Geri Dön

Dağılışından sonra sosyalist Yugoslavya'yı hatırlamanın nostaljik boyutu: Saraybosna örneği

The nostalgic dimension of remembering socialist Yugoslavia after its dissolution: The case of Sarajevo

  1. Tez No: 633977
  2. Yazar: MELİH FİLİZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ŞEREF ULUOCAK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: kolektif bellek, kolektif kimlik, nostalji, Yugo-nostalji, Bosna ve Hersek, Saraybosna, collective memory, collective identity, nostalgia, Yugo-nostalgia, Bosnia and Herzegovina, Sarajevo
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bölge Çalışmaları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Balkan Araştırmaları Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 267

Özet

Soğuk Savaş'ın sona erişi ve yükselen ulusçulukların etkisiyle reel sosyalizmden liberal/kapitalist sisteme geçiş sürecini; bir başka ifadeyle post-sosyalizmi deneyimleyen Doğu Avrupa toplumlarının bazı kesimlerinde, geçiş süreci ile oluşturulmaya çalışılan yeni düzenlerden ve bu sürecin doğurduğu toplumsal, siyasi, ekonomik ve kültürel sonuçlardan bir hoşnutsuzluk ile yabancılaşma durumu gün yüzüne çıkmıştır. Bu hoşnutsuzluk ve yabancılaşma durumu, mevcut gerçeklikler ile kıyaslandığında daha arzu edilebilir gerçeklikleri barındıran sosyalist geçmişlere yönelik nostaljinin içkin olduğu kültürel fenomenlerde somutlaşmıştır. Post-sosyalizmi deneyimleyen farklı örneklerde farklı kavramlar ile ifade bulan bu fenomenlerden birisi olan Yugo-nostalji, Sosyalist Federal Yugoslavya Cumhuriyeti'nin halef devletlerinde barındırdığı çok-boyutluluk, çok-anlamlılık ve müphemlik ile belirginleşmiştir. Yugo-nostalji'nin popüler kültür, tüketim ve eğlence kültürleri bünyesindeki metalaştırılmış ve ticarileştirilmiş boyutları onun pasif, duygusal, ve ticari bir fenomen olduğu şeklinde yorumlanışlara sebebiyet vermiştir. Fakat bu boyutlarının yanında onun aktif, özgürleştirici, ütopik, birçok alanda toplumsal eleştiriye imkan veren ve daha iyi bir gelecek arzusunu yansıtan boyutları da yadsınamayacak düzeydedir. Reddedilemeyecek olan ilgili boyutlarının bir ''akademik düşünümsellik'' çerçevesinde amprisize edildiği bu çalışmada fenomen, ortak Yugoslav geçmişine dair birçok sembolik değeri barındıran Bosna ve Hersek'in başkenti Saraybosna örneğinde ele alınmaktadır. Bosna ve Hersek'in geçiş sürecini savaş ile deneyimlemesi ve sonrasında etnik-ulusçu hegemonyanın etkisi altında gelişen ve etnik açıdan bölünmüş bir toplum ile karakterize olan mevcut koşulları göz önüne alındığında; Yugo-nostalji'nin bir karşı-söylem ve karşı-hegemonya olarak birçok alanda eleştirel konum alışlara ve etnik kolektivizm ile özcü perspektifleri yansıtan resmi kimlik politikasının karşısında barışçıl bir arada yaşamın inşasına yönelik alternatif bir kimlik politikası imkânına ve alternatif aidiyet pratiklerine işaret ettiği düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

In some parts of Eastern European communities that experienced the transition from the actually existing socialism to the liberal/capitalist system; in other words, the post-socialism with the effect of the termination of Cold War and the rising nationalism, a state of discontentment and alienation have emerged due to the new orders which were tried to be formed through the transition and the social, political, economic and cultural results spawn by this process. This state of discontentment and alienation has become concrete in the cultural phenomena in which a nostalgia for the socialist past harbouring more desired realities is inherent in comparison to the existing realities. Yugo-nostalgia, one of those phenomena that find an explanation with different concepts in different samples which experienced post-socialism, has become clear in the succeeding states of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia along with its multi-dimensionality, multi-meaningfulness and ambivalence. The dimensions of Yugo-nostalgia which were made commodified and commercialized within popular culture and cultures of consumption and entertainment have led to the interpretations that it is just a passive, emotional and commercial phenomenon. However apart from those dimensions, its other dimensions which are active, emancipatory, utopic and enable social criticism and reflect a desire of better future are also at undeniable level. In this study, the phenomenon whose undeniable dimensions have been empiricized within the framework of ''academic reflexivity'' is dealt with within the case of Sarajevo, the capital city of Bosnia and Herzegovina, which encompasses many symbolic values in regard to the common Yugoslav past. Taking into consideration Bosnia and Herzegovina that experienced its transition through war and developed under the ethno-nationalist hegemony and the existing conditions characterized by a ethnically divided community; it is thought that Yugo-nostalgia signals an opportunity of alternative identity politics and alternative practices of belonging for purpose of building a peaceful coexistence. In this respect Yugo-nostalgia should be seen as a cultural phenomenon that allows the critical taking positions in numerous fields as a counter-discourse and counter-hegemony against the official identity politics reflecting ethnic collectivism and essentialist perspectives.

Benzer Tezler

  1. NATO'nun Kosova'ya müdahalesi ve 'insani müdahale' kavramından 'koruma sorumluluğu'na geçiş

    NATO intervention in Kosovo and the transition of 'humaniatarian intervention' into 'responsibility to protect'

    ZEYNEP SELİN ACAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Uluslararası İlişkilerEge Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. ALTUĞ GÜNAL

  2. Eski Yugoslavya Cumhuriyetleri'nin yeniden yapılanmasında AB'nin rolü

    The role of the European Union in the reconstruction of the former Yugoslavian Republics

    CEYDA ÜÇYILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Uluslararası İlişkilerAnkara Üniversitesi

    Avrupa Toplulukları Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. ÇAĞRI ERHAN

  3. Değişen uluslararası güvenlik sistemi bağlamığnda Yugoslavya'nın dağılması ve Kosova'nın nihai statüsü sorunu

    Disinetgration of Yugoslavia and Kosovo final status issue in conetxt with changes in international security

    ERLETA GJEJLANI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Uluslararası İlişkilerUludağ Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. TAYYAR ARI

  4. Dünyada haber dengesizliği ve uluslararası haber ajansları

    Başlık çevirisi yok

    MURAT ZEYTİNLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Gazetecilikİstanbul Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. EDİBE SÖZEN

  5. Kazakistan'da kulakların tasfiyesi: Tarihyazıcılığı çalışması

    Dekulakization in Kazakhstan: A study of historiography

    CİHAN BİLGİLİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    TarihKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUNUS EMRE GÜRBÜZ