Geri Dön

Dede Korkut Kitabı'nın Günbet nüshasında yer alan fiillerin birleşim değerleri

The valency of the verbs in the Gonbad manuscript of the Book of Dede Korkut

  1. Tez No: 633025
  2. Yazar: İNCİLAY TOPUK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET ŞEFİK ŞENLİK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Bağımlılık Dil Bilgisi, Birleşim Değeri, Fiil, Sentaks / Söz Dizimi, Oğuz Türkçesi, Dede Korkut Kitabı, Günbet Nüshası, Dependency Grammar, Valency, Verb, Syntax, Oghuz Turkic, The Book of Dede Korkut, Gonbad Manuscript
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 204

Özet

Birleşim değeri teorisi yani Fr. valence / İng. valency, Lucien Tesnière'in Elements de Syntaxe Structurale (1953) adlı kitabında“Bağımlılık”bölümü içerisinde bulunan, merkezî düğümlere ait çekirdeklerin nicelik bakımından incelenmesini temel almaktadır. Bu çalışmanın birinci bölümünde, Tesnière'in bağımlılık dil bilgisi anlayışı okuyucuya sunulmuş ve ardından Tesnière'den sonra gelişen çalışmalara değinilmişmiştir. İkinci bölümde, Günbet nüshasından ve bu nüsha üzerine yapılan çalışmalardan bahsedilmiştir. Çalışmamızı oluştururken İran coğrafyasında teşekkül eden bu nüshada bazı sentaks hususiyetleri dikkatimizi çekmiş, bu doğrultuda söz konusu sentaks yapıları da konu edilmiştir. Üçüncü bölümde ise, 2018 yılında İran'da ortaya çıkan Dede Korkut Kitabı'nın Günbet nüshasında yer alan 536 fiilin (merkezî düğümün / yöneticinin) birleşim değeri sözlüğü oluşturulmuştur. Ancak eserin birleşim değeri sözlüğünü oluştururken, Tesnière'in sentaks unsurları arasındaki bağımlılık ilişkisi teorisini geliştiren G. Helbig'in kurmuş olduğu yöntem kullanılmıştır. Bu yöntem sayesinde, fiillerin eserde kullanılan anlamları alt maddeler hâlinde sunulmuş ve her anlam için ayrı birleşim değeri incelemesi yapılmıştır.

Özet (Çeviri)

Valency theory is based on a quantitative analysis of the nuclei of the central nodes which Lucien Tesnière presented in the“La Connexion / The Connection”section of his Éléments de Syntaxe Structurale (1953). Accordingly, the first part of this study presents the readers with Tesnière's dependency grammar theory as well as subsequent studies based on his model. The second part examines the Gonbad manuscript and studies on the manuscript in question. In the course of my research, certain syntactic considerations of the manuscript captured my attention, and given the Iranian origin of the text, the mentioned syntactic structures were also discussed. The third part contains a valency dictionary of 536 verbs (central node / government) appearing in the Gonbad manuscript of The Book of Dede Korkut, which was discovered in Iran in 2018. However, while creating the valency dictionary of the work in question, I drew upon the methodology established by G. Helbig, who developed the theory of dependency relationship between the syntax elements of Tesnière. Thanks to this method, I was able to present the meanings of the verbs as sub-entries and conduct a distinct valency analysis for each meaning.

Benzer Tezler

  1. 'Atâyî'nin Leylâ ve Mecnûn'u (Transkripsiyonlu metin-karşılaştırmalı inceleme)

    'Atayi's Laila and Majnun (Transcription text – omparative analysis)

    BÜNYAMİN TETİK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıArdahan Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET İÇLİ

  2. Dede Korkut kitabı'nın Türkiye'deki popüler yayınları üzerine bir inceleme

    A research on popular editions of the book of Dede Korkut in Turkey

    ERGÜN VEREN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN ÖZARSLAN

  3. Dede Korkut Kitabı'nın anlam bilimsel çözümlenmesinde kavram alanının rolü

    The role of conceptual field in semantical analysis of Dede Korkut Book

    SERVET KARÇIĞA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ENFEL DOĞAN

  4. Dede Korkut Kitabı' nın söz dizimi

    The Syntax of Dede Korkut's Book

    ELİF AKPINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AVNİ GÖZÜTOK

  5. Dede Korkut Kitabı'nın Vatikan nüshasının tarihî ve etimolojik sözlüğü

    Historical and etymological dictionary of the Vatican copy of Book of Dede Korkut

    ELİF BOYRAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve EdebiyatıSakarya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET MEHDİ ERGÜZEL