Beş faktör kişilik özelliklerinin örgütsel muhalefete etkisi ve lider-üye etkileşiminin düzenleyici rolü: Beyaz yakalı çalışanlar üzerinde bir araştırma
The effect of big five personality traits on the organizational dissent and the moderating role of leader-member exchange: A research on the white-collar employees
- Tez No: 623973
- Danışmanlar: PROF. DR. SENEM BESLER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Bireyler çalışma hayatları boyunca memnun olmadıkları, şikâyet ettikleri pek çok durum ile karşı karşıya kalabilmektedir. Bu memnuniyetsizliğin dile getirilmesi sonucunda ise örgütsel muhalefet davranışı ortaya çıkmaktadır. Örgütsel muhalefeti etkileyen bireysel, ilişkisel ve örgütsel pek çok değişken bulunmaktadır. Ortaya çıkan değişkenlerin de etkisiyle bireyler genellikle açık, gizli ve yer değiştirmiş muhalefet olmak üzere üç farklı muhalefet davranışı sergilerler. Bu çalışmanın amacı, kişilik özelliklerinin örgütsel muhalefet davranışı gösterme üzerindeki etkisini ortaya koymak ve lider-üye etkileşiminin bu ilişki üzerinde düzenleyici bir rol üstlenip üstlenmediğini tespit etmektir. Bu amaçla; farklı sektörlerde faaliyet gösteren 750 beyaz yakalı çalışandan anket yöntemi ile veri toplanmıştır. Toplanan verilere öncelikle açıklayıcı faktör analizi yapılmıştır. Ortaya çıkan sonuçlara göre ölçüm modelinin doğrulanmasını sağlamak için doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve uyum değerlerinin sağlandığı tespit edilmiştir. Daha sonra hipotezler doğrultusunda geliştirilen yapısal model yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmiştir. Çıkan sonuçlar; sorumluluk ve deneyime açıklık kişilik özelliklerinin açık muhalefeti pozitif yönde etkilerken, uyumluluk ne nevrotiklik kişilik özellikleri açık muhalefeti negatif yönde etkilediğini ortaya koymaktadır. Deneyime açıklık ve duygusal denge kişilik özellikleri gizli muhalefeti pozitif yönde etkilerken; dışa dönüklük ve uyumluluk kişilik özellikleri ise negatif yönde etkilemektedir. Yer değiştirmiş muhalefeti deneyime açıklık ve duygusal denge kişilik özellikleri pozitif yönde etkilerken, sorumluluk kişilik özelliği negatif yönde etkilemektedir. Düzenleyici değişken olarak modele dahil edilen lider-üye etkileşiminin düzenleyicilik rolleri ise yalnızca dışa dönüklük ve sorumluluk kişilik özelliklerinin örgütsel muhalefet davranışları üzerindeki etkilerinde ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
Individuals come up against a lot of things that they aren't pleased and they complain about them during their working life. Organizational dissent behaviour occurs if they mention about their complains. There are a lot of individual, relational and organizational variables that effect organizational dissent. Individuals generally exhibit articulated, latent and displaced organizational dissent behavior associated with the affect of these variables. The aim of this study is determining the effects of the personality on the organizational dissent behavior and the moderating role of leader member exchange on this relationship. For this purpose, the data collected with survey method from 750 white-collar employer who are working in different industries. Exploratory factor analysis conducted to the data. Later confirmatory factor analysis is conducted to the data to confirm the measurement model and the fit values are provided. Later on the structural model which is formed through the hypothesis, tested by the structural equation modelling. Results demonstrate that while conscientiousness and openness to experience affect articulated dissent positively, agreeableness and emotional stability affect this dissent behaviour negatively. While openness to experience and emotional stability affect latent dissent positively, extravertion and agreeableness affect negatively. Displaced dissent is affected positively by openness to experience and emotional stability but conscientiousness affects displaced dissent negatively. The modareting role of leader-member exchange is statistically significant only in the relationships between extraversion and conscientiousness personality traits and organizational dissent behaviour.
Benzer Tezler
- Örgütsel kimlik algısının örgütsel muhalefet ile ilişkisi, kişilik özelliklerinin düzenleyici rolü
The relationship of organizational identity perception with organizational dissent, moderatory role of personality characteristics
SEMİH KOÇMAR
- Beş faktör kişilik modeli ile örgütsel muhalefet arasındaki ilişkinin incelenmesi: Algılanan örgütsel desteğin düzenleyici rolü
Examining the relationship between the five-factor personality model and organizational dissent: The moderator role of perceived organizational support
KAAN YAYLA
- Beş faktör kişilik özelliklerinin örgütsel adalet algısı aracılığıyla üretkenlik karşıtı davranışlar üzerine etkisinin incelenmesine yönelik bir araştırma
A study related to investigation of the effects of big five factor model on counterproductive work behaviors with mediating role of organizational justice
ÜMİT BEHREM
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İşletmeYıldız Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERDAR BOZKURT
- Kişilik özelliklerinin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi: Özel bir eğitim kurumunda bir araştırma
The effect of personality traits on organizational citizenship behaviour: A research in a private educational institution
KÜBRA SEYNEM HACIAHMETOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriBahçeşehir Üniversitesiİnsan Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. CAFER ŞAFAK EYEL
- Otel işletmelerinde çalışanların kişilik özelliklerinin örgütsel bağlılık ve iş tatmini üzerine etkisi
The effects of personality traits of hotel employees on organizational commitment and job satisfaction
EMİN ARSLAN
Doktora
Türkçe
2017
TurizmGazi ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARZU KILIÇLAR