2005 ve 2017 sosyal bilgiler öğretim programlarına göre yayınlanmış 5.sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi
Comparative review of the 5th grade social studies course books published in accordance with the 2005 and 2017 social studies curriculum
- Tez No: 620328
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞBA CEVRİYE ÖZKARAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Öğretim Programları, Sosyal Bilgiler, Karşılaştırmalı Eğitim, Ders Kitabı, Curriculums, Social Studies, Comparative Education, Course Book
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Bu çalışmanın amacı; 2005 yılı Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'na göre oluşturulan 2014 yılı 5. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabı ile 2017 yılında yenilenen Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'na göre oluşturulan 5. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitaplarını, biçimsel özellikler, görsel kaynaklar, ölçme-değerlendirme gibi inceleme kriterlerine göre karşılaştırarak bahsedilen bu ders kitaplarında zamana ve koşullara göre yaşanan değişimler, yenilikler, farklılıklar ve varsa eksiklikler ortaya konmaya çalışılmıştır. Ayrıca ülkemizde uygulanmakta olan Sosyal Bilgiler kapsamındaki ders kitaplarına ilişkin birtakım yeni fikirlerin oluşması ve uygulanması da amaç edinilmiştir. Çalışma nitel bir araştırmadır. Araştırmanın kaynak ve materyallerini 2005 yılı Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'na göre oluşturulan 2014 yılı 5. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabı ve 2017 yılında yenilenen Sosyal Bilgiler öğretim programına göre oluşturulan 2017 yılı 5. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabı oluşturmaktadır. MEB yayınlarına ait ders kitaplarından elde edilen bilgiler“Doküman İncelemesi”yöntemiyle elde edilmiştir. Verilerin analizinde, betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Sonuç olarak araştırmada ele alınan ders kitaplarının biçimsel özellikler, görsel kaynaklar ve ölçme değerlendirme boyutları bakımından farklı özelliklerinin olduğu ancak bazı benzerlikler de içerdiği saptanmıştır. Özellikle 2017 yılı 5. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabına yansıyan birtakım olumlu gelişmeler mevcuttur. Nitekim ilgili ders kitabının kuşe kâğıt baskıya sahip olması, kavram bilgisini destekleyen metni tamamlayıcı fotoğraf kullanımının sayısal artışı, tarih konularının anlatımını destekleyici tarih haritasının kullanımı, öğrencilerin mizah yönünü geliştirici karikatür kullanımının sayısal artışı, ünite sonlarında yer alan kendimi değerlendiriyorum bölümlerinin her birinde kullanılan soru sayısının sayısal artışı, açık uçlu soru sayısının ders kitabı genelinde sayısal artışı tespit edilen olumlu özelliklerin başında gelmektedir. Her iki ders kitabının incelenmesi sonucu tespit edilen farklılıklara dayanarak, MEB tarafından yayınlanacak olan 5. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitaplarına yönelik şu öneriler getirilmiştir: Ders kitaplarının basımevi ve adreslerinin eksiksiz olması, İndeks eklenmesi, belge (pul, mektup, minyatür, gravür vb.) kullanımının artırılması, ders kitaplarının etkileşimli hale getirilerek karekod kullanılması, sanal müze uygulamalarına yer verilmesi; 2014 yılı 5.sınıf sosyal bilgiler ders kitabında yer alan kavramlar bölümünün kullanılmaya devam edilmesi, kavram karikatürü kullanımının artırılması; ders kitaplarında kullanılan resim ve fotoğrafların süsleyici öğe olmaktan çıkartılarak öğrenciler için daha işlevsel hale getirilmesi, üst düzey düşünme becerilerinin gelişimine katkı sunacak olan yaratıcı, eleştirici resim türlerinin artırılması; ders kitaplarında kullanılacak haritaların, haritalarda bulunması gereken özellikler dikkate alınarak tasarlanması ve ders kitaplarının en arka bölümüne yerleştirilecek içe katlanabilir özellikte bir dünya siyasi haritasının yerleştirilmesi; tarihi belge niteliğindeki gazete haberi kullanımına önem verilmesi; ders kitaplarında internet haberi kullanım oranına dikkat edilmesi; sayısal verilerin görselleştirilmesinde grafik türlerinin kullanımına yer verilmesi; ders kitaplarının ünite ve öğrenme alanı sonlarında yer alan kendimi değerlendiriyorum bölümündeki soru sayısı oranlarına dikkat edilmesi ayrıca kullanılan soru türlerinin öğrencilerin yaratıcılıklarını ortaya çıkartacak, daha üst düzey düşünme becerilerine göre hazırlanması noktasında ders kitaplarının geliştirilmesi önerilebilir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is in 2014 5th grade Social Studies course book created in accordance with the 2005 Social studies curriculum and the 5th grade Social Studies course book that created according to the Social Studies curriculum renovated in 2017 changes, innovations, differences and deficiencies, if any, are tried to be revealed according to time and conditions by comparing them in terms of Formal Features, Visual Resources and Measurement Evaluations. In addition, it is aimed to form and implement some new ideas about the course books in the Social Studies that are being used in our country. The study is a qualitative research. Sources and materials of the research are the 2014 5th grade Social Studies course book that created according to the 2005 Social studies curriculum and the 5th grade Social Studies course book that created according to the Social Studies curriculum renovated in 2017. Data which is obtained from the books belong to MEB publications are acquired by“Document Review”technique. For data analysis descriptive analysis technique is used. As a result it has been determined that there are different features of the course books reviewed in the research in terms of formal features, visual resources and assessment and evaluation dimensions but they also include some similarities. Especially there are some positive developments reflected in the 2017 5th grade Social Studies course book. As a matter of fact, the fact that the related course book has coated paper printing, numerical increase in the use of complementary photographs supporting the concept knowledge text, use of the history map supporting the narration of history subjects, numerical increase in the use of cartoons that improve students' sense of humour, numerical increase in the number of questions used in the I assess myself sections at the end of the unit, numerical increase of the number of open-ended questions throughout the course book are among the positive features identified. Based on the differences detected as a result of examining both of the course books the following suggestions were made for the 5th grade Social Studies course books to be published by MEB: Course book publishers and addresses to be complete, adding index, increasing document (stamp, letter, miniature, engraving etc.) usage, using the QR code by making course books interactive, to include virtual museum applications; to continue using the concepts section in the 2014 5th grade Social Studies course book, increasing the se of concept cartoons; making pictures and photographs used in course books more functional for students by removing them from decorative elements, increasing creative and critical painting types that will contribute to the development of high level thinking skills; designing the maps to be used in course books by considering the features that should be included in the maps and placing a foldable world political map to be placed at the back of the course books; attaching importance of the use of newspaper articles as historical documents, making a point of the use of internet news in course book, giving a place to use of graph types in visualization of numerical data, including more use of documents in course books, giving attention to the ratio of the number of questions in the self-assessment section in the course books at the end of the unit and learning area in addition, developing course books to prepare the question types according to high level thinking skills that will reveal the creativity of students can be suggested.
Benzer Tezler
- 2005 ve 2017 sosyal bilgiler ders kitaplarındaki 'Eskiçağ' konusunun incelenmesi ve öğretim programlarının öğretmen görüşlerine dayalı olarak karşılaştırılması
The examination of 'Ancient age' topic in 2005 and 2017 social studies lesson textbooks and comparison of curriculum according to teachers opinion
RIDVAN MECİT KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNGÖR KARAUĞUZ
- 2005 ve 2017 Sosyal Bilgiler dersi öğretim programlarının sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşlerine göre karşılaştırmalı değerlendirilmesi
A comparative evaluation of 2005 and 2017 Social Science teaching programs according to social science teachers' opinions
MUSTAFA ÇÖL
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimPamukkale Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEYYAZ KARACA
- 1998, 2005 ve 2017 sosyal bilgiler dersi öğretim programlarındaki kazanımlarda yer alan felsefi kavramların eğitim felsefeleri açısından incelenmesi
Examination of the philosophical concepts in the learning outcomes of the social studies curricula in 1998, 2005, and 2017 in the context of educational philosophie
ZEHRA ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAdıyaman ÜniversitesiSosyal Bilgiler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN EROL
- 1968'den günümüze sosyal bilgiler ders kitaplarında coğrafi keşiflerin anlatımı ve öğretilmesine yönelik öğretmen görüşleri
Teacher's views on teaching and explaining geographical discoveries in social studies textbooks from 1968 to present
MERYEM CENGİZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇAĞRI ÖZTÜRK DEMİRBAŞ
- İslamiyet öncesi Türk tarihi ile ilgili konuların sosyal bilgiler dersi öğretim programlarına yansımaları (1924-2017)
Reflections of pre-islamic turkish history on social studies programs (1924-2017)
ŞULE VATAN ÖLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞABAN ORTAK