Hicrî dördüncü asır ricâl tenkidinin mukayeseli incelenmesi -İbn Hibbân ve İbn Adî örneğinde-
The comparative study of the fourth century narrator's criticism -On sample Ibn Hibban and Ibn Adi-
- Tez No: 623838
- Danışmanlar: PROF. DR. YAVUZ KÖKTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Cerh-Taʻdîl, Ricâl Tenkidi, Kitâbu'l-Mecrûhîn, el-Kâmil fi duafâi'r-ricâl, Cerh, The Invalidation and Rectifacation, Narrator Critism, Kitabu'l-majruhin, el-Kâmil fi duafâi'r-ricâl, The Invalidation
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 355
Özet
IV/X. asrın meşhur alimleri arasında bulunan İbn Hibbân ve İbn Adî, zayıf râviler hakkında eser kaleme almış iki önemli münekkittir. Onların bu konudaki kitapları; içerdikleri râvi sayısı, mütekaddim münekkitlere ait değerlendirmeleri ihtiva etmesi ve râviler hakkında hüküm verirken takip ettikleri metotlar açısından ön plana çıkmaktadır. IV/X. asır ricâl tenkidini, İbn Hibbân ve İbn Adî'nin zayıf râviler hakkındaki kitapları üzerinden ortaya koymayı amaçlayan bu çalışma, şu sonuçlara ulaşmıştır: İbn Hibbân ve İbn Adî, ricâl tenkidi yaparken, kendilerinden önceki münekkitlere ait değerlendirmelerden istifade etmiş, karşılaştığı râviler hakkında kişisel kanaatlerini esas almış ve eserlerinde yer verdikleri râvilere ait rivâyetleri inceleyerek onlar hakkında hükme varmışlardır. Bunlar arasında özellikle tenkid edilen râvilere ait hadis rivâyetlerinin araştırılması ön plana çıkmaktadır. Bu asırda gerçekleştirilen ricâl tenkidi; cerh-taʻdîl ilminin tutarlılığı ve kendisinden önceki dönemle uyumlu olduğunu gösteren benzer sonuçlar ortaya koymaktadır. Bununla birlikte İbn Hibbân ya da İbn Adî'nin ricâl tenkidinde kendi aralarında ve kendilerinden önceki münekkitler karşısında belli ölçüde farklı kanaatlere sahip oldukları da görülmektedir. Bu farklılığın aynı zamanda cerh-taʻdîl ilmindeki ictihad mekanizmasının canlılığına işaret olarak değerlendirilmesi de mümkündür. Öte yandan IV/X. asırdaki tenkit faaliyetleri, sıklıkla bir gerekçe üzerine bina edilmiştir. Bu açıdan bakıldığında, IV/X. asır önceki dönemde sarf edilen gayr-ı müfesser veya izaha muhtaç değerlendirmeleri de açıklığa kavuşturmaktadır. Ayrıca bu dönemde kullanılan değerlendirme lafızları, iki farklı eğilime sahiptir. Buna göre İbn Hibbân, net ve kısa değerlendirme lafızlarına sıklıkla yer verirken, İbn Adî, analitik bir üslup barındıran tenkit ifadeleri kullanmıştır. Bu sebeple, özellikle İbn Adî'nin herhangi bir râvi hakkında verdiği hükmün anlaşılmasında, lafzın kullanıldığı bağlam daha önemli hale gelmektedir.
Özet (Çeviri)
The fourth century's famous scholars, Ibn Hibban and Ibn Adi are very important scholars because of their books on weak narrators. Their books on weak narrators came to the forefront with the number of narratives they contain and the evaluations of their predecessors and the methods they followed in making judgments about the narrators. This study, which aims to reveal the fourth century's narrator criticism through Ibn Hibban and Ibn Adi's books on weak narratives, has reached the following conclusions: Both scholars has three basic instruments in narrator criticism: using their predecessors' evaluations, gaining personal opinion about the narrators while met them, and making eveluations on hadiths that belonged those narrators. Among these, it is especially important to investigate the hadith narratives of the narrators. Narrator criticism performed in this century shows similar results with earlier term to demonstrate the consistency of the science of invalidation and rectification (jarh wa ta'dil) and consistency with the previous period. However, it is also seen that Ibn Hibban or Ibn Adi have a certain degree of different judgment not only among themselves but also in their predecessors. This difference can also be considered as indicative of the viability of the ijtihad mechanism in the science of invalidation and rectification. In the IV/ X. century, the narrator criticism is often based on a justification. In this respect, the IV/X. century, explained the unexplained invalidation and closeness evaluation about the narrators. The evaluation letters used in this period have two different tendencies. Accordingly, Ibn Hibban frequently used clear and short evaluation words, while Ibn Adi usually used expressions containing an analytical style. For this reason, the context in which the word is used becomes more important, especially in understanding the verdict of Ibn Adi regarding any of his narrations.
Benzer Tezler
- İlahi hitabın mahiyeti çerçevesinde Bâkıllânî'nin usul düşüncesi
Al-Bāqillānī's Islamic legal theory within the framework of the nature of divine speech
ŞUHEDA BOZYEL
Doktora
Türkçe
2024
AntropolojiMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAİL OKUYUCU
- Ebû Ca'fer et-Tûsî ve Fahreddin er-Râzî'nin Tefsirleri Bağlamında Ebü'l-Kâsım el-Belhî'nin Kur'an'a Yaklaşımı
Abû al-Qâsım el-Balkhi's Approach to The Qur'an within The Context of The Tafsirs of Abû Ja'far al-Tûsî and Fakhr al-Dîn al-Razî
EMRULLAH TUNCEL
Doktora
Türkçe
2019
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EMİN MAŞALI
- Hurûfu'l-me'ânî ve anlam değeri -Tâhâ Sûresi özelinde-
Hurûfu'l-ma'ânî and its meaning value -Specific to Surah Taha-
NURULLAH ORUÇ
Doktora
Türkçe
2023
DilbilimBayburt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULKADİR YILMAZ
- Erken dönem Mu'tezile- İmâmiyye etkileşimi (Başlangıçtan Şeyh Sadûk'un ölümüne kadar)
Early Mu'tazila-Imamiyya interaction (From the beginning to the death of Sheikh al-Saduq)
NURAN ÜÇOK
- Ebû Abdurrahman es-Sülemî ve tasavvufî görüşleri
Abu Abd ar-Rahman as-Sulami and his opinions on sufism
HATİCE GARGU KARADENİZ
Doktora
Türkçe
2022
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEYSEL AKKAYA
- Ebû Hanîfe ve İmâmeyn arasındaki görüş farklılıklarının tespit ve değerlendirilmesi
Identification and evaluation of the differences of opinion between Abū Hanīfa and the Imāmeyn
SELMAN DEMİRBOĞA