Ulus kimliğin oluşturulmasında Türk basınının rolü: Gaziantep gazetesi örneği (1936-1942)
The role of Turkish press in creating national identity: Gaziantep newspaper case (1936-1942)
- Tez No: 630158
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÖKSEL AYMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Kitle, Kimlik, Basın, Uluslaşma, Modernleşme, Gaziantep Gazetesi, Mass, Identity, Media, Nationalism, Modernization, Gaziantep Newspaper
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Radyo Televizyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 492
Özet
Dünya siyasi tarihi zaman içinde çok çeşitli devinimler geçirmiştir. Toprağı işlemenin öğrenilmesi ve tarım aletlerinin gelişmesi artı ürünü meydana getirmiş, bu ürünün korunması ve değişimi için kurulan sistem devleti oluşturmuştur. Devletler oluştuktan sonra da zamanla bu sistemler çeşitli dönüşümlere uğramış, küçük kabilelerden feodal beyliklere, bunlar da geniş imparatorluklara dönüşmüştür. Fransız Devrimi ile milliyetçilik akımı güçlenmiş, yaşanan dünya savaşlarının ardından imparatorluklar dağılmış ve her ulusun kendi devletini kurma hakkı gündeme gelmiştir. Bir ulus kimliği altında toplanılmaya çalışılan kitlelerin bu yeni duruma uyum sağlayabilmesi adına egemen güçler bu kitleleri eğitim, sanat, kitle iletişim araçları gibi çeşitli ideolojik araçlar kullanmak suretiyle dönüştürmeye çalışmıştır. Bu dönüşüm çalışmalarında en önemli araçlardan biri de kitle iletişim araçlarıdır. Gelişmiş şehirlerden en ücra köylere kadar bilgiyi ve ideolojiyi en hızlı şekilde en ucuza taşıma potansiyeli olan bu araçlara devlet yöneticileri sıklıkla başvurmuşlardır. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş aşamasında da kitle iletişim araçlarının etkin olarak kullanıldığı görülmektedir. Cumhuriyet'in kurucu kadrosu Osmanlı İmparatorluğu'ndan kalan geniş bir kitleye ulusal bir kimlik kazandırabilmek amacıyla gazete, dergi, tiyatro ve sinema gibi dönemin kitle iletişim araçlarını seferber etmiştir. Bu şekilde gerek Anadolu'daki hâlihazırda var olan halklar gerekse savaş zamanında imparatorluğun çeşitli yerlerinden Anadolu'ya gelen halklar bir potada eritilerek tek bir ulus oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu araştırmada öncelikle kitle, ulus ve aydın kavramları açımlanacak ardından Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş aşamasında yaşananlara benzer süreçlerin dünyadaki örneklerine kısaca değinilecek ve söz konusu uluslaştırma çalışmalarında kitle iletişim araçlarından yazılı basının nasıl ve hangi derinlikte kullanıldığı incelenecektir. Bu amaçla örneklem olarak yerel basından“Gaziantep Gazetesi”nin 1936-1942 yılları arasındaki sayılarında çıkan haberler ve köşe yazıları gibi gazete içerikleri incelenecektir.
Özet (Çeviri)
The Role Of Turkish Press In Creating National Identity: Gaziantep Newspaper Case (1936-1942) A wide range of movements has passed in the political history of the world since learning the cultivation of agriculture and the developments of implements, because these brought more products than a society can consume. The protection and exchange of these products has created the state system. Once states occurred various transformations of these systems also happened. First of all small tribes turned into the feudal principalities, and these turned into vast empires. French Revolution strengthened the nationalist movements in the world. After World War II vast empires disappeared and every nation had right to form their own state. All the while, sovereign powers tried to collect huge masses under a national identity and transformed them using various ideological apparatuses such as education, the arts and mass media. Mass media was one of the most important tools in these transformation efforts. Mass media can transport knowledge and ideology quickly and cheaply from advanced cities to the most remote villages, so that attracted government officials. Mass communication has been used effectively in the establishment of the Republic of Turkey. The founders of the Republic used mass media -such as newspapers, magazines, theaters and cinemas- in order to be able to give a national identity to the wide masses left from the Ottoman Empire. The founders of the Republic have tried to create a single nation from the different ethnic, religious, cultural groups that already live in Anatolia and wartime immigrants from various parts of the Ottoman Empires. In this study, mass, nation and intellectual concepts will be briefly described. Then similar examples in the world of processes to what happened during the establishment of the Republic of Turkey will be considered and a newspaper from the republican period media will be discussed in relation to the concept of this nationalization efforts. For this purpose, as a sample some contents such as reports and columns will be examined from a local newspaper named“Gaziantep Newspaper”from 1936 to 1942.
Benzer Tezler
- Türkiye'de Tek Parti Döneminde Türk ulusal kimliğin inşasında kamusal eğitimin rolü
The role of public education in the building of Turkish national identy during single party period
HAŞİM KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE SEVGİ ZENGİN SALİHİ
- 1989 Bulgaristan Türklerinin göçü: Geri dönüş süreçleri ve yeni dönemdeki durumları
1989 migration of Bulgarian Turks: Return process and their situation in the new period
GÜLBAHAR KURTULUŞ
- Reflections of nationalism and the role of language policies in national identity formation in post-Soviet Azerbaijan
Sovyet sonrası Azerbaycan'da milli kimlik inşasında dil politikalarının rolü ve milliyetçiliğin yansımaları
SELMA AKYILDIZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiAvrasya Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE CEYLAN TOKLUOĞLU
- Ulusal söylemin inşasında yazılı basın ve Kardak Krizi örnek olayı
Written press in building of nationalist discource and the case of Kardak Crisis
EMEL ŞERİFE BAŞTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
GazetecilikAnkara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVDA ALANKUŞ
- Cumhuriyet sonrası Türk ulusal kimliğinin oluşturulmasında ötekileştirme tartışması
Discussion of alienation of identities in creating Turkish national idendity after Republic
SEDA AŞCI ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Siyasal BilimlerErciyes ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ASLIHAN ÇELENK