أثر الاعتزال عند الحاكم الجشمي في تفسيره( سورة البقرة أنموذجا )
Hâkim el-Cüşemî'nin tefsirinde Mu'tezilenin etkisi (Bakara Sûresi örneğinde)
- Tez No: 843537
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ZÜLFİ CENNET
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Arapça
- Üniversite: Bingöl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Hâkim el-Cüşemî'nin tefsiri, içerdiği itibariyle tefsirlerin en zenginlerinden, niteliği ve düzeniyle de en önde olanlardan biri kabul edilir. Hâkim, tefsirini kelami bir yaklaşımla sürdürmüş ve özellikle fıkıh ve ahkâm ayetlerine değinmeden, tevhid ve adalet ayetlerine odaklanmıştır. Araştırma, beşinci yüzyılda tefsir ve kelam alanında önemli bir sima olan el-Hâkim'i tanımlamayı, mezhebini ve zamanındaki mü'tezile düşüncesinden etkilendiği ortamı, bilimsel başarılarını, kitaplarını, görüşlerini, hocalarını ve öğrencilerini anlamayı amaçlamaktadır. Bu araştırma, bir giriş, üç bölüm ve bir sonuç bölümünden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, konu seçiminin nedenini, araştırmanın önemini, araştırma sırasında karşılaşılan bazı zorlukları ve konuyla ilgili önceki bilimsel çalışmaları açıklamaktadır. Giriş bölümünden sonra ilk bölüm, Mü'tezile'nin doğuşu ve inançları, temel beş prensipleri ve tefsire yaklaşımları, yorumlama yöntemleri ve rivayetle açıklamalar, âlimlerin yorumlama konusundaki tutumları olmak üzere dört bölüme ayrılmıştır. İkinci bölüm ise, üç ana başlık altında, Hâkim el-Cüşemî'nin tanıtılması ve etkisi, dönemin düşünsel ve siyasi durumu, eserleri ve etkilerini kapsamaktadır. Üçüncü bölümde ise, alıntı kaynaklar ve yazma aşamaları, takip edilen yöntem ve kurallar, Mü'tezile düşüncesini desteklemesi, Bakara Sûresi'nden bazı ayetlerin tefsiri olmak üzere dört alt bölümden oluşmaktadır. Bu bölüm, beş konu başlığına ayrılmıştır: Hâkim el-Cüşemî'nin vasiyet hükümleri, sihir, Kur'an'da nesh, Allah'ın sıfatları meselesi ve Kur'an ilimlerine dair görüşleri. Hâkim el-Cüşemî'nin tefsir kaideleri, tarihsel ve kültürel bağlamı temel alır, ancak ifade özgürlüğüne sahip olmasına rağmen, çevresindeki sosyal ve kültürel etkilerden etkilenmiştir. Bu nedenle, yorumları zamanının ruhunu yansıtan bazı kısıtlamalara veya eğilimlere sahip olabilir.
Özet (Çeviri)
The interpretation of Al-Hakim Al-Jashmi is considered one of the most abundant interpretations of material, and the highest in quality and refinement. Al-Hakim adopted a verbal interpretation in which he focused on the verses of monotheism and justice without referring to the verses of jurisprudence, legislation, and other verses. The study of the impact of the Mu'tazila on the interpretation approach of Al-Hakim Al-Jashmi aims to identify his doctrine of interpretation. The research introduces Al-Hakim, one of the figures of interpretation and theology in the fifth century, his doctrine, the Mu'tazila thought of his time that influenced him, his scientific achievements, his writings, and getting to know his opinions, Sheikhs, and students. This research was based on an introduction, three chapters, and a conclusion. As for the introduction: I explained the reason for choosing the topic, the importance of the research, some of the difficulties that I found in the research, and some previous scientific studies and research that talked about the topic. As for the first chapter, I divided it into four chapters: the emergence of the Mu'tazila and their doctrine, their five principles and their position on interpretation, interpretation by opinion and interpretation by sayings, and the position of scholars on interpretation by opinion. As for the second chapter, I divided it into three sections: introducing of Al-Hakim Al-Jashmi and his impact, the intellectual and political reality of his time, his writings and effects. The third chapter includes four chapters: the sources of reception and stages of composition, the methodologies and rules followed, his victory for the Mu'tazila thought, and the interpretation of some verses from Surat Al-Baqarah. It has been divided into five sections: the rulings on commandments according to Al-Jashmi, magic, abrogation in the Qur'an, and the issue of the attributes of ALLAH , and his views on the sciences of the Qur'an. The rules of interpretation according to Al-Hakim Al-Jashmi depend on the historical and cultural context of his time. Although he may have been free in his expression, he was influenced by the social and cultural environment around him. Therefore, his interpretations could have some limitations or trends that reflect the character of the time in which he lived.
Benzer Tezler
- اﻟﺸِّﻌﺮُ اﻟﻌ َﺮﺑ ِﻲﱡ وَ أَﺛَﺮُه ُ ﻓﻲ اﻟﺨُﻄَﺐِ اﻟﺪِّﯾ ْﻨ ِﯿﱠﺔ
Eş-şi'ru'l-'Arabiyyu ve Eseruhu Fi'l-Hutabi'd-Diniyye
NATIQ FAWZI IBRAHIM AL-AZZAWI
Doktora
Arapça
2024
DilbilimUşak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM KOCABIYIK
- أثر الاعتزال في تفسیر الكشاف للزمخشري والرد علیه
Zemahşeri'nin Keşşaf tefsirinde itizal ve eleştirisi
ABDURRAHIM SHABLI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMANNULLAH POLAT
- أثر القرآن في شعر عبد الرزاق عبد الواحد بين الاقتباس والرمز
Abdürrezzâk Abdülvâhid'in şiirlerinde iktibas ve sembol kullanımı açısından Kur'ân'ın etkisi
İNAS ALMUFTI
Yüksek Lisans
Arapça
2024
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiArap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER İSHAKOĞLU
- أثر الاضطرابات اللغوية على النطق والتواصل وعلاجها لطلاب المرحلة الابتدائية
Arapçada ilkokul öğrencilerindeki dilsel bozukluklarının incelenmesi
SEBA ATASSI
Yüksek Lisans
Arapça
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiArap Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABİTYAŞAR KOÇAK
- أثر الصلاة في تربية الإرادة (دراسة موضوعية في ضوء السنة النبوية
Nebevi sünnet ışığında namazın irade terbiyesine etkisi (Konulu çalışma)
MURAT GÜNERİGÖK
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinJordan University of Science and TechnologyTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMED EİD MAHMUD AL SAHEB