Geri Dön

İbn Kayyım el-Cevziyye'nin Medâricü's-Sâlikîn adlı eserindeki tasavvufî görüşleri

The Ibn Qayyim al-Jawziyya's understanding of sufism in his work named al-Madâric al-Sâlikîn

  1. Tez No: 624592
  2. Yazar: SAMET KELLECİ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HACI BAYRAM BAŞER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yalova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 118

Özet

Bu tez çalışmasında İbn Kayyım el-Cevziyye'nin (ö. 751/1350) tasavvuf anlayışı ve tasavvufî görüşleri, Herevî'nin Menâzilü's-sâirîn'e şerh niteliğinde kaleme aldığı ve tasavvufî mertebeleri içeren Medâricü's-sâlikîn'i üzerinden incelenmiştir. İbn Kayyım'ın tasavvufa bakışı, sûfîlere katıldığı ve eleştirdiği noktaları ortaya koymak, onun durduğu yeri görebilmek için önemlidir. Çünkü tasavvufun İslam'da yeri olmadığını söyleyen klasik ya da çağdaş yaklaşımların esas aldığı isimlerden birisi de İbn Kayyım'dır. Bu kapsamda İbn Kayyım'ın tasavvuf anlayışını, Gazzâlî öncesi dönemde yaşayan klasik tasavvuf yazarlarıyla mukayeseli bir şekilde ele alarak, İbn Kayyım'ın tasavvuf karşıtı olup olmadığını; hangi konularda sûfîlerle örtüştüğünü veya ayrıştığını açıklığa kavuşturmaya çalıştık. Çalışmanın birinci bölümünde“Bir Din İlmi Olarak Tasavvuf ve Bilgiye Dair Temel Kavramlar”başlığı altında ilim, marifet, hikmet, basiret, rüya, yakîn, mükaşefe ve müşahede olmak üzere sekiz konu işlenmiştir.“İbn Kayyım'a Göre Tasavvufî Haller ve Makamlar”başlığını taşıyan ikinci bölümde onun zühd, tevbe, riyazet ve mücahede gibi konulara bakışı ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise daha çok tasavvufun eleştiri aldığı tevhit, fena-beka, cem-fark, sekr-sahv, sema, fütüvvet konuları“İbn Kayyım ve Tasavvufun Tartışmalı Meseleleri”başlığı altında araştırılmıştır. Sonuç olarak İbn Kayyım'ın Gazzâlî öncesi sûfî müelliflerden ayrıştığı noktalar bulunmakla birlikte, İbn Kayyım üzerinden“tasavvuf karşıtlığı”türetmek mümkün görülmemektedir. İbn Kayyım'ın tasavvufu külliyen reddetmek yerine, eleştirel ve yapıcı bir dil geliştirdiği ve bu düşünceden hareketle, tasavvufu“anlama çabası”içinde olmayı tercih ettiği görülmektedir.

Özet (Çeviri)

This thesis study has examined the sufi understanding and sufistic views of Ibn Qayyim Al-Jawziyya (d.751 – 1350) by analyzing al-Madâric al-sâlikin being written as a commentary to Herevî's al-Manâzil al-Sâirîn and containing sufistic levels. The sufistic perspective of Ibn Qayyim plays a significant role in terms of revealing the points where he agrees and disagrees with the Sufis and where he stands. The reason is that Ibn Qayyim is one of the names in classical or contemporary approaches that argue to have no place in Islamic Sufism. In this context, we tried to clarify whether Ibn Qayyim is against the Sufism and to what extent he agrees with the Sufis and to what extent he differs from them in a comparative way with other classical sufistic authors lived in the pre-Gazali era. In the first section of the study, eight subjects that are science, talent, wisdom, prudence, dream, perception, parapsychology and observation under the title of“Sufism as a Science of Religion and the Basic Concepts of Sufism”have been examined. The second section titled“Sufic States and Levels according to Ibn Qayyim”has been analyzed with his views on ascetism, pledge, abstinence and jihad. The third section,“Ibn Qayyim and Controversial Parts of Sufism”has been spared to examine the criticized parts of Sufism, such as oneness, fanâ-bakâ, cem-fark, sekr-sahv, samâ' and fütüvvet. As a result, although Ibn Qayyim has different views from the sufic authors lived in the pre-Gazzâlî era, it is not possible to derive an“anti-Sufism”of Ibn Qayyim. It is seen that Ibn Qayyim has developed a critical and constructive language and tried to“understand”Sufism rather than refusing it completely.

Benzer Tezler

  1. İbn Kayyim el-Cevziyye'de nefis terbiyesi

    Self-discipline according to Ibn Qayyim al-Jawziyya

    ÖMER FARUK LAFAKOZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinGaziantep Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FEHMİ SOĞUKOĞLU

  2. İbn Kayyim el-Cevziyye'nin tasavvufa yaklaşımı

    Ibn Qayyim al-Jawziyya's approach to sufısm

    MUSTAFA SALİH EDİS

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Temel Bilimler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BÜLENT AKOT

  3. İbn Kayyım el-Cevziyye'nin İ'lamü'l Muvakkıîn eserinde makâsıda dair görüşleri

    İbn Kayyim el-Cevziyye's Ideas about Maqasid in I'lâmü'l Muvakkiîn

    HATİCE NURİYE DURSUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinKırıkkale Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ADEM YILDIRIM

  4. İbn Kayyım el-Cevziyye'nin İ'lâmü'l-Muvakkıîn isimli eserindeki hukukî görüşleri

    Başlık çevirisi yok

    AHMET DEBEROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    DinOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. NİHAT DALGIN

  5. الذكاء الروحي في تراث ابن قيم الجوزية

    İbn kayyım el-Cevziyye'nin bilgi manzumesinde ruhsal zeka

    EKBAL TALEB

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2023

    Dinİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BENAOUDA BENSAID