Halîlî, Fürkat-nâme (Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)
Halîlî, Fürkat-nâme (Contextual directory and functional dictionary)
- Tez No: 630161
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DOÇ.DR. MEHMET GÜRBÜZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 604
Özet
Farklı asırların edebî yükünü taşıyan klasik şiirlerin söz varlığını ortaya çıkarmak klasik şiir çalışmalarına katkı sağlamaktadır. Bu sebeple bağlamlı sözlük çalışmaları klasik Türk edebiyatının ürünlerini daha geniş kapsamlı bir biçimde inceleme fırsatı sunmaktadır. Eserlerde kullanılan kelimelerin metin içerisindeki bağlamlarından yola çıkılarak, o eserin söz varlığı hakkında daha sağlıklı fikirler edinmemizi sağlamaktadır. Ayrıca bu tür çalışmalar eserlerin mana dünyasından hareketle şairler ile dönemler arasındaki farklılıkları, benzerlikleri, ilgilenen araştırmacılar açık bir şekilde sunmaktadır. Metinden hareketle eser içinde yer alan tarihi şahsiyetler ve mitolojik unsurlar kaynaklardan elde edilerek referanslarla gösterilmiştir. Bu nedenle edebiyat tarihimize ışık tutmaktadır. Bu doğrultuda, TEBDİZ projesi kapsamında yer alan Halîlî, Fürkat-Nȃme Sözlüğü [Bağlamlı Dizin ve İşlevsel Sözlük] adlı çalışmamız ise proje içerisinde belirlenen kurallara uygun olarak sözlüğü hazırlanmıştır. Elde edilen bu eser veriler üzerinden değerlendirmelerde bulunulmuş bir çalışmanın neticesidir. Bu çalışmamız iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada TEBDİZ adıyla klasik şiirin mana dünyasını ortak bir platformda toplayan elektronik sistem kullanılmıştır. Bu sisteme Orhan Kemal TAVUKÇU tarafından inceleme metin olarak yayımlanan Halîlî Fürkat-nȃme'si yüklenmiştir. Mesnevi içinde bulunan şiirlerin tamamı, şiirlerin mana dünyası içerisinde anlamlandırılmaya çalışılmıştır. TEBDİZ sistemine yüklenen mesnevi üzerinden anlamlandırılan kelimeler ise sistemin alt yapısı sayesinde bağlamlı dizin durumuna getirilmiştir. İkinci aşamada bağlamlı dizinden elde edilen neticeler ışığında şairin söz varlığı farklı başlıklar altında ortaya koyularak, inceleme ve değerlendirmeler yapılmıştır. Ayrıca bu bölümde 15. yüzyıl şairi Halîlî'nin kaynaklarda bulunan hayatı, eserleri, yaşadığı dönem ve sanatı ile ilgili bilgilere yer verilmiş ve şairin edebî şahsiyeti ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Contributes to the disclosure of classical vocabulary, which carries the literary burden of different centuries, in studies of classical poetry. For this reason, contextual dictionary studies offer the opportunity to examine the products of classical Turkish literature more comprehensively. Based on the contexts of the words used in the works in the text, it enables us to get accurate ideas about the vocabulary of that work. In addition, such studies openly present the differences, similarities, and interested researchers between poets and periods based on the meaning of the works. Based on the text, historical figures and mythological elements in the work were obtained from sources and shown with references. For this reason, it sheds light on our history of literature. In this regard, our work titled Halîlî, Fürkat-Nȃme Dictionary [Contextual Directory and Functional Dictionary], which is included in the scope of TEBDİZ project, is the result of a study in which a dictionary was prepared in accordance with the rules determined within the project and evaluated based on the data obtained. This study consists of two stages, In the first stage, the electronic system that combines classic poetry in terms of meaning was used on a common platform under the name TEBDİZ. Halîlî Fürkat-nȃme, which was published as a review text by Orhan Kemal TAVUKÇU, was loaded into this system. All of the poems found in the mesnevi have been tried to make sense of in the meaning world of poems. Mesnevi, which was loaded into the TEBDİZ system, was converted into a contextual guide using the system infrastructure. In the second stage, in the light of the results obtained from the binding series, the poet's subject is presented under different headings for the examination and evaluation. In addition, in this section, information about the life, works, period and art of the 15th century poet Halîlî is given in the sources and the literary personality of the poet is tried to be revealed.
Benzer Tezler
- Halili, Firkatname (İnceleme-metin)
Başlık çevirisi yok
O. KEMAL TAVUKÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TURGUT KARABEY
- 15. YY.da yazılmış bir şiir mecmuası gramer-metin-dizin
A poetry manuscript from 15th century grammar-text-index
MUHARREM TEKNE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖLMEZ
- Kur'ân kıssalarının tefsirinde Arâisü'l-Kur'ân örneği
An example of 'Arâisü'l-Kur'ân' in the exegesis of Quranic narratives
EMRULLAH TOPRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KILIÇARSLAN
- Türk ceza hukukunda koşullu salıverilme
La libération conditionnelle en Droit Pénal Turc
FURKAN ALİ ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE EYLEM AKSOY RETORNAZ
- Aşık Yoksul Derviş'inde dini-tasavvufi unsurlar
Religions-mystical components in the poems of Aşık (Waddering Minstrel) Poor Dervish
HALİL EREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALİL ALTAY GÖDE