Dogmatizm ve sosyal baskınlık yöneliminin Suriyeli sığınmacılara yönelik önyargılar ile ilişkisinde ahlaki temellerin aracı rolü
The mediating role of moral foundations on the relationship between dogmatism, social dominance orientation and prejudice towards Syrians
- Tez No: 633061
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERAP AKGÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Bu çalışmanın amacı ahlaki temeller, dogmatizm, sosyal baskınlık yönelimi ve Suriyeli sığınmacılara yönelik önyargılar arasındaki ilişkileri sınamaktır. Ahlaki Temeller Kuramı altı ahlaki sezgi tanımlamıştır: bakım, adalet, özgürlük, sadakat, otorite ve kutsallık. Bireylerin haklarını ve iyi oluşlarını korumak ile ilgili olan bakım, adalet ve özgürlük temelleri bireyselleştirilmiş ahlaki temeller olarak adlandırılırken; sadakat, otorite ve kutsallık birleştirici ahlaki temeller olarak adlandırılır ve içgrubun çıkarlarını koruma ve grup sargınlığının artışı ile ilişkilidirler. Alan yazında birey düzeyindeki farklılıkların, belirli durumlarda hangi ahlaki değerlerin veya standartların uygulanacağına dair belirli bir örüntü sağladığı önerilmiştir. Dahası çalışmalarda ahlaki temellerin dışgruplarla ilgili tutumları yordadığı gösterilmiştir. Bu doğrultuda şimdiki çalışmada dogmatizm ve sosyal baskınlık yönelimi ile Suriyeli sığınmacılara yönelik önyargılar arasındaki ilişkide ahlaki temellerin aracı rolü sınanmıştır. Veriler 235 gönüllü üniversite öğrencisinden toplanmıştır. Katılımcılar Dogmatizm Ölçeği, Sosyal Baskınlık Yönelimi Ölçeği, Ahlaki Temeller Ölçeği ile Gruplarası Kaygı Ölçeği, Gerçekçi Tehditler Ölçeği, Sembolik Tehditler Ölçeği ve olumsuz kişilik özellikleri listesinden oluşan önyargı ölçümlerini tamamlamışlardır. Yapısal Eşitlik Modeli analizleri, dogmatizm ve sosyal baskınlık yönelimi ile önyargılar arasında birleştirici temellerin tam aracı rolü olduğunu gösterirken; bireyselleştirici ahlaki temellerin bu ilişkide aracı rolü olmadığını göstermiştir. Diğer yandan bu sonuçlar ahlaki temelleri ölçmede kullanılan Ahlaki Temeller Ölçeğinin özellikleriyle sınırlı olabileceği için ikinci bir çalışma daha yürütülmüştür. Ikinci çalışmada veriler daha geniş bir örneklemden (438 gönüllü üniversite öğrencisi) toplanmıştır ve ilk çalışmadan farklı olarak ahlaki sezgiler Ahlaki Temeller Senaryoları ile ölçülmüştür. Bulgular, ilk çalışma ile tutarlı olarak dogmatizm ve sosyal baskınlık yönelimi ile önyargı arasındaki ilişkide bireyselleştirici ahlaki temellerin aracı rolü olmadığını tekrarlamıştır. Ayrıca bu ilişkide birleştirici temellerin kısmı aracı rolü olduğu görülmüştür. Böylece araştırmanın bulguları, yüksek düzeyde dogmatizm ve yüksek düzeyde sosyal baskınlık yöneliminin, birleştirici ahlaki temelleri desteklemede artışı ve bunun karşılığında Suriyeli sığınmacılara yönelik önyargılarda artışı yordadığını göstermiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of the present study was to examine the relationships between moral foundations, dogmatism, social dominance orientation and the prejudice towards Syrian refugees. Moral Foundations Theory identified six foundations for moral intuitions: care, fairness, liberty, loyalty, authority, and sanctity. Care, fairness and liberty are called individualizing foundations that are related to protecting individuals' rights and well-being whereas loyalty, authority, and sanctity are referred as binding foundations that are related to the need of in-group promotion and cohesion. The literature suggests that personal dispositions provide a specific pattern about which moral values or standards are applied at the individual level. Furthermore, recent studies indicated that moral foundations predicted outgroup evaluations. In this context, we examined the mediating role of moral concerns on the relationship between dogmatism, social dominance orientation and prejudice towards Syrians. The data were collected from 235 volunteered university students. The participants completed the Dogmatism Scale, Social Dominance Orientation Scale, Moral Foundations Questionnaire, and prejudice measures consisted of Intergroup Anxiety Scale, Realistic Threats Scale, Symbolic Threat Scale, and a negative trait list. Structural Equation Modeling analyses revealed that binding foundations mediate fully the relationships between dogmatism, social dominance orientation and prejudice whereas individualizing foundations did not play any mediating role. A second study has been conducted since these results may be related to the characteristics of the Moral Foundations Scale that we use to measure moral foundations. In the second study, the data were collected from a larger sample (438 volunteer university students) and moral intuitions were measured by the Moral Foundations Scenarios. The findings reveal that consistent with the first study, individualizing moral foundations did not mediate between dogmatism and social dominance orientation and prejudice. Moreover, it is shown that the binding foundations have a partial mediating role in this relationship. Our results suggested that high level of dogmatism and social dominance orientation associated with higher binding intuition which, in turn, predict high prejudice towards Syrian asylum seekers.
Benzer Tezler
- Deleuzian lines of flight in the English novel
İngiliz romanında Deleuze'sal kaçış hatları
FARUK KÖKOĞLU
Doktora
İngilizce
2010
İngiliz Dili ve EdebiyatıEge Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNSELİ SÖNMEZ İŞÇİ
- Farabi'de determinizm
Başlık çevirisi yok
RAHMİ KARAKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
Felsefeİstanbul ÜniversitesiTürk-İslam Düşüncesi Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAT KEKLİK
- Sex role perceptions and dogmatism tendencies in male and female managers
Başlık çevirisi yok
MASOUME B. AMİRABADY
Yüksek Lisans
İngilizce
1994
İşletmeMarmara Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜLAY BOZKURT
- From social disintegration to individual fragmentation: Early steps of modernism in Charles Dickens' Hard Times and H.G. Wells' The Time Machine in the late 19th and early 20th centuries
Toplumsal bölünmeden bireysel parçalanmışlığa: 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında Charles Dickens'ın Zor Zamanlar ve H.G. Wells'in Zaman Makinesi adlı romanlarında modernizmin ilk ayak izleri
BEDİA SAYIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İngiliz Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAVUZ ÇELİK
- Approche lukacsienne du roman Français: Balzac, Flaubert, Zola
Fransız romanına lukaçça yaklaşım: Balzac, Flaubert, Zola
ŞAKİR ALPASLAN YASA
Yüksek Lisans
Fransızca
2003
Fransız Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EKREM AKSOY