Türk gazetesinde edebî faaliyetler üzerine bir inceleme
A study on literary activities in newspaper Türk
- Tez No: 623605
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERVET TİKEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Jön Türk, Mısır, Gazete, Türk, Young Turk, Egypt, Newspaper, Turk
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Sultan II. Abdülhamid döneminde Jön Türklerin siyasi faaliyetlerde bulunduğu merkezlerden biri olan Mısır, Türk düşünce hayatının şekillenmesinde başlıca rollerden birini oynar. Meşrutiyet taraftarı muhalifler, Mısır'da yayımladıkları gazete ve mecmualarla çeşitli konulardaki fikirlerini ifade etme fırsatı bulurlar. Jön Türklerin Mısır'da yayımladığı gazetelerden biri, 1903-1907 yılları arasında yayım hayatını 187 sayı sürdüren Türk gazetesidir. Haftalık olarak yayımlanan gazete, 1902 Jön Türk Kongresi sonrası Mısır'da yayımlanan gazeteler arasında millî duyarlılıkları kesin bir dille ifade etmesiyle öne çıkar.“Türkleri tüm dünyaya tanıtmak”politikasıyla hareket eden gazetede kalem faaliyetlerinde bulunan kişiler; Ali Kemâl, Şerafeddin Mağmûmî, Manastırlı Bahaeddin, Mehmed Suad, Ahmed Kemâl, Necmeddin Arif, Esad Bey, Celaleddin Arif'tir. Gazetenin Türkçü politikasının bir yansıması olarak Yusuf Akçura'nın daha sonra kitaplaştıracağı, Türk milliyetçiliğinin teorik temellerini ortaya koyduğu Üç Tarz-ı Siyaset, gazetede makaleler hâlinde yayımlanır. Türkçülük düşüncesinin gelişiminde önemli katkıları bulunan Hüseyinzâde Ali Bey'in de gazetede şiir ve yazıları yayımlanır. Siyasi, ilmî ve edebî bir gazete olma özelliğini taşıyan Türk'te, Türk diline ve Türk edebiyatına verilen önem dikkat çekmektedir. Mısır'da yayımlanan Jön Türk yayınları arasında edebî faaliyetler açısından da zengin bir içeriğe sahip olan gazetede, Türk edebiyatının köklü geleneğinden övgüyle bahsedilir. Yenileşme Dönemi Türk edebiyatına dikkatlerin çekildiği gazetede; Namık Kemâl, Abdülhâk Hamid, Şemseddin Sami gibi isimlerden ve onların eserlerinden söz edilir. Servet-i Fünûn edebiyatına da ilgi gösteren gazetede, Tevfik Fikret'in bazı şiirleri nesre çevrilir. Ayrıca Tevfik Fikret ve Cenab Şehabeddin'in daha önce yayımlanmış şiirlerine gazetede yer verilir. Gazetede bir kısmı müstear adla ya da imzasız olarak yayımlanan şiir, hikâye ve siyasî rüya türünde edebî metinler bulunur. Sultan II. Abdülhamid'e karşı saygılı bir dil kullanmayı tercih eden ve dış politikada Osmanlı hükûmetini destekleyen, millî kültür bilinci oluşturmayı hedefleyen Türk, siyasi ve edebî yönüyle millî bir tavrın temsilcisidir. Meşrutiyet sonrası Türk edebiyatında etkili olacak fikirlere zemin hazırlaması yönüyle önemli bir yayın organıdır.
Özet (Çeviri)
During the reign of Sultan II. Abdulhamid, Egypt, one of the centers where the Young Turks engaged in political activities, plays one of the main roles in shaping Turkish thought life. Opponents of the Constitutional Monarchy have the opportunity to express their opinions on various issues through newspapers and magazines published in Egypt. One of the newspapers published by the Young Turks in Egypt is the Turkish newspaper, which was published 187 times between 1903 and 1907. The newspaper, which is published weekly, stands out with its precise expression of national sensitivities among the newspapers published in Egypt after the 1902 Young Turk Congress. Acting with the policy of“introducing the Turks to the whole world”, the activities in the newspaper are engaged by: Ali Kemâl, Şerafeddin Mağmûmî, Manastırlı Bahaedin, Mehmed Suad, Ahmed Kemâl, Necmeddin Arif, Esad Bey, Celaleddin Arif. As a reflection of the Turkish policy of the newspaper, Yusuf Akçura's Three Styles of Politics, which he later published in his book, revealing the theoretical foundations of Turkish nationalism, are published in newspapers. Hüseyinzâde Ali Bey, who made important contributions to the development of Turkish thought, also published poems and articles in the newspaper. The importance given to Turkish language and Turkish literature in the Turk which is a political, scientific and literary newspaper, draws attention. Among the Young Turk publications published in Egypt, the newspaper, which has a rich content in terms of literary activities, is praised for the long tradition of Turkish literature. In the newspaper that attracted attention to Turkish literature in the period of modernization; Namık Kemâl, Abdülhâk Hamid, Şemseddin Sami and their works are mentioned. The paper which took an interest to Servet-i Fünûn some of Tevfik Fikret's poems were translated into prose. In addition, previously published poems of Tevfik Fikret and Cenab Şehabeddin are published in the newspaper. There are poetry, stories and literary texts in the form of political dreams, some of which are published under pen name or unsigned. Turk is a representative of a national attitude in terms of his political and literary aspects, who prefer to use a respectful language against Sultan II. Abdulhamid and support the Ottoman government in foreign policy and aim to create national cultural awareness. It is an important publication in terms of laying the groundwork for ideas that will be effective in post-constitutional Turkish literature.
Benzer Tezler
- İkdâm'da edebî ve kültürel faaliyetler (1925-1926)
Literature and culturel activities at İkdam (1925-1926)
CANAN EBRU KARAOĞLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
GazetecilikAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZİM HİKMET POLAT
- Yeni Tasvir-i Efkâr gazetesi üzerine bir inceleme (Yıl:1914-1915 / Sayı: 1080-1503)
An analysis on yeni Tasvir-i Efkâr newspaper (Year: 1914 - 1915 / Issue: 1080-1503)
UĞUR AYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMİS KARABULUT
- 'Edebiyat' gazetesi üzerine bir inceleme (1 Ocak 1934 – 31 Aralık 1945)
An examination over newspaper of 'Edebiyat' (1 January 1934 - 31 December 1945)
HUSEYN AHMADOV
Doktora
Türkçe
2020
GazetecilikNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET KORAŞ
- İkdam üzerine bir araştırma-inceleme ve seçilmiş metinler- (1923)
A Studying on 'İkdam' -Searching and selected texts- (1923)
ALİ OSMAN KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABİDE DOĞAN
- Azeri yazar Yusif Semedoğlu'nun 'Getl Günü' romanı: Metin-sözlük ve ünlemler üzerinde inceleme
Başlık çevirisi yok
MECNUN GÜRSOY ÜNÜVAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE GÜRSOY NASKALİ