Mevlevî tezkiresi: Sefîne-i Nefîse-i Mevleviyân (inceleme-metin)
A tezkire of Mevlevi order: Sefîne-i Nefîse-i Mevleviyân (analysis-text)
- Tez No: 633916
- Danışmanlar: PROF. DR. M. A. YEKTA SARAÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyografi, Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı, Biography, History, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Sâkıb Mustafa Dede, Sefîne-i Nefîse-i Mevleviyân, Mevlevilik, Menakıbname, Tezkire, Sâkıb Mustafa Dede, Sefîne-i Nefîse-i Mevleviyân, Mevlevi order, Menakıbname, Tezkire
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 2723
Özet
Sâkıb Mustafa Dede, XVII. yüzyılın ikinci yarısından XVIII. yüzyılın ilk yarısına kadar yaşamış önemli bir şair ve münşidir. Hem Klasik Türk Edebiyatı hem de Mevlevi Edebiyatı için çok kıymetli bir isim olan Sâkıb Dede'nin Türkçe Divanı ile Mecmû'atü Nikâti'l-Ma'ârif ve'l-Hâviyetü li'l-'İzâti ve'l-Letâ'if isimli eserlerinin haricinde incelememize konu olan Sefîne-i Nefîse-i Mevleviyân isimli bir menâkıbnamesi de bulunmaktadır. Kendisinden önce yazılmış menakıbnamelere bir zeyl olarak kaleme alınan Sefîne-i Nefîse-i Mevleviyân Mevleviliğin en önemli kaynakları arasında yer almaktadır. Üç ciltten meydana gelen eserin birinci cildinde Hz. Mevlana'nın soyundan gelen çelebilerin, ikinci cildinde çeşitli mevlevihanelerde şeyhlik yapmış Mevlevilerin ve üçüncü cildinde ise Mevlevilik tarikatı dahilinde meşhur olan dervişlerin menkabeleri bulunmaktadır. Bu çalışmada, Sefîne-i Nefîse-i Mevleviyân transkripsiyon alfabesine aktarılmış ve muhtevası incelenerek edebiyat tarihi açısından değeri ve konumu ortaya konmuştur. Böylece Klasik Türk Edebiyatı'nın önemli biyografik kaynakları arasında sayılan eser, araştırmacıların istifadesine sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Sâkıb Mustafa Dede is an important poet and author, who lived from the second half of the seventeenth century to the first half of the eighteenth century. Sâkıb Dede is a very valuable name for both Classical Turkish Literature and Mevlevi Literature. In addition to his works with the Turkish Divan and Mecmû'atü Nikâti'l-Ma'ârif ve'l-Hâviyetü li'l-'İzâti ve'l-Letâ'if, there is also a work named Sefîne-i Nefîse-i Mevleviyân which is the subject of our study. Sefîne-i Nefîse-i Mevleviyân, which was written as an addition to the texts written before it, is among the most important sources of Mevlevi order. The first volume of the work, which consists of three volumes, contains biographies of the descendants of Mevlana. In the second volume, the biographies of the Mevlevi's, who were sheikhs in various mevlevihanes, are described, while in the third volume, there are life stories of the dervishes who were famous in the sect of Mevlevi. In this study, Sefîne-i Nefîse-i Mevleviyân has been transferred to the alphabet of transcription and its value and position has been revealed in terms of literary history by examining its content. Thus, the work, which is considered as one of the important biographical sources of Classical Turkish Literature, has been presented to the benefit of researchers.
Benzer Tezler
- Esrar Dede Tezkiresi'nde istitrad
Istitrad in the Esrar Dede's Tezkire
ALİ HÜSAME KÖROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İ.ÇETİN DERDİYOK
- Esrar Dede; Hayatı, edebi kişiliği ve Divan'ının karşılaştırmalı metni
Esrar Dede; His life, literary career and a comparative study of his Divan
HASAN ALİ KASIR
Doktora
Türkçe
1996
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TURGUT KARABEY
- Edebî bir muhit olarak tekkeler (15-19. asır İstanbul Mevlevîhaneleri örneği)
Lodges as literary circles: The case of İstanbul Mevlevi lodges in the 15th-19th centuries
BİLGE İLHAN TOKER
Doktora
Türkçe
2022
DinAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZÜLFİKAR GÜNGÖR
- Molla Murad ve Türkçe Divanı
Molla Murad ve Türkçe Divani
MEHMET ÇETİNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
DOÇ. DR. MUHİTTİN ELİAÇIK
- Divan-ı Fanî incelemesi
The search of Divan-i Fani
ABDULKADİR KAYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk Dili ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CİHAN OKUYUCU