İş güvenliği uzmanlarının emek süreçlerinde güvencesizleşme ve güvencesizleşmeye karşı stratejiler
Precarization in labour processes of safety professionals and strategies against precarization
- Tez No: 630557
- Danışmanlar: PROF. DR. YUNUS KAYA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Political Science, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: ĠĢ güvenliği uzmanları, emek süreci, direnme, kontrol, örgütlenme, Safety professionals, labour process, resistance, control, organization
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 279
Özet
Türkiye'de iĢ güvenliği uzmanlığının yeni bir meslek olarak ortaya çıkıĢı 2000'lerde gerçekleĢmiĢtir. 2012 yılında çıkan ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yasası ile iĢ güvenliği uzmanlarının görevlendirilmesi birçok iĢyeri için zorunluluk haline getirilmiĢtir. Bu zorunluluk sonrasında iĢ güvenliği uzmanlığı yaygın bir meslek haline gelmiĢtir. Bu çalıĢma, iĢ güvenliği uzmanlarının emek sürecinde yaĢadıkları güvencesizleĢmeyi incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, farklı sektörlerde deneyim kazanmıĢ otuz uzmanla derinlemesine, yarı-yapılandırılmıĢ görüĢme yapılmıĢtır. ĠĢ güvenliği uzmanlarının firma bünyesinde tam zamanlı çalıĢma, aracı firma bünyesinde fakat fazla sayıda firmaya dıĢarıdan hizmet vererek çalıĢma ya da bireysel olarak birden fazla firmayla kısmi süreli sözleĢmeli çalıĢma olarak üç farklı çalıĢma biçiminde hizmet verdiği görülmüĢtür. Ġlk olarak iĢ güvenliği uzmanlarının bu üç farklı çalıĢma biçimi altındaki emek süreçlerinde yaĢadıkları güvencesizleĢme karĢılaĢtırmalı olarak ele alınmıĢtır. ĠĢ güvencesizleĢmesi, örgütsel güvencesizleĢme, sosyal güvencesizleĢme ve gelir güvencesizleĢmesi boyutundan farklı çalıĢma biçimlerinde uzmanların deneyimlediği emek süreçleri değerlendirilmiĢtir. ÇalıĢmanın ikinci amacı ise iĢ güvenliği uzmanlarının güvencesizleĢmeye karĢı kullandıkları farklı stratejilerin ortaya konmasıdır. Bu bağlamda görüĢme verilerine dayanarak iĢ güvenliği uzmanlarının temelde bireysel ve kolektif stratejilere baĢvurduğu gözlenmiĢtir. Bireysel stratejiler, kariyer ve örtük direnme stratejileri olarak ikiye ayrılmaktadır. Kariyer stratejileri uzmanın mesleki geliĢimini sağlama yoluyla güvencesizleĢmeden korunmaya çalıĢmasını sağlayan stratejilerdir. Örtük direnme stratejileri ise emek sürecinde mesleki özerkliğini koruma çabasıyla ürettiği stratejilerdir. Kolektif stratejiler ise mesleki örgütlenme tercihlerinden oluĢmaktadır. DernekleĢme ve sendikalaĢma olmak üzere uzmanlar iki farklı kolektif ii strateji izlemektedirler. Bu stratejilerin yanı sıra uzmanların örgütlenmelerinin karĢısındaki engellerden de söz edilmektedir. Bu çalıĢmada, güvencesizleĢmeye karĢı stratejilerin uzmanlar tarafından neden tercih edildiği ve emek süreçlerinde nasıl iĢlev gördüğü üzerinde önemle durulmaktadır.
Özet (Çeviri)
Occupational safety profession emerged as a new occupation in Turkey only in the 2000s. The Occupational Health and Safety Law enacted in 2012 made appointment of occupational safety specialists mandatory for many workplaces. After this law, occupational safety has become a common profession. This study aims to examine the precariousness experienced by occupational safety experts in their labour process. For this purpose, in-depth, semi-structured interviews were conducted with thirty experts who had experience in different sectors. It is observed that occupational safety specialists work in three different arrangements: full-time work in a firm, full-time work in a subcontracting firm that provides occupational safety services to other companies or work on a freelance basis with temporary contracts with more than one company. Firstly, the occupational safety specialists' experiences of precarity in the labour processes under these three different types of employment are discussed comparatively. The labour processes of the specialists were evaleated based on four criteria, namely job insecurity, organizational insecurity, social insecurity and income insecurity. The second aim of the study is to reveal the different strategies that occupational safety specialists use against precarity. In this context, based on interview findings, it was observed that occupational safety specialists mainly apply to individual and collective strategies. Individual strategies comprise of career strategies and implicit resistance strategies. Career strategies enable the specialists to protect themselves from precariousness through professional development. On the other hand, implicit resistance strategies aimto preserve professional autonomy in the labour process. In addition, collective strategies consist of professional organization options. Specialists follow two different collective strategies: professional associations and unionization. However, specialists face many barriers when they iv want to use collective strategies. Therefore, this study elaborates on why specialists prefer certain strategies but not others against precariousness and how that reflects on labour processes.
Benzer Tezler
- Madencilik sektöründe iş güvenliği uzmanlığı eğitimlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi ve değerlendirilmesi
Comparative investigation and evaluation of occupational safety professional trainings in mining sector
MEHMET EREN SÖKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Maden Mühendisliği ve MadencilikHacettepe ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ HİNDİSTAN
- Osmanlı arşiv belgeleri ışığında 22 Mayıs 1766 İstanbul depremi ve ardından gerçekleştirilen yapı onarımları
The İstanbul earthquake of 22 May 1766 and building repairs that followed. An evaluation based on Ottoman documents
DENİZ MAZLUM
- İş güvenliği uzmanlarının perspektifinden KOBİlerde iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları
Occupational health and safety practices in SMEs from the perspective of occupational safety experts
BUSE DOĞANAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriBursa Uludağ ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKNUR KILKIŞ
- İş güvenliği uzmanlarının maruz kaldığı mobbing'in iş sağlığı ve güvenliği açısından değerlendirilmesi
Evaluation of mobbing exposure of occupational safety specialists in terms of occupational HEALTH and safety
NURDAN VARDALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiÜsküdar Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜGE ENSARİ ÖZAY