Hakîm-i Heydecî ve Türkçe şiirleri
Hakîm-i Heydecî and Turkish poems
- Tez No: 622725
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET TANYILDIZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Eastern Linguistics and Literature, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Heydecî, Dîvân, Türkçe şiirler, Tasavvuf, Heydeci, Divan, Turkish Poems, Mysticism
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 366
Özet
Türkiye'de tanınmayan ama İran'da meşhur olan Hakîm-i Heydecî ve onun Türkçe şiirleri çalışmanın genel çerçevesini ihtiva etmektedir. Heydeci'nin Türkçe şiirleri dil, uslüp ve muhteva açısından tahlil edilmiştir. Heydeci'nin Türkçe şiirleri Dîvân'da yer almaktadır. Dîvân'ın da iki nüshası (Tahran ve Meşhed) olduğu tespit edilmiştir. Nüshalar önce yeni yazıya aktarılmış sonrasında ise karşılaştırma yapılmıştır. İki nüshayı karşılaştırmadaki amaç, nüshalar arasındaki eksiklik ve farklılıkları göstermektir. Bu nüshalardaki şiirler, yöntem olarak nazım biçimlerine göre tasnif edilmiştir. Heydecî şiirlerinde, atasözleri, vecizeler, halk söyleyişleri ve deyimler dikkat çekecek derecede çoktur. Bütün bunlar, Heydecî'nin dile olan hâkimiyetinin bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. Ayrıca Heydecî, dînî mahiyette çokça şiirler yazdığı için tasavvuftaki yeri de yadsınamaz. Şiirlerinde Allah'ın yaratıcılığından, Hz. Muhammed'e ve Hz. Ali'ye olan bağlılığından bahseder. Şirlerinde Şiî inancına tabi olduğu da anlaşılmaktadır. Heydecî, Şeyh-i İşrâk Sühreverdî, Sa'dî-i Şîrâzî, Hâfız-ı Şîrâzî gibi şairlerin şiirlerine tazminler yazmış ve bu şairleri kendisine üstat kabul etmiştir. Şair, Arapça, Farsça ve Türkçe şiirler yazmış, şiirlerinde çeşitli sanatları kullanmıştır. Gazel, mesnevî, kaside, tercî-i bend, terkîb-i bend gibi Dîvân şiirinin hemen hemen bütün nazım şekillerine örnekler vermiştir. Heydecî'nin şiirlerinin Dîvân şiiri geleneğine uygun olduğu tespit edilmiştir. Heydeci, şiirlerinde sade ve akıcı bir dil kullanmış, atasözü, deyim ve halk söyleyişlerine çokça yer vermiştir.
Özet (Çeviri)
Unrecognized in Turkey but the famous in Iran Heydeci and his Turkish poems are general framework of the study. Heydeci's Turkish poems were analyzed in terms of language, style and content. Heydeci's Turkish poems are in Divan. It has been determined that the Divan has two copies (Tehran and Mashhad). The copies were first transferred to the new article and then the comparison was made. The purpose of comparing the two copies is to show the differences and deficiencies between the copies. The poems in these copies are classified according to the verse forms. Proverbs, verses, folk sayings and idioms are remarkable in Heydeci poems. All this can be seen as an indicator of Heydeci's command of the language. Moreover, Heydeci cannot be denied his place in Sufism because he wrote many poems of religious natüre. He talks about God's creativity in his poems. Hz. Muhammad and the Prophet. From his loyalty to Ali. It is also understood that he was subject to Shiite belief in his poems. Wrote such poems of Suhrawardi, Saadi Shirazi, Hafez Shirazi and accepted them as masters. He wrote Arabic, Persian and Turkish poems and used various arts in his poems. He gave examples of almost all verse forms of Divan poetry such as gazel, mesnevi, kaside, tercî-i bend and terkîb-i bend. His poems conform to the tradition of Divan poetry. He used a simple and fluent language, proverb, idioms and public sayings have given much space.
Benzer Tezler
- Hâkim-Biemrillâh ve saltanat dönemi
Hâkim-Bimrillah und reign
MEHMET AYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinHitit Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HACI AHMET SEZİKLİ
- أثر الاعتزال عند الحاكم الجشمي في تفسيره( سورة البقرة أنموذجا )
Hâkim el-Cüşemî'nin tefsirinde Mu'tezilenin etkisi (Bakara Sûresi örneğinde)
AZZAM ALGHARIB
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ZÜLFİ CENNET
- Çağdaş Mısır Tiyatrosu'nda Tevfiku'l-Hakim ve Üç Entellektüel tiyatrosu
Tevfiku'l-Hakim and his three intellectual plays in centemporory Egyptian theatre
AYSEL ERGÜL
Doktora
Türkçe
1995
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET SAVRAN
- 20. yy. heykel sanatında Henry Moore etkisi
The Influance of Henry Moore in 20 th. century sculpture
YAKUP YONUCU
- Dürziliğin teşekül süreci ve inanç esasları
The Formation Process of Druzeizm and its Faith Principles
AHMET BAĞLIOĞLU