Geri Dön

Bilişim çağında toplu gözetim ve yasal mevzuat düzenlemeleri

Mass surveillance and legislation arrangements in the information age

PDF İndir

  1. Tez No: 633742
  2. Yazar: İSMAİL CEM BAKIR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİÇEK ERSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Bilim ve Teknoloji, Hukuk, Sosyoloji, Science and Technology, Law, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Bilişim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 75

Özet

Gözetleme iktidarlar için geçmişten günümüze toplumları kontrol etmenin bir aracı olmuştur. Bir cezaevi tasarımı olarak ortaya çıkan panoptik gözetleme sistemlerinde görünmez bir gardiyan mahkumları izlerken, gözetlendiğini bilen mahkumlar otokontrol mekanizması geliştirmekte ve kendi davranışlarını kontrol etmeye başlamaktadır. Devletler de kitleleri toplu olarak gözetlerken, gözetlendiğini bilen toplumlar çizilen sınırların dışına çıkmayan, itiraz yerine itaat eden bir tebaaya dönüşmektedirler. Fakat her zaman bir gözetleyiciye ihtiyaç duyan bu maliyetli ve katı sistemlerin yerini giderek daha esnek ve akışkan gözetim sistemleri almaktadır. Zorlama yerine eğlence ve ödül vaat eden akışkan gözetim mekanizması ile, toplumlar her an ve her yerde gözetlenmeye başlamıştır. İnternet siteleri, cep telefonı uygulamaları, sosyal medya, akıllı evler ve internete bağlanabilen eşyalar, yüz tanıma sistemleri insanların gözetlenebilmesi için gerekli teknolojik altyapıyı sağlamaktadır. Üstelik sosyal medyada beğenilme arzusu ve göz önünde olma isteği, iş hayatında terfi ve ödül sisteminden pay kapma yarışı, günlük yaşamda güvenlik kaygıları sayesinde, akışkan gözetim kişilerin gözetim sistemine rızasını üretebilmektedir. Teknoloji devleri daha fazla kar elde etmek için gözetim tabanlı iş modelini kullanmaktadır. Bu modele göre kişisel verilerimiz şirketler tarafından toplanmakta, saklanmakta ve işlenmektedir. Daha sonra bu veriler ile yapay zeka algoritmaları eğitilmektedir. Yapay zaka algoritmaları ticari amaçla müşteri profilinin çıkarılmasında, reklam servislerinin geliştirilmesinde ve hatta seçmen tercihlerinin değiştirilmesi için kullanılmaktadır. Gözetlenen birey bu iş modelinde ürünün kendisi haline gelmektedir. Toplu gözetim sadece ticari amaçla şirketler tarafından yapılmamaktadır. Devletler insanları daha fazla kontrol altında tutmak, kategorize etmek ve kendi tanımlarına göre tehlikeli grupları fişlemek için gözetleme sistemlerini kullanmaktalar. Muhalif sosyal medya paylaşımlarının izlenmesi, böcek boyutlarındaki insansız hava araçlarının kullanılmaya başlanması, kamusal alanlarda insanları izleyen yüz tanıma sistemleri iktidarlar için gerekli verileri sağlamaktadır. Bu gözetim sistemleri azınlık grupların daha fazla ayrımcılığa uğramasına, insanların kişisel verilerinin izinsiz olarak toplanmasına ve özel hayatının gizliliğinin ihlal edilmesine neden olmaktadır. Teknolojinin gelişmesine paralel olarak devletlerin vatandaşlarını gözetleme kapasitesinin artması, dinlenen ve izlenen kişi sayısında büyük bir artışa ve özel hayatının gizliliğinin çok daha sık şekilde ihlal edilmesine yol açmıştır. Bu ihlallerin önüne geçmek ve yurttaşların özel hayatlarının gizliliğini korumak için yasalarda yer alan bazı maddeler vardır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 8. maddesinde şu ilke yer almaktadır:“Herkes özel ve aile hayatına, konutuna ve yazışmasına saygı gösterilmesi hakkına sahiptir.”. Benzer şekilde anayasamızda özel yaşamın gizliliğine hak olarak yer verilmiş ve düzenlenmiştir. Anayasamızın 20. maddesine göre“Herkes, özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz.”. Gözetimin yanında devletin toplumu kontrol altında tutabilmesinin bir diğer yolu sansürdür. Türkiye'de erişime engellenen sitelerin sayısında son yıllarda yaşanan artış, Twitter ve Wikipedia'ya uygulanan sansür bu örnekler arasındadır. Türkiye'de 2018 yılı sonu itibarıyla 245.825 web sitesi ve alan adına erişimin engellendiği tespit edilmiştir. Yine interneti kontrol altına alma amacıyla ABD'de çıkarılan ve senatodan geçirilmeye çalışılan yasa taslakları, web sitelerini sansürleme ve gerektiğinde engelleme olanağı getirmektedir. Bu yasa tasarıları toplumsal muhalefetin karşı mücadelesi sayesinde yasalaşamamıştır. Sonuç olarak hem devletler hem şirketler eliyle yapılan toplu gözetim ile kişisel verilerimiz toplanmakta, birçok örnekte özel yaşamın gizliliği ihlal edilmektedir. Yine sansür ve yasaklarla toplumlar kontrol altında tutulmaya çalışılmaktadır. Bu sürecin aktif bir parçası olmanın ve gerektiğinde itirazlarımızı dile getirebilmenin yolu gözetim sistemlerinin nasıl işlediğini, hangi alanlarda ve hangi teknoljilerle hayata geçirildiğini anlamaktan ve yurttaş olarak mevzuatlarda yer alan haklarımızı bilmekten geçmektedir.

Özet (Çeviri)

Surveillance has been a tool for governments to control societies from past to present. In panoptic surveillance systems that have emerged as prison design, an invisible prison officer watch prisoners knowing that they are being watched, develop auto control mechanisms, and begin to control their own behavior. While the states are watching the masses as a whole, the societies knowing that they are being watched become a subject who does not go beyond the drawn borders and obey instead of objection. But these costly and rigid systems, which always need a watchdog, are being replaced by more flexible and fluid surveillance systems. With the fluid surveillance mechanism that promises entertainment and reward instead of coercion, societies are being monitored at any time and anywhere. Internet sites, mobile phone applications, social media, smart homes, and articles that can be connected to the internet, face recognition systems provide the necessary technological infrastructure for people to be observed. Moreover, thanks to the desire to be liked and to be considered in social media, the race to get a share from the promotion and reward system in business life, and security concerns in daily life, fluid surveillance can produce people's consent to the surveillance system. Technology giants use the surveillance-based business model to make more profit. According to this model, our personal data is collected, stored, and processed by companies. Then, artificial intelligence algorithms are trained with this data. Artificial intelligence algorithms are used for commercial purposes in the profile of the customer, in the development of advertising services, and even in changing voter preferences. The individual becomes the product itself in this business model. Mass surveillance is not only carried out by companies for commercial purposes. States use surveillance systems to keep people more under control, categorize them, and blacklisting dangerous groups according to their own definition. The monitoring of opposition social media posts, the use of insect drones, facial recognition systems that monitor people in public spaces provide the necessary data for the rulers. These surveillance systems lead to greater discrimination of minority groups, the unauthorized collection of people's personal data, and a violation of their privacy. The right to privacy, which was put forward in 1890 with the article“The Right to have privacy”written by Samuel Warren together with Louis D. Brandeis, has been the subject of many cases until now. It has been observed that there are disagreements between individuals and between individuals and government institutions, and in many cases, the right to privacy is violated. In parallel with the development of technology, the increase in the capacity of the states to watch over their citizens has led to a large increase in the number of people listened and watched, and a much more frequent violation of the right to privacy. There are some articles in the law to prevent these violations and protect the privacy of citizens' private lives.“Unless there exists a decision duly given by a judge on one or several of the grounds of national security, public order, prevention of crime, protection of public health and public morals, or protection of the rights and freedoms of others, or unless there exists a written order of an agency authorized by law, in cases where delay is prejudicial, again on the above-mentioned grounds, neither the person, nor the private papers, nor belongings of an individual shall be searched nor shall they be seized. The decision of the competent authority shall be submitted for the approval of the judge having jurisdiction within twenty-four hours. The judge shall announce his decision within forty-eight hours from the time of seizure; otherwise, seizure shall automatically be lifted.”Similarly, the right to privacy is included and regulated in our constitution. According to Article 20 of the Constitution,“Everyone has the right to demand respect for his / her private and family life. Privacy of private or family life shall not be violated.”Situations, where the confidentiality of private life will be restricted, are subject to conditions such as national security, public interest, crime prevention and are included in the constitution as follows:“Unless there exists a decision duly given by a judge on one or several of the grounds of national security, public order, prevention of crime, protection of public health and public morals, or protection of the rights and freedoms of others, or unless there exists a written order of an agency authorized by law, in cases where delay is prejudicial, again on the above-mentioned grounds, neither the person, nor the private papers, nor belongings of an individual shall be searched nor shall they be seized. The decision of the competent authority shall be submitted for the approval of the judge having jurisdiction within twenty-four hours. The judge shall announce his decision within forty-eight hours from the time of seizure; otherwise, seizure shall automatically be lifted.”Except in constitutional article governing the right of privacy in Turkey, studies, regulations and issued laws in information technology law field are: Relevant Articles in the Turkish Penal Code (5237), relevant articles of the Criminal Procedure Code (5271), Law on Intellectual and Artistic Works (5846), Electronic Signature Law (5070), Law on Regulating of Publications on the Internet and Combating Crimes Committed By Means of Such Publication (5651), Personal Data Protection Law (6698). Besides surveillance, another way for the state to keep society under control is censorship. The increase in recent years in the number of access blocked web sites in Turkey, censorship of Twitter and Wikipedia are among the examples. By the end of 2018 in Turkey, it was determined that 245.825 websites and domain name access are denied. According to data published by Twitter and is located in the Transparency Report, covering the period 2012-2018, 5099 decision to remove the content in the courts, with 1,979 blocked accounts Turkey is located on the world-leading position on this category. Again, draft laws issued in the USA to control the internet and tried to be passed through the senate provide the opportunity to censor and block websites when necessary. These draft laws could not be enacted thanks to the struggle of the public opposition. As a result, our personal data is collected through mass surveillance by both states and companies, and in many instances, the privacy of life is violated. Societies are tried to be kept under control with censorship and bans. The way to be an active part of this process and to express our objections when necessary is through understanding how surveillance systems work, in what areas and with what technologies, and knowing our rights as a citizen in the legislation.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    111289

    Trafik kazalarının önlenmesinde, trafik güvenliği eğitiminin rolü: İlköğretim okulları ve sürücü kurslarında bir uygulama

    The Role of traffic security education in prevention of traffic accidents: (An application on the primary schools and driver training centers)

    SAİT TANRIKULU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Eğitim ve ÖğretimDumlupınar Üniversitesi

    İşletme Yönetimi ve Organizasyon Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET KARAASLAN

  2. Tez No

    676147

    Dijital dünyada yeni sanat iletişimi ve tüketim kültürü bağlamında piyasa anlayışları

    Market understandings in the context of new art communication and consumption culture in the digital world

    SEMİHA YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Güzel SanatlarKocaeli Üniversitesi

    İletişim Tasarımı ve Bilişim Teknolojileri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF BUDAK

  3. Tez No

    818321

    Öğretmenlerin eğitimde bilişim teknolojilerini etik kullanım düzeylerinin incelenmesi

    Examining teachers' levels of ethical use of information technologies in education

    EMRULLAH ÇALIŞIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimFırat Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OĞUZHAN ÖZDEMİR

  4. Tez No

    162484

    Bilişim çağında gazetecilerin internet ve teknolojiyi kullanım düzeyi: Karşılaştırmalı bir değerlendirme

    The level of the usage of internet and technology among journalists in the era of informatics: A comparative analysis

    TOLGA ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    GazetecilikEge Üniversitesi

    Genel Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. SELDA İÇİN AKÇALI

  5. Tez No

    221916

    Bilişim çağında nanoteknoloji olgusu ve iletişim sürecine yansımaları

    The concept of nanotechnology in the information age and its reflections on communication process

    ÖMER MERT DENİZCİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Halkla İlişkilerMarmara Üniversitesi

    İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALAEDDİN ASNA

Geri Dön