Tarihten mitosa Türkiye kültür tarihinde mitolojik Ali tasavvurları
From history to mythos; mythological Ali considerations in the cultural history of Turkey
- Tez No: 629099
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RESUL AY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Hz. Ali, Zülfikar, Din, Mitoloji, Kültür Tarihi, Hazrat Ali, Zulfiqar, Religion, Mythology, Cultural History
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 320
Özet
İslâm Peygamberi Hz. Muhammed'in amcasının oğlu ve damadı olan Hz. Ali; ilk Müslümanlardan olması, gazalardaki cesareti, halifeliği, halifelik mücadelesi ve öldürülüşü gibi hususlarıyla İslâm tarihinde önemli bir tarihsel şahsiyet olarak yerini almıştır. Yüzyılların seyri içerisinde İslam kültür dairesi genelinde ve Türkiye kültür sahası özelinde beliren muhtelif topluluklardaki farklı İslâm algıları bağlamında insan Ali'nin mitolojik bir figür haline dönüştürülmesi de en az şahsiyeti kadar tarihsel bir gerçeği oluşturmaktadır. Hz. Ali'yi; kolektif hafızada taşınan arketip inanç örüntüleri ile birlikte anımsayabilen, zaman ve mekân ötesi Ali figürünü tarihsel bir gerçeklik olarak kabul eden bu geleneklerin mevcut olduğu alanın içerisinde Türkiye kültür sahası da yer almaktadır. Söz konusu anımsama biçiminin; birtakım siyasî, dinî, sosyolojik, ekonomik ve psiko-sosyal şartlar ve ihtiyaçlar bağlamında şekillendiği ve evrilerek sonraki nesillere aktarıldığı anlaşılmaktadır. Mitsel Ali figürünü ortaya çıkaran inanç örüntülerinin; şekillenme, evrilme ve sonraki nesillere aktarılma süreçlerini anlamayı ve işlevsel tahlillerini hedefleyen bu çalışmanın; kolektif bellek, kültür ve dinler tarihi kapsamlarına giren mitoloji eksenli bir psiko-sosyal tarih denemesi olduğu söylenebilir. Konuya Türkiye kültür sahası ve tarihi bağlamında odaklanılmış, sürecin bu sahaya ve bağlama gelene kadar farklı coğrafya ve kültür sahaları içerisinde geçirdiği merhalelere de değinilmiştir.
Özet (Çeviri)
Having been the son-in-law of the Prophet Muhammad the Prophet of Islam as well as the son of his uncle, Hazrat Ali was an important historical figure in the history of Islam, for being one of the first Muslims, his courage in the holy wars, his caliphate and his struggle for the caliphate and his being killed. In the context of different Islamic perceptions in the various communities that emerged in the course of centuries, throughout the Islamic cultural circle in general and Turkey's cultural field in particular turning human Ali into a mythological figure also constitutes a historical fact as much as his personality. Turkey's cultural field is also included in the areas where these traditions exist, which can remember Hazrat Ali together with the archetypal belief patterns carried in collective memory and accept Ali as a historical reality beyond time and space. It is understood that this form of reminiscence is shaped in the context of certain political, religious, sociological, economic and psycho-social conditions and needs, and evolved and passed on to the next generations. This study, which aims to understand the processes of shaping, evolving and transferring the belief patterns that reveal the mythological Ali figure and its functional analysis; it can be said that the study is a mythology-oriented psycho-social history experiment which is within the scope of collective memory, culture and history of religions. The subject is approached in the means of Turkey's cultural and historical context and the stages that the process has undergone in different geographies and cultural fields until this area and context are also mentioned.
Benzer Tezler
- İnsani yardım kuruluşlarının yerel faaliyetlerinin uluslararasılaşması: Türk Kızılay Çorlu örneği
Internationalization of the local activities of humanitarian aid organizations: The example of Corlu branch of the Turkish Red Crescent Association
SERDAR TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiKüreselleşme ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜZEHHER YAMAÇ
- Anadolu halk masalları ı̇le Kırgız halk masallarının karşılaştırmalı araştırması
Comparative research of Anatolian folk tales and Kırgız folk tales
CEYHUN KAÇMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SHURUBU KAYHAN
- Tarihten günümüze Kıbrıs Türk basını (1879-2009)
Başlık çevirisi yok
ORHAN TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
GazetecilikAtatürk ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. S. ESİN DERİNSU DAYI
- Tarihten günümüze çok dillilik
Multilingualism from past to present
ZEYNEP ATEŞAL
Doktora
Türkçe
2018
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YALÇIN YILMAZ
- Tarihten günümüze çoğunluk despotizmi ve demokrasi tartışmaları
Contemporary despotism and democracy discussions
ESMA ERKANAT KOYUNCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiAkdeniz ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK ATAAY