELMA GÜMÜŞTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASİN MAHMUT YAKAR
- Ortaokul öğrencilerinin soyut sanat algılarına yönelik bir araştırma
Secondary school students' perception of abstract art aresearch
RIFAT SERİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELMA TAŞKESEN