Mevlüt Süleymanlı'nın romanlarına yansıyan kolonyal–postkolonyal yaklaşım
A colonial-postcolonial approach reflected to Mevlüt Süleymanlı's novels
- Tez No: 631292
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYVAZ MORKOÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kolonyal-Postkolonyal teori, Türk Edebiyatı, Mevlüt Süleymanlı, Azerbaycan Edebiyatı, roman, Colonial-Postcolonial theory, Turkish Literature, Mevlüt Süleymanlı, Azerbaijan Literature, novel
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 175
Özet
Bu tez Mevlüt Süleymanlı'nın Göç (1980), Ceviz Kurdu (1981-82), Ses (1984) adlı eserlerini Kolonyal-Postkolonyal teori ışığında incelemek için yapılmıştır. Mevlüt Süleymanlı 1943'te, Azerbaycan'da şu an adı Kızıl Şafak olan köyde doğmuştur. Şiir, kısa ve uzun hikâye çalışmalarına da ağırlık vermiştir. Tezin konusu olan Göç, Ceviz Kurdu ve Ses romanlarını seçmemizin nedeni, Sovyet Rusya döneminde yazılıp basılan ancak son üç yüzyıllık Azerbaycan tarihini ele alan bu romanların Kolonyal-Postkolonyal teorinin uygulanmasına elverişli olmasıdır. Süleymanlı, Sovyet komünizmine ters düştüğü gerekçesiyle uzun yıllar tenkide uğrayıp sancılı süreçlerden geçmiştir. Ancak yazar, komünist Rusya'nın baskıcı edebiyat şablonuna rağmen Türk toplumu ve tarihini anlatabilmiş hatta rejimi orijinal sembol ve metaforlarla eleştirmiştir. Tezde öncelikle Kolonyal-Postkolonyal teori açıklanmıştır. Teorinin araçları olan edebiyat, melezlik, milliyetçilik, ast grupların kendilerini ifade edebilmesi başlıklarıyla açıklama desteklenmiştir. Sonrasında konu Çarlık Rusya'sının son dönemleri ve Sovyet Rusya'ya indirgenmiştir. Teorinin araçları bu özelde değerlendirilmiştir. Teorinin içinde olmayan“Kaybolma-Buharlaşma”teoriye tarafımızdan dâhil edilmiştir. Anadolu sahası ve Anadolu dışı Türk Edebiyatına kısaca değinildikten sonra Mevlüt Süleymanlı'nın üç romanına geçilmiştir. Böylece Kolonyal-Postkolonyal teori ve Azerbaycan romanından teoriye uygun üç örnek Türk okuyucusuna tanıtılmak istenmiştir. Ekler bölümüne ilk roman Göç'ün önemli grubu Karakellelerin soy kütüğünü gösteren tablo yerleştirilmiştir. Ayrıca bölümde Süleymanlı'nın romanlarıyla ilgili resimler bulunmaktadır. Yazarın ilk romanı Göç Türkiye'de yayımlanmıştır. Medeniyeti yerleşiklikle bağdaştıran Batılı araştırmacılara karşın göçerek de medeniyet kurulabileceğini anlatan eser ilgiyle karşılanmıştır. İkinci roman Ceviz Kurdu'nun Türkiye Türkçesine aktarması da Tutku Aygen'in“Mevlüt Süleymanlı'nın Ceviz Kurdu Romanı Üzerine Bir İnceleme”adlı yüksek lisans tezinin ek bölümündedir. Göç, göçüp yerleşmenin romanı iken Ceviz Kurdu köy yerleşikliğine odaklanmaktadır. Romanda yazar, ceviz ve kurdu okuyucunun zihninde sembolik bir hale getirir. Cevizin Orta Asya, ceviz kurdunun ise Sovyet Rusya olduğu intibaı uyanır. Üçüncü roman olan Ses'in ise Türkiye'de üzerine çalışma bulunmamaktadır. Şehir yaşamını konu alan romanda komünist sistemi metaforik olarak temsil eden altı katlı bir bina bulunmaktadır. Binada yaşanan olaylar vasıtasıyla kolonyal sistem tüm araçlarıyla roman boyunca anlatılmaktadır. Kolonyal – Postkolonyal teori Türkiye'de tanınmamaktadır. Çünkü son 800 yıldır Anadolu uzun süreli, sistemli şekilde yabancı bir toplulukla karşı karşıya kalmamış dolayısıyla kolonyal - postkolonyal süreçlerden geçmemiştir. Ayrıca teoride İngiltere, Fransa gibi devletlerin kolonyal faaliyetleri anlatılmış ancak benzer pratikleri Orta Asya'da gerçekleştiren Rusya ele alınmamıştır. Bunda Sovyet Rusya'nın dışa kapalı bir ülke olmasının payı büyüktür. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının Ulusal Tez Merkezinde Türk Dili ve Edebiyatı alanında“kolonyal”,“postkolonyal”sözcüklerini adında barındıran bir tez bulunamamıştır.“Mevlüt Süleymanlı'nın Romanlarına Yansıyan Kolonyal – Postkolonyal Yaklaşım”adlı tezimizin Türkiye'de Türk Dili ve Edebiyatı alanında bir ilki oluşturduğu kanaatindeyiz.
Özet (Çeviri)
This study has been carried out to elucidate the works by Mevlüt Süleymanlı called Göç (1980), Ceviz Kurdu (1981-82), Ses (1984) in the light of Colonial - Postcolonial theory. Mevlüt Süleymanlı was born in the village what is now Kızıl Şafak in Azerbaijan in 1943. The author has also concentrated on poetry, short and long story works. The reason why we chose the novels Göç, Ceviz Kurdu and Ses being subject of the thesis is that these novels, which were written and printed in the Soviet Russia period but dealing with the history of Azerbaijan for the last three centuries, are suitable for the application of the Colonial-Postcolonial theory. Süleymanlı has been subjected to criticism for many years on the grounds that it is contrary to Soviet communism and has gone through painful processes. However, despite the oppressive literature template of communist Russia, the author was able to tell the Turkish society and history, and even criticized the regime with original symbols and metaphors. In the thesis, primarily Colonial-Postcolonial theory was explained. The explanation was supported with the titles“literature”,“hybridism”,“nationalism”,“Can subaltern speak?”which are the tools of the theory. Subsequently, the issue was minimized to the last periods of Tsarist Russia and Soviet Russia. The tools of the theory were evaluated in this particular way.“Disappearance-Evaporation”, which is not included in the theory, was included in our theory. After briefly mentioning the Turkish literature in and out of the Anatolian area, three novels of Mevlüt Süleymanlı were elucidated. Thus, it was aimed to introduce the Colonial-Postcolonial theory and three examples from the Azerbaijani novel to the Turkish reader. A table showing the pedigree of the important group Karakelles of the first novel“Göç”was placed in the appendix. Also in the section there are photos about Süleymanlı. The author's first novel“Göç”was released in Turkey. Despite the Western researchers who associate civilization with settlements, the work, which tells that a civilization can be established by emigrating, was widely acclaimed. Turkey Turkish translation of his second novel“Ceviz Kurdu”is in the appendix of the thesis of Tutku Aygen named“An Analysis On Mevlüt Süleymanlı's novel Ceviz Kurdu”. While“Göç”is the novel of the settling down,“Ceviz Kurdu”focuses on the village settlement. In the novel, the author makes walnut and worm symbolic in the reader's mind. He awakens an impression that the walnut is Central Asia and the walnut worm is Soviet Russia. There are no studies on the third novel“Ses”in Turkey. In the novel about city life, there is a six-floors building that metaphorically represents the communist system. Through the events in the building, the colonial system is described throughout the novel with all its tools. Colonial - Postcolonial theory is not recognized in Turkey. Because Anatolia has not faced a long-term, systematic foreign community for the last 800 years, so it has not undergone colonial-postcolonial processes. Also, in the theory, the colonial activities of states such as England and France were explained, but Russia, which carried out similar practices in Central Asia, was not discussed. The fact that Soviet Russia is a closed country has a great share in this. In the National Thesis Center of the Higher Education Council, no thesis containing the words“colonial”and“postcolonial”in the field of Turkish Language and Literature was found. We believe that in Turkey, our thesis“A Colonial-Postcolonial Approach Reflected To Mevlüt Süleymanlı's Novels”has created a first in Turkish Language and Literature.
Benzer Tezler
- Mevlüt Süleymanlı'nın Göç romanı üzerine bir inceleme
An analysis on Mevlüt Süleymanlı?s novel 'Göç?
MİNE GÖÇMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıCelal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYVAZ MORKOÇ
- The represenation of the American Nation in selected American novels (17th – 20th century)
Seçili Amerikan romanlarında Amerikan Ulusu'nun temsili (17. - 20. yüzyıllar)
ALI HADI MULLA AL-ADİLEE
Doktora
İngilizce
2017
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BATURA MEMMADOVA
- Regionalism and cultural perspectives in the novels of Thomas Hardy and Abdulrahman Munif: A comparative study
Thomas Hardy ve Abdulrahman Munif'in romanlarında bölgeselliğin kültürel bakış açısı üzerine bir karşılaştırma
THAMER YOUSİF ALLAWİ
Doktora
İngilizce
2017
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETURE MEMMEDOVA
- İstanbul Çayırbaşı bölgesinde yaşayan romanlar üzerine etnomüzikolojik bir alan çalışması
An etnomusicologic field work on romanies living in Çayirbaşi region of İstanbul
ENGİN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Müziği Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. SÜLEYMAN ŞENEL
- Mevlüt süleymanlı'nın ceviz kurdu romanı üzerine bir inceleme
An analysis on Mevlüt Süleymanlı's novel 'Cevi̇z Kurdu'
TUTKU AYGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıCelal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYVAZ MORKOÇ
DOÇ. DR. FERHAT KARABULUT