Burden of being a nurse: A case study on retired nurses' occupational experiences in Turkey
Hemşire olmanın yükü: Türkiye'de emekli hemşirelerin mesleki deneyimleri üzerine bir vaka çalışması
- Tez No: 632347
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE GÜNDÜZ HOŞGÖR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Sosyoloji, Nursing, Sociology
- Anahtar Kelimeler: hemşirelik, yeni sağlık paradigması, bakım emeği deneyimi, meslekleşmeden uzaklaşma, beceri, nursing practice, new health paradigm, care work experience, deprofessionalization, skill
- Yıl: 2020
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Bu tez, Türkiye'de emekli hemşirelerin mesleki deneyimlerinde yaşanan değişimleri 1988-2020 yılları arasında üç ana dönem üzerinden incelemektedir. Bu üç dönemde, (1988-1998, 1999-2009, 2010-2020), sağlık hizmetlerinin dağıtımında ve işleyişinde büyük değişiklikler yaşanmıştır. Neo-liberal politikalar ekseninde yaşanan bu değişimler, sağlık hizmetleri alanında rasyonelleştirme girişimlerini, bakım işlerinde standardizasyonu ve işlevselliği arttırma girişimlerini kapsamaktadır. Bu doğrultuda araştırmanın temel amacını; bu süreçlerin hemşirelik mesleği üzerindeki etkisini, başta hasta-hemşire arasındaki ilişki dinamiklerinde yaşanan değişimi ve hemşirelerin profesyonelleşme deneyimlerinin dönüşümünü anlamak oluşturmaktadır. Buna ek olarak, toplumsal cinsiyet, medikal alanda kontrol ve şekillendirici mekanizma olarak küresel yapılanmanın etkilerini de dönüştürmüştür. Bu nedenle hemşirelerin bakım deneyimleri ve ilişkisel mesleki özerk alanlarının değişimi ve karmaşıklığı sosyolojik bir kaygı taşımaktadır. Tez, Türkiye'deki sağlık sistemi ile ilgili tarihsel bir dönüşüme katılımcıların deneyimlerini yerleştirerek inşa edilmiştir. Tezde bu değişikliklere karşı hemşireler tarafından gösterilen direnç ve uyum stratejilerine odaklanılmış, bu süreçte hemşireler, etkisiz birer aktör ve değişikliklerin kurbanı olarak tanımlanmak yerine, sosyal organizasyonu şekillendiren aktörler olarak tanımlanmıştır. Hemşireler, tıbbi alanda önemli bir aktör olarak kendilerini yeniden inşa etmek amacıyla iş yüklerinin artmasına rağmen bakım sürecine vurgu yaparak direnmişlerdir. Yapılan araştırmada, bu direnişe rağmen, neo-liberal politikaların Türkiye'deki sağlık sistemi üzerindeki etkilerinin hemşireleri kendi meslekleri açısından savunmasız bir konuma getirdiği, hemşirelerin mesleki kontrol alanlarından uzaklaşmaya başladıkları ve tahakküm alanlarını kaybettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Buna ek olarak, süreç içinde, hemşirelerin mesleki sınırları daha esnek, çalışma ortamları ise güvensiz bir hal alırken, bakım emekleri görünmez kalmaya devam etmiştir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the main objective is to understand the changing occupational experiences of retired nurses throughout their working years between 1988 and 2020 within three periods (1988-1998, 1999-2009, 2010-2020) that corresponds to major changes in distribution of healthcare service in Turkey within neoliberal policies. The rationalization attempts in medical settings, aim for standardization in care work, and process and flexibilization in the responsibilities to increase multifunctionality will be important to understand the process of professional building of nurses in Turkey. In addition to that, gender as a control mechanism in the medical field is reflected on their occupational experience within the restructuring in the healthcare system. Therefore, this thesis is constructed through trajectories of participants while locating them in a historical transformation regarding Turkish health system. I argue that effects of neoliberal policies on Turkish healthcare system put nurses into a vulnerable position in terms of their profession, and they become distant from their main jurisdictional areas and lost their domination areas. Nurses' occupational boundaries and responsibilities become stretched and flexible; the working environment become insecure and their labor become invisible in medical field. By also focusing on the resistance and adaptation strategies to these alterations, I draw a framework for de-passivized agency in this process, rather than describing them as victims of the changes. They resisted through emphasizing care process by upgrading its importance despite of increasing work burden over peripheral activities to reconstruct themselves as a crucial agency in the medical field over the years.
Benzer Tezler
- Suriye'den göç eden Türk vatandaşı olan kadınların sağlık davranışları üzerine niteliksel bir araştırma
A qualitative study on health behaviors of Turkish citizen women immigrated from Syria
NURİYE NESRİN İPEKÇİ
Doktora
Türkçe
2021
Halk SağlığıHasan Kalyoncu ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLAY ORTABAĞ
PROF. DR. FATMA BELKIS KÜMBETOĞLU
- Epileptik nöbet geçiren-sağlıklı çocuğu olan annelerin tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi
Studying of burnt out levels of mothers of with children having epileptic seizures and healthy children with respect to different variables
SEVİL AKMAN
- COVİD-19 tanısı ile Hacettepe Üniversitesi erişkin hastanesinde izlenen hastaların hastalık ile ilgili risk algıları ve yaşam tarzı değişikliği planlarının değerlendirilmesi
Evaluation of disease-related risk perceptions and lifestyle change plans of patients followed up at Hacettepe University adult hospital with the diagnosis of COVİD-19
KAMIL ZARNISHANOV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
İç HastalıklarıHacettepe Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAY SAİN GÜVEN
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURSEL ÇALIK BAŞARAN
- Translationspolitik: Am Beispiel der Übersetzung einer Europäischen Menschenrechtskonvention
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin çevirisi örneğinde Çeviri Politikası
BETÜL ERSÖZ
Yüksek Lisans
Almanca
2022
Mütercim-TercümanlıkSakarya ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYSEL NURSEN DURDAĞI
- Hastane yataklarında konfor kavramının incelenmesi
Examination of hospital beds in terms of comfort
GÜZİDE GÜZELBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EKREM CEM ALPPAY