Devlet tiyatrolarında sahnelenmiş bazı yerli eserlerin kadın kostümlerinin incelenmesi (1949-1990)
An Examination of womans costumes in somedomestic plays staged by state theatres during the republican period (1949-1990)
- Tez No: 63158
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. PINAR DİNÇER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Giyim Endüstrisi, Clothing Industry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1997
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Giyim Endüstrisi ve Giyim Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 398
Özet
ÖZET Giyim, insan hayatında hem bir ihtiyaç hem de bireylerin kendini ifade ediş biçimidir. Kostüm de, tiyatro sanatı içinde, tiyatronun anlatım araçlarından biridir. Bu iki sanat dalı, giyim ve kostüm sanatı pek çok açıdan ortaklık ve benzerlik göstermektedir. Bu durum, kostümü, giyim ile ilgili bir dal olarak düşünmeyi gerektirmektedir. Konu hakkında yapılan araştırma, inceleme ve görüşmeler bu düşünceyi doğrular niteliktedir. Ancak bugüne kadar, bu konuyu ele alan bir araştırmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle, çalışmada,“Türk Tiyatrosunda, Devlet Tiyatrolarında sahnelenmiş bazı yerli oyunların kadın kostümlerinin, giyim açısından incelenmesi”amaçlanmıştır. Konu ile ilgili olarak Devlet Tiyatroları Fotoğraf Belgeliği'nde ve kostüm ambarında incelemeler ve bu kurumda çalışan kostüm tasarımcıları ile görüşmeler yapılmıştır. 1949-1990 yılları arasında sahneye konmuş olan kırk adet yerli oyun belirlenmiş ve bu oyunlardan yetmiş adet kostüm fotoğrafı seçilerek, kostümler giyim açısından incelenmiştir. Araştırmada önce, giyim ve tiyatroda kostüm ile ilgili bilgiler verilmiştir. Daha sonra, belge ve dokümanlar taranarak, oyunların konusu, konunun geçtiği dönem, sahneye konduğu yıllar, kostüm tasarımcısı, eser ile ilgili elde edilmiş olan diğer bilgiler aktarılmıştır. Kostümlerin kaç parçadan oluştukları, modelleri, kup ve kesim özellikleri, kumaşların renk, desen ve doku özellikleri, giysilerdeki süsleme teknikleri ve kullanılan aksesuarlar ayrıntılı olarak tespit edilmiştir. Bu bilgiler ışığında, kostümler, giyim açısından değerlendirilmiş ve kostüm sanatının giyim ile ilişkisi saptanmıştır. Kostümlerin, oyunun konusuve karakterin özellikleri doğrultusunda hazırlandığı, oyunun konusunun geçtiği dönemin ve bölgenin giyim özelliklerini, karakterin kişilik özelliklerini, oyunun sahneye konduğu dönemin moda anlayışını, (dünyada) ülkede yaşanan toplumsal olayları ve giyimde görülen gelişmeleri yansıttığı görülmektedir. Kostümlerde, giyimde uygulanan bütün yöntem ve tekniklerin, çok çeşitli giyim türlerinin ve modellerinin, süslemelerin ve aksesuarların kullanıldığı görülmüştür. Özellikle tarihi kostümlerin, oldukça etkileyici, görünüm olarak karakter ile ilgili yeterli bilgi verecek nitelikte olduğu belirlenmiştir. Devlet Tiyatrolarında, kostümleri, kostüm tasarımcıları hazırlamaktadır. Kostüm tasarımcısının gerçekleştirdiği faaliyetlerin, moda tasarımcılarınınki ile ortaklık gösterdiği anlaşılmıştır. Kostümlerin dikimi, (giysilerin dikimini üretimde çalışanların yapması gibi) terziler tarafından yapılmaktadır. Sahnede oyuncunun üzerinde görülen kostümler, defilelerde, vitrinlerde, müzelerde ve sokakta görülen giysiler ile benzerlik göstermekte ve aynı işlevi yerine getirmektedir. Konusunu hayattan alan tiyatronun önemli öğelerinden biri de, kostümdür. Kostüm, hazırlanışından sunuluşuna kadar geçirdiği aşamalar ve sahnede varoluş nedeniyle, giyim ile aynı özellikleri taşımaktadır. Bu durum, kostümü giyim alanı içinde düşünmek gerektiğini göstermektedir. Böylece kostüm, tiyatro sanatına hizmet eden giyim alanı olmaktadır. Bütün sanatlar, birbirleri ile etkileşim içindedir. Bu yaklaşımla, kostüm ve giyim sanatı arasında var olan benzeşim ve etkileşim gereği, iki sanat dalına da katkı sağlaması amacıyla, bu iki alan arasında iletişim ve iş birliği olması, kostüm tasarımcıları açısından, gelecekte bu mesleği seçecek kişiler için ve ayrıca giyim eğitimi veren kurumlar açısından önemli görülmektedir.
Özet (Çeviri)
SUMMARY Dressing is both a need in human life and the way of expressing self for individual. Costume is likewise is an expression instrument in the art of theatre. These two art branches namely dressing and costume involves similarities and associations in many respects. Such situation necessitates costume to be regarded as a dressing related issue. The studies, researches and considerations stated and conducted in this matter verift it so. But to date no study has been made handling this subject. For the above stated reasons the purpose of this study is to“examine woman costumes with respect to dressing in several domestic plays that were brought into stage by State Theatres during the Republican Period.”Certain examinations have been carried out in the Photograph Archive of State Theatres and negotiations have been conducted with costume designers working in this institution. The research firstly presents information concerning dressing and costume in theatre. Afterwards the documents have been revised and details for subject of plays, the historical period the play taken place at, years when the plays were brought into stage, costume designer, and other information obtained relating to the works. The number of parts constituing costume, models, cut and form characteristics, colour, design and frame features and ornamental technics and accessories used have been determined in detail. In consideration of such information the custumes have been evaluated in terms of dressing and the connection of costume art with dressing is defined. It is seen thata the customes reflect dressing traditions of region where the play is taken place, personality details of character, fashion understanding of such period, social events experienced there and developments observed in dressing. mWe have learned that the customes have been prepared in line with the same technics, types and models of dressing, ornaments and accessories which are used for dressing. At the State Theatres the customes are prepared by costume designers. We realise that the activities by costume designer do have associations with fashion- dressing designers. One of the notable elements of theatre that originates from very being of life is custome, abstracted forms of daily dressings. And the custome has the same characteristics with dressing on account for process from its preparation to presentation. Therefore costume is az kind of dressing serving for art of theatre. We know that all arts exist in interaction and connection with each other. In this respect it is significant, pursuant to cited interaction and for the purpose of contributing to both arts, we should ensure more communication and collaboration between these arts for the fellows shall choose this profession and institutions dealing with training of dressing. IV
Benzer Tezler
- Milenyum sonrası İstanbul Devlet Tiyatroları'nda sahnelenmiş Türkçe romandan uyarlanan oyunların analizi
Başlık çevirisi yok
SELİME GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Aydın ÜniversitesiTiyatro Yönetmenliği Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MÜNİP MELİH KORUKÇU
- An Organization and information systems design for Ankara state theaters using reenginering approach
Ankara devlet tiyatrolarında değişim mühendisliği yaklaşımı ile yeni bir organizasyon ve bilgi sistemi tasarımı
HOSEİN MOEİNİ
Yüksek Lisans
İngilizce
1996
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Bilim Dalı
DOÇ. DR. EROL SAYIN
- Türk çocuk tiyatrosunda La Fontaine masalları'nın değersel dönüşüm izleği
Value transformation path of La Fontaine fables in Turkish children's teater
BURAK ŞENTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sahne ve Görüntü SanatlarıBursa Uludağ ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİNE ARTU MUTLUGÜN
- Devlet Tiyatrolarında 1949-1970 arası sahnelenmiş Türkçe yerli oyunlardaki halk bilimi unsurlarının incelenmesi
Analysis on folklore elements of domestic Turkish plays exhibited in Public Theaters between 1949 and 1970
GAMZE DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN ÖZCAN
- Bursa Devlet Tiyatrosu'nda sahnelenen çocuk oyunları metinleri üzerine bir inceleme
A study on children's plays staged at Bursa State Theatre
AYŞE AFACAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHATTİN KAHRAMAN