Dîvânü Lugâti't-Türk'te tematik söz varlığı ve çok anlamlılık (Cilt 2)
Thematic analysis and polysemy in Dîvânü Lugâti't-Türk
- Tez No: 629293
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE İLKER, DOÇ. DR. FERHAT KARABULUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Çok Anlamlılık, Divanü Lugati't-Türk, Karahanlı Dönemi, Kaşgarlı Mahmut, Tematik Söz Varlığı, Türk Dili, Polysemy, Divanü Lugati't-Türk, Karakhanid Period, Kaşgarlı Mahmut, Thematic Analysis, Turkic Language
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 491
Özet
Tematik çalışmalar, belirli bir konu ve tema etrafında hazırlanan çalışmalardır. Bu çalışmalarda önce ana başlıklar belirlenir ve ilgili sözcükler bu ana başlıklar altına yerleştirilir. Daha sonra bu başlıkların altına söz varlığının çeşitliliği doğrultusunda alt başlıklar eklenerek tematik söz varlığı çalışması tamamlanır. Tematik çalışmaların indekslerden farkı, ana başlık ile alt başlıkların içerdiği madde başlarının anlamlarıyla birlikte verilmesidir. Bu çalışmaların alfabetik olup olmamasının bir önemi yoktur, önemli olan aynı tema çerçevesinde olan söz varlığının bir arada incelenebilmesidir. Dahası, tematik çalışmalarda sözcükler yalnızca tek bir temaya ait olabildikleri gibi, bu sözcükler birden fazla tema altında da görülebilmektedir. Bu durum, sözcüklerin çeşitli yan anlamlar kazandığının bir göstergesidir. Yan anlamlar, temel anlama (herhangi bir yönden) benzerlik ilgisiyle bağlı kalarak fakat bir yandan da bu anlamdan sıyrılarak oluşmaktadır. Böylece sözcük farklı bir anlam kazanır ve artık başka bir olguyu ifade eder. Bu çalışmada, Divanü Lugati't-Türk'te yer alan adlar çeşitli temalar altında incelenecek, bu sözcüklerin temel anlamları ve kazandığı yan anlamların oluşturduğu çok anlamlılık hali tesbit edilerek, Karahanlı döneminin söz varlığındaki zenginlik ortaya konulacaktır. 11. yy Türk toplumunun yapısı ve gündelik yaşamına dair unsurlar bu söz varlığına dayanarak ortaya çıkarılmış olacaktır.
Özet (Çeviri)
Thematic studies are studies prepared around a specific subject and theme. Firstly, in these studies, the main headings are determined and the related words are placed under them. Then, sub-titles are added under these titles in line with the variety of vocabulary; thus the thematic vocabulary study is completed. The difference of thematic studies from indices is that the entries which are contained in the main and sub-headings are given together with their meanings. It does not matter whether these studies are alphabetical or not; the important thing is the examination of the vocabulary all together, which is in the same theme frame. What is more, in thematic studies, words may belong to a single theme, however also these words may be seen under more than one theme. This is an indication that words have various side meanings. Side meanings are formed by sticking to the basic meaning (in any way) with the relevance interest, but on the other hand, stripping from this meaning. Therefore, the word takes on a different meaning and now expresses another phenomenon. In this study, the words in Divanü Lugati't-Türk will be examined under various themes. By determining the basic meanings of these words and the polysemy created by the side meanings that are gained; the richness of the vocabulary of the Karakhanid period will be revealed. The structure of the 11th century Turkish society and elements of daily life will be revealed based on this vocabulary.
Benzer Tezler
- Dîvânu Lugâti't-Türk'te yer alan fiillerin Türkiye Türkçesi ve Azerbaycan Türkçesi söz varlığıyla karşılaştırmalı incelenmesi
A comparative examination of the verbs in Divânu Lugâti't-Türk with Turkish Turkish and Azerbaijan Turkish vocabulary
BUKET ERDOĞMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET NAHMEDOV
- Divanu Lûgatî't-Türk'te geçen yer adlarının Türk dünyası yer adlarıyla karşılaştırılması
Comparison of place names in Divanü Lûgati't-Türk with Turkish world place names
MUSTAFA AYDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıÇankırı Karatekin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TURGUT BERBERCAN
- Dîvânu Lugâti't-Türk'te Oğuzca olarak verilen kelimelerin Oğuz grubu lehçelerinde kullanımları (Ses, şekil ve anlam bilgisi bakımından karşılaştırılması)
Uses of words given as Oguz in Divânu Lugâti't-Türk in Oguz group dialts (Comparison in terms of sound, shape and meaning)
BETÜL TEKEMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ TAN
- Dîvânu Lugâti't-Türk'te yer alan yabancılara Türkçe öğretimi unsurları
Turkish schooling elements for foreigners in Dîvânu Lugâti̇'t-Türk
ALPER TOK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimBaşkent ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN GÜZEL
- Dîvânu Lugâti't-Türk'te yer alan atasözlerinin yabancılara Türkçe öğretiminde kültür aktarımına katkısı üzerine bir değerlendirme.
Assesment on proverbs that are located on Dîvânu Lugâti't-Türk about contribution of these proverbs to cultural transmission in Turkish education to foreigners.
ARAL GENCE ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimBaşkent ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN GÜZEL