Geri Dön

Okul öncesi çocuklarının ebeveynleri, öğretmenleri ve arkadaşları ile ilişkilerinde sahip oldukları zihinsel temsillerinin okula uyumla ilişkisi

The association of preschool children's mental representation in the relationship with their parents, teachers and friends with school adjustment

  1. Tez No: 625345
  2. Yazar: İMRAY NUR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YAŞARE AKTAŞ ARNAS
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 194

Özet

Okul öncesi dönemde çocukların okula karşı tutumları ve okulda yaşadıkları deneyimler, gelecekteki sosyal ve akademik başarıları için temel oluşturmaktadır. Çocukların ebeveynleriyle, öğretmenleriyle ve arkadaşlarıyla kurdukları ilişkilerin niteliği onların tüm okul deneyimlerini etkileme potansiyeline sahiptir. Bu araştırmada ebeveyn-çocuk bağlanması, öğretmen-çocuk ilişkileri ve arkadaşlık ilişkilerinde çocukların sahip oldukları zihinsel temsillerinin okula uyum üzerindeki etkisini ekolojik ve bağlanma kuramları temelinde incelemek ve sistemler kuramı çerçevesine dayanan yapısal bir model ile test etmek amaçlanmıştır. İlişkisel tarama modeli olarak planlanan araştırmada, gözlenen ve gizil değişkenler arasındaki ilişkileri modellemek amacıyla yapısal eşitlik modellemesi (YEM) kullanılmıştır. Araştırmaya Osmaniye il merkezinde okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden ve uygun örnekleme yöntemi ile belirlenmiş 91 çocuk katılmıştır. Çocukların yaşları 60-72 ay arasında değişmektedir. Araştırmada, çocukların yakın çevresindeki yetişkinler ve arkadaşlarıyla ilişkileri öykü tamamlama prosedürü kullanılarak değerlendirilmiştir. Tüm veriler, çocuklarla yapılan yüz yüze görüşmeler yoluyla elde edilmiştir. Ebeveyn-çocuk bağlanmasını değerlendirmek amacıyla Bağlanma Öykü Tamamlama Testi ve bu testin daha sistematik ve ayrıntılı bir değerlendirmesini sağlamak amacıyla Q–Sıralama kodlama prosedürü kullanılmıştır. Çocuklar ayrıca Öğretmen-Çocuk İlişkileri Öykü Tamamlama Testi, Arkadaşlık İlişkileri Öykü Tamamlama Testi ve Türkçe Erken Dil Gelişim Testi'ni tamamlamışlardır. Çocukların okula uyumları ise çocukların algılarına dayalı Okulu Sevme ve Okuldan Kaçınma Ölçeği aracılığıyla belirlenmiştir. Araştırmanın verileri 17 Eylül 2018 – 21 Aralık 2018 tarihleri arasında araştırmacı tarafından çocuklarla yapılan görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Dört farklı oturumda planlanan araştırmada toplam 364 oturum gerçekleştirilmiştir. Ebeveyn, öğretmen ve arkadaşlık ilişkilerinin niteliğini değerlendirmek amacıyla, çocuklarla görüşmelerden elde edilen ve kamera ile kayıt altına alınan veriler araştırmacı ve araştırmacı dışındaki kodlayıcılar tarafından kodlanmıştır. Araştırmanın tüm verileri bilgisayar ortamına aktarılmış ve YEM analizinin varsayımları test edilmiştir. Ebeveyn çocuk bağlanma boyutlarından güvenli ve kaygılı bağlanma yüksek derecede korelasyon gösterdiğinden kaygılı bağlanma analizlere dahil edilmemiştir. Aynı zamanda kaçınan bağlanmanın okula uyumun anlamlı yordayıcısı olmadığı belirlenmiş ve bu nedenle kaçınan bağlanma da analizlere alınmamıştır. Bu işlemlerin ardından araştırmanın hipotezleri doğrultusunda oluşturulan modellerin uyum indeksleri incelenmiş ve verilerin modellerle iyi uyum gösterdikleri belirlenmiştir. Geliştirilen modeller güvenli ebeveyn-çocuk bağlanması, öğretmen-çocuk ilişkileri ve arkadaşlık ilişkileri niteliğinin okula uyum üzerinde önemli etkileri olduğunu göstermektedir. Güvenli ebeveyn-çocuk bağlanması, hem öğretmen-çocuk ilişkileri hem de arkadaşlık ilişkileri niteliğini etkilemektedir. Benzer şekilde öğretmen-çocuk ilişkileri niteliğinin, arkadaşlık ilişkileri niteliği üzerinde önemli etkileri olduğu belirlenmiştir. Ayrıca ebeveynle bağlanma, öğretmen-çocuk ilişkileri ve arkadaşlık ilişkileri niteliği düzeylerine dolaylı etkileri aracılığıyla da çocukların okula uyumunu etkilemektedir. Bulgular ilgili literatür dikkate alınarak ekolojik model, bağlanma ve sistemler kuramı çerçevesinde tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Children's attitudes towards school and their experiences at school form the basis for their future social and academic success. The quality of the relationships that children establish with their parents, teachers, and friends has the potential to affect their entire school experience. In this study, it was aimed to examine the effects of parent-child attachment, teacher-child relations and friendship relations on school adjustment based on ecological and attachment theories and to test a structural model based on system theory framework. In the research planned as a relational screening model, structural equation modeling (SEM) was used to model the relationships between observed and latent variables. 91 children attending pre-primary education institutions in the city center of Osmaniye participated in the study. Children's ages ranged from 60-72 months. In the study, the relationship of children with adults and their friends was evaluated using the story completion procedure. Attachment Story Completion Task was used to evaluate parent-child attachment, and Attachment Story Completion Task Q-Sort was used to provide a more systematic and detailed assessment of this test. The children also completed the Teacher-Child Relationship Story Completion Task, Preschool Friendship Story Completion Task. The school adjustment of the children was determined by The School Liking and Avoidance Questionnaire based on the perceptions of the children. The data of the research were collected between September 17, 2018, and December 21, 2019, through interviews with children by the researcher. In the research planned in four different sessions, a total of 364 sessions were held. To evaluate the quality of parent, teacher and friendship relations, the data obtained from interviews with children and recorded by the camera were coded by the researcher and second coders. All the data of the research was transferred to the computer and assumptions of the SEM analysis were tested. Deactivation attachment from parent-child attachment dimensions was not included in the analysis because security and deactivation attachment showed a high correlation. At the same time, hyperactivation attachment dimensions were not determined to be a significant predictor of school adjustment and therefore hyperactivation attachment was not included in the analysis. After these procedures, the fit indices of the models whose hypotheses were created were examined and it was determined that the data fit well with the models. The developed models show that security parent-child attachment, teacher-child relationships, and friendship quality have important effects on school adjustment. security parent-child attachment affects both teacher-child relationships and the quality of friendship. Similarly, it was determined that teacher-child relationships had important effects on the quality of friendship. Additionally, results indicated that security parent-child attachment affected school adjustment through the indirect effect of teacher-child relationships and friendship quality. Findings are discussed within the framework of ecological model, attachment and system theory, considering the relevant literature.

Benzer Tezler

  1. Okul öncesi eğitime devam eden çocukların ebeveynleri ile ilişkilerinin sosyal yetkinlik ve davranışlarına etkisinin incelenmesi

    Investigation of the effects of children who continues pre-school education and their relationship with their parents on social competencies and behaviors

    EDANUR ÖZCANLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıKırıkkale Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYGEN ÇAKMAK

  2. Okul öncesi dönem çocuklarının mizaçları ile akran ilişkileri arasındaki ilişkinin incelenmesi

    The investigation of reletionship between the preschoolers' temperament and peer interaction

    KÜBRA SÖNMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimTrakya Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE AHMETOĞLU

  3. Okul öncesi öğrencilerinin değer algıları ile annelerinin aile ilişkilerine dair görüşleri üzerine nitel bir araştırma

    Qualitive study of preschoolers' values percepti̇ons and thei̇r mothers' opi̇ni̇ons regardi̇ng fami̇ly relationship

    ZEHRA DEMİRCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Aile Danışmanlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TURGAY ŞİRİN

  4. Okul öncesi dönem çocuklarının okula uyum süreci ile ebeveynlerinin çocuk yetiştirme tutumları arasındaki ilişki

    The relationship between school adjustment of preschool children and parenting style attitude

    VAKKAS YALÇIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM MELEK ERBİL KAYA

  5. Öğretmenlerin ve farklı sosyo-ekonomik düzeye sahip anne-babaların cinsiyet rolleri algısının 60-72 ay arası çocukların oyuncak tercihleri ve akran etkileşimleri ile ilişkisinin incelenmesi

    Peer interactions and toy preferences of preschool aged children as functions of their parents' and teachers' gender role perceptions

    MÜNİRE AYDİLEK ÇİFTÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Okul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖZKAN ÖZGÜN