Kānun icrâcılığı ve Türk müziği besteciliği yönüyle Hasan Ferid Alnar
Hasan Ferid Alnar with his kanun performance and Turkish music composition
- Tez No: 633024
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLÇİN YAHYA KAÇAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Müziği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 590
Özet
Hasan Ferid Alnar, yirminci yüzyılın ilk çeyreğinde müzik hayatına kānun ile başlamış, yirmili yaşların başlarında ise Batı müziğine yönelerek Cumhuriyet döneminin müzik politikalarında aktif görev almış, devrinin önemli müzik insanlarındandır. Alnar'ın kānunu virtüöz seviyede icrâ etmesine ve dönemin en önemli icracılarından olmasına rağmen kānun icracılığına dair bilgiler yüzeysel kalmıştır. Alnar'ın Türk müziği alanında yapmış olduğu icrâ ve bestelerinin somut bir şekilde araştırılmamış olması, özellikle Alnar'ın kānun icracılığı üzerine herhangi bir çalışma yapılmaması bu tezin hazırlanmasındaki en önemli etkenlerdendir. Bu doğrultuda çalışmanın problem cümlesi olan Hasan Ferid Alnar'ın kānun icracılığına ve Türk müziği besteciliğine âit uslûp özellikleri nelerdir? sorusuna yanıt aranmıştır. Bu çalışmayla Alnar'ın kānun icracılığındaki tavır ve Türk mûsikîsi bestelerindeki uslûp özelliklerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaçla Alnar'ın konçerto icrasındaki parmak ve mızrap teknikleri, süsleme teknikleri, seslendirme ve yorumlama özellikleri tespit edilerek açıklanmıştır. Taksimlerindeki ve Türk musîkîsi bestelerindeki makam kullanımı başlığı altında biçim özellikleri, seyir özellikleri, ses alanı kullanımı, perde kullanım sıklıkları, kişisel motifleri, tartım özellikleri, ritmik özellikleri, sağ ve sol el teknikleri tahlîl edilmiştir. Verilerin çözümlenmesi nitel araştırmalarda derinlemesine bilgi elde etmeyi sağlayan içerik analizi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada kaynak tarama ve tahlil yöntemleri kullanılmıştır. Ayrıca makam kullanımı ve biçim özellikleri bölümleri Gülçin Yahya biçim tahlîli ve icrâ tahlîlleri yöntemlerinden istifâde edilerek hazırlanmıştır. Çalışmanın evrenini Hasan Ferid Alnar, örneklemini ise onun Türk müziği alanındaki saz eserleri, taksimleri ve kānun konçertosu oluşturmaktadır. Örneklemler çerçevesinde eserler makam kullanımı, tavır özellikleri, süsleme teknikleri yönleriyle tahlîl edilmiştir. Tahlîller neticesinde Alnar'ın ağırlıklı olarak Arel nazari sistemini benimsemesinin yanı sıra daha önceki nazarî sistemlerden de belirgin olarak istifâde ettiği sonucuna varılmıştır. Ayrıca Alnar'ın kānun icrâcılığının kendi çağdaşları yanı sıra günümüzde dahî özgünlüğünü koruduğu, Türk müziğini yenilikçi bir anlayışla icrâ etme bilincinde olduğu ve Türk müziğinin dinamik icrâ şeklini benimsediği sonuçlarına varılmıştır. Bu çalışmayla birlikte Hasan Ferid Alnar'ın Türk müziği kimliğinin Türk müziği çevreleri tarafından benimsenmesi, kānun icrâcılığı ve tavrının, kānun eğitimi veren kurumlarda öğrencilere aktarılması önerilerinde bulunulmuştur. Alnar'ın ayrıca müzik anlayışının benimsenmesi amacıyla Alnar'ın bestelemiş olduğu Türk müziği bestelerinin eğitim kurumlarının repertuarlarında yer alması önerisinde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Diverging to Western music and taking an active role in the music policies of the Republican era in his early twenties, Hasan Ferid Alnar is one of the important musicians who started his music life in the first quarter of the twentieth century with the instrument of Qanun. Although Alnar performed the instrument Qanun on a virtuoso level and was one of the most important performers of the period, knowledge on his Qanun performance has remained superficial. The fact that Alnar's performances and compositions that he made in the field of Turkish music have not been investigated in a concrete way and especially that no study on the Qanun performance of Alnar has been conducted are the most important factors in the preparation of this dissertation. In this regard, an answer is sought to the question what the characteristics of Hasan Ferid Alnar are for his Qanun performance and composition in Turkish music, which is indeed the problem statement of the study. With this study, it was aimed to reveal the Alnar style in the performance of Qanun and his stylistic features of the Turkish music compositions. For this purpose, Alnar's finger and plectrum techniques, ornamentation techniques, vocalization and interpretation features in performing concerto were identified and explained. His form features, navigational features, sound field usage, pitch usage frequencies, personal motifs, rhythmic pattern, rhythmic features, and right and left hand techniques were analyzed under the use of maqam in his improvisations and Turkish music compositions. The analysis of the data was carried out with content analysis, which provides in-depth knowledge in qualitative research. In the study, source scanning and analysis methods were used. In addition, the sections of use of maqam and form features were prepared by using the methods of Gülçin Yahya form and performance analysis. The population of the study was of Hasan Ferid Alnar, while the sample consisted of his instrumental performance, improvisations, and Qanun concerto in Turkish music. Within the framework of the samples, his works were analyzed in terms of his use of maqam, style characteristics, and ornamentation techniques. As a result of the analysis, it was concluded that Alnar predominantly adopted the Arel theoretical system, as well as making use of the previous theoretical systems. In addition, it was concluded that Alnar's performance of Qanun preserved its authenticity in his own period and even today, that he was conscious of performing Turkish music with an innovative understanding, and that he adopted the dynamic style of performance in Turkish music. With this study, it was suggested that the Turkish music identity of Hasan Ferid Alnar should be adopted by the Turkish music circles and his performance and style of Qanun should be transferred to students in educational institutions. Also, in order for Alnar's understanding of music to be adopted, it is suggested that Turkish music compositions by Alnar should be included in the repertoires of educational institutions.
Benzer Tezler
- Hasan Ferid Alnar'dan günümüze kadar bestelenmiş olan kanun konçertolarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi üzerine bir araştırma
A study on comparative analysis of the kanun concertos composed from Hasan Ferid Alnar to the present
CENK AKALIN
- 20. yüzyılda klasik Türk müziği enstrümanları ve icracıları hakkında genel bir değerlendirme
A General analysis of twentieth century classical Turkish music, instruments and performens
NEVA ÖZGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ. İHSAN ÖZGEN
- Erol Deran'ın kanun ile eser icrasının özellikleri
The characteristics of the kanun performances of Erol Deran
SERKAN MESUT HALİLİ
- Ermeni etnisitesinin Harput müzik kültürüne etkisi
The effect of Armenian ethnicity on Harput music culture
SAMET GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MüzikSivas Cumhuriyet ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM ÖZALTUNOĞLU