OECD ülkelerinin yaşanabilirlik düzeylerinin aralık değerli Pythagorean Bulanık AHS ve bulanık TOPSIS yöntemleri ile değerlendirilmesi
Evaluation of the availability levels of OECD countries with Pythagorean Fuzzy AHP and Fuzzy TOPSIS methods
- Tez No: 622686
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NAMIK KEMAL ERDOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Yaşanabilirlik, Çok Kriterli Karar Verme, OECD, Pythagorean Bulanık Kümeler, AHS, TOPSIS, Livability, Multi-Criteria Decision Making, OECD, Pythagorean Fuzzy Sets, AHS, TOPSIS
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sayısal Yöntemler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Bireylerin kaliteli bir yaşam sürdürebilmeleri için yaşamlarına devam ettikleri ülkenin; ekonomik ve siyasi yapısı, toplumsal ve çevresel yapısının yaşamını sürdürecek kişinin hayat koşullarını destekleyecek nitelikte olması gerekir. İşsizlik oranının düşük olması, kişi başı gayri safi milli hasıla (GSMH) ve gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) oranlarının yüksek olması, enflasyon oranının düşük olması, bireylerin yaşadıkları ülkede sosyal olarak toplam yeşil alanın fazla olması, yaşam süresinin uzun olması, okur-yazar oranının fazla olması ve suç oranının düşük olmasını yaşanabilirliği belirleyen etkenler arasında verebiliriz. Çalışmada Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD)'nde yer alan ülkelerden 34'ü dikkate alınarak ülkelerin yaşanabilirlik düzeyleri değerlendirilmiştir. Çalışmada kriter olarak; GSYİH (Gayri Safi Yurt İçi Hasıla), Nüfus, Ortalama Yaşam Süresi, İnsani Gelişmişlik Endeksi (İGE), İşsizlik Oranı, Vergi Oranı, Kişi Başına Düşen Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH), Yeşil Alan, Enflasyon (TÜFE), Elektrik Tüketimi(Kişi Başı), Doğurganlık Oranı, Kentsel Nüfus ve Yüksek Teknoloji Ürünü İhracatı baz alınmıştır. Birden çok ülkeyi ve kriteri bir arada ele alırken, çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemlerinden faydalanılmıştır. Kriterlerin ağırlıklandırılmasında ise elemanın üye olma ve olmama derecelerinin yanında hassasiyetini de dikkate alan pythagorean bulanık küme tabanlı olan aralık değerli AHS (Analytic Hierarchy Process) yönteminden yararlanılmıştır. Ülkelerin yaşanabilirlik düzeylerinin sıralanmasında ise belirsizliği dikkate alan bulanık TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) yönteminden yararlanılmıştır.
Özet (Çeviri)
In the country where individuals continue to live for a quality life; economic, political, social and social conditions must be suitable for the life of the individual. Unemployment rate is low, GNP (Gross National Product) and GDP (Gross Domestic Product) rates are high, the inflation rate is low, the total number of people in the country as a social total green area, the longer the life expectancy, the ratio of literate the fact that it is too high and the crime rate to be low can be an example of the conditions that should be suitable for the individual's life. In this study, by considering 34 of the countries included in the Economic Cooperation and Development Organization (OECD), the viability levels of the countries were evaluated. As a criterion in the study; GDP (Gross Domestic Product), Population, Average Life Time, Human Development Index, Unemployment Rate, Tax Rate, Per capita GNP (Gross National Product), Tax Rate, Green Area, Inflation (CPI), Electricity Consumption ( Per capita, fertility rate, urban population and high technology product exports are discussed. In order to evaluate many countries and many criteria together, multi-criteria decision making (CCMV) methods were used. In the weighting of the criteria, in addition to the degree of being a member and not being the member, the interval-valued AHS (Analytic Hierarchy Process) method, which is based on pythagorean fuzzy cluster, was used. In order to determine the viability of countries, fuzzy TOPSIS (Technique for Order) method was used.
Benzer Tezler
- OECD ülkelerinin sağlık alanındaki etkinliklerinin bulanık veri zarflama analizi ile belirlenmesi
Determining of health efficiencies of OECD countries by using fuzzy data envelopment analysis
GÖZDE YEŞİLAYDIN
Doktora
Türkçe
2015
Sağlık Kurumları YönetimiAnadolu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESRİN ALPTEKİN
- OECD ülkelerinin demokrasi endekslerine göre kümeleme analizi: Türkiye'nin konumu
Cluster analysis according to democracy indices of OECD countries: Turkey' s position
RABİA DERYA GÖKYOKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonometriBursa Uludağ ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA BERNA AYDIN
- OECD ülkelerinin sağlık harcama göstergelerinin kümeleme analizi ile sınıflandırılması
Classification of health expenditure indicators of the OECD countries with cluster analysis
İSKENDER ÇETİNTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sağlık Kurumları YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET GENÇTÜRK
- OECD ülkelerinin sağlık performans göstergelerinin çok kriterli karar verme yöntemleriyle karşılaştırmalı analizi
Comparative analysis of health performance indicators of OECD countries using multi-criteria decision-making methods
SAFİYE DURANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sağlık YönetimiGümüşhane ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERVE TEKİNARSLAN
- OECD ülkelerinin eğitim ve sağlık göstergeleri bakımından çok kriterli karar verme yöntemleri ile incelenmesi
Examination of OECD countries with multi-criteria decision-making methods in terms of education and health indicators
KÜBRA KENDİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonomiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN KARAKIŞ