Geri Dön

Ian Hacking'de pragmatizm- realizm uyumu

The Congruity of pragmatism- realism in Ian Hacking

  1. Tez No: 628073
  2. Yazar: BEGÜM SAVAŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER FAİK ANLI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bilim Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 149

Özet

Bu tezin amacı 'Realizm' ve 'Pragmatizm' arasındaki ilişkinin Ian Hacking'in bilim felsefesi içerisinde ifade edilmesidir. Bu bağlamda, 'gerçeklik' kavramı realizm ile pragmatizm arasındaki uyumun merkezi kavramıdır. Ian Hacking modern bilimin etkisinde yetişen bilim felsefecisi olarak değerlendirilmektedir; ona göre 'gerçeklik' temsillerin bir özelliği olarak kavramsallaştırılmış hâlinin ortaya koyulmasıdır. Dünya ise bu gerçeklik kavramının üzerine kurulmuştur. 'Gerçeklik' düşüncesinin iki farklı temeli bulunmaktadır. Biri temsilin gerçekliği, diğeri ise bizi etkileyen ve bizim etkileyebileceğimiz şeylerin düşüncesidir. Hacking bilimsel gerçekçiliğin dünyayı temsil etmeye çalışan karmaşık spekülasyonlar (temsiller) tarafından tartışılmasına karşıdır. Başka bir şeyi etkileyebildiğimiz ve onunla dünyaya müdahale edebildiğimiz, dünyanın bizi etkilemek için kullandığı şeyin 'gerçek' olduğu düşüncesiyle gerçekçilik görüşünü ortaya koymaktadır. Müdahale olarak gerçeklik, temsil olarak gerçeklikle modern bilim itibariyle uyuşma göstermiştir. Bu bağlamda, tezin birinci bölümünde XVII. yüzyıl doğa bilimindeki realizm- pragmatizm uyumunun etkisiyle bilim tarihi içerisinde uyumlu bilim modellemeleri tespit edilmiştir. Tezin ikinci bölümünde, pragmatist felsefenin üç önemli ismi olan Charles Sanders Peirce, John Dewey ve özellikle William James'in düşüncelerine epistemoloji ve bilimsel gerçekçilik kısımlarında yer verilmiştir. Tezin üçüncü ve son bölümünde, Ian Hacking'in bilimsel gerçekçilik görüşünün pragmatizmin epistemolojik yaklaşımıyla uyumu üzerinden görüşleri ortaya koyulmuştur. Ayrıntılı deney, gözlem, spekülasyon, hesaplama ve ölçme gibi gerçekliğe müdahale etme araçları ile bilimsel gerçekçilik görüşü netlik kazanmıştır. Bilimin iki amacı olan teori ve deney ikilisi, Hacking'e ait 'yeni deneyselcilik' görüşünde temsil ve müdahale ilişkisine dair yeni bir statü kazanmıştır. Böylece, Hacking düşüncesi bağlamında realizm ve pragmatizm arasında bir uyum ortaya çıkmıştır.

Özet (Çeviri)

The aim of this thesis is to express the relationship between 'Realism' and 'Pragmatism' within the philosophy of science of Ian Hacking. In this context, the conception of 'reality' is the central concept of the congruity of realism and pragmatism. Ian Hacking is considered a philosopher of science who grew up under the influence of modern science. According to him,“reality”is the conceptualization of representations as an attributes of them. Then, the world was found by conceptualizing the real. There are two different origins of the idea of“reality”. One is the reality of representation, and the other is the idea of what affects us and what we can affect. Hacking is against the discussion of scientific realism by complex speculations (representations) that try to represent the world. It reveals the view of realism with the idea that what we can use to intervene in the world to affect something else and what the world can use to affect us is 'real'. Reality as an intervention and reality as a representation match with modern science. In this context, in the first part of the thesis, models of science have been determined in the history of science with the effect of the congruity between realism and pragmatism in 17th century natural science. In the second part of the thesis, the three important names of pragmatist philosophy, Charles Sanders Peirce, John Dewey and especially William James on their thoughts about epistemology and scientific realism, are given. In the third and last part of thesis, Ian Hacking's views were revealed with the congruity between the epistemological approach of pragmatism and scientific realism. The idea of scientific realism has become clear with tools of intervention in reality, such as detailed experimentation, observation, speculation, calculation and measurement. Theory and experiment duo, which are the two aims of science, gained a new status regarding the relationship between representation and intervention in the 'new experimentalism' view of Hacking. Thus, a congruity between realism and pragmatism has emerged in the context of Hacking's thought.

Benzer Tezler

  1. An account of reductionism in biology; practices of molecular biology as instruments

    Biyolojide indirgemecilik konusu üzerine bir çalışma; araçlar olarak moleküler biyoloji pratikleri

    OZAN ALTAN ALTINOK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    FelsefeOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYHAN SOL

  2. Foucault and Kant's critical tradition

    Foucault ve Kant'ın eleştirel geleneği

    MALHUN ALMİRA MERT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Felsefeİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Felsefe ve Toplumsal Düşünce Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERDA KESKİN

  3. Ian Mcewan's Atonement as a postmodern literary work and its film adaptations

    Postmodern bı̇r edebı̇ eser olarak Ian Mcewan'ın Kefaretı̇ ve fı̇lm uyarlamaları

    ELAF ABDULLAH SAAD AL-ZEHHAWİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR DİLER

  4. Narrative strategies in Ian McEwan's Saturday and Atonement

    Ian McEwan'ın Cumartesi ve Kefaret Romanlarında anlatı stratejileri

    ÖZENAY GÖV

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    İngiliz Dili ve EdebiyatıGaziantep Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM MUŞLU

  5. An Analysis of Human and Humanoid Actions in Ian McEwan's Machines Like Me and Kazuo Ishiguro's Klara and the Sun Through the Moral Philosophies of Immanuel Kant and David Hume

    Ian McEwan'ın Benim Gibi Makineler ve Kazuo Ishiguro'nun Klara ile Güneş romanlarındaki insan ve insansı varlıkların eylemlerinin Immanuel Kant ve David Hume'un ahlak felsefeleri bağlamında incelenmesi

    CANSU ASMA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2025

    Batı Dilleri ve EdebiyatıKocaeli Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN TOPRAK