Eski Mezopotamya'da büyü ve büyücülük
Magic and sorcery in ancient Mesopotamia
- Tez No: 634704
- Danışmanlar: PROF. DR. İRFAN ALBAYRAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eski Çağ Dilleri ve Kültürleri, Tarih, Ancient Linguistics and Cultures, History
- Anahtar Kelimeler: Eski Mezopotamya, Sumerliler, Akadlılar, din, tıp, büyü, koruma-sağaltma büyüsü, āšipu, mašmaššu, Ancient Mesopotamia, Sumerians, Akkadians, religion, medicine, magic, incantation, āšipu, mašmaššu
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eskiçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 349
Özet
Eski Mezopotamya'da büyü, inanç sisteminin bir bileşeni durumundaydı ve mitolojik metinlerde sıklıkla işlenen bir konuydu. Büyü ritüelleri, Mezopotamya sakinleri için günlük hayatın bir parçası konumundaydı. Çalışmamızda ele aladığımız“ak-büyü/koruma-sağaltma büyüsü ritüelleri”, cinler, hayaletler ve kara-büyü gibi metafizik varlıkların neden olduğuna inanılan rahatsızlıkları tedavi etmek kullanılıyordu. Eski Mezopotamyalılara göre bu sıkıntılar, onlara, işledikleri günahlar nedeniyle tanrılar tarafından ceza olarak gönderilmekteydi. Söz konusu ritüeller, hemen hemen her soruna karşı āšipu ya da mašmaššu denilen bir uzman tarafından uygulanmaktaydı. Bunun yanında, nedeni bilinen fiziksel rahatsızlıkları tedavi etmek için asȗ tarafından yürütülen hekimlik hizmetleri vardı. Yanı sıra, bazen aynı hastaya āšipu ve asȗ tarafından birlikte tedavi uygulanıyordu. Koruma-sağaltma büyüsü ritüellerini yöneten āšipu/ak-büyücü, zorlu bir eğitim süreci sonunda bu unvanı almakta ve sonrasında yasal bir görevli olarak hizmete başlamaktaydı. Eski Mezopotamya düşüncesine göre“sözle”kaderi değiştirme yani büyü yapma yeteneği tanrı Enki tarafından, tufan öncesi dönemde yaşamış“yedi bilgeden”biri olan Adapa'ya öğretilmiştir.“Yeryüzünün ve gökyüzünün sırrı”denilen bu bilgi, daha sonra yazıya geçirilerek ve katiplik okulları vasıtasıyla nesilden nesile aktarılmıştır. Bu çalışmada, modern dillere çevrilmiş çiviyazılı metinler ve günümüz araştırmacılarına ait bilimsel eserler incelenerek, büyünün Eski Mezopotamya sakinlerinin düşünce ve inanç dünyalarındaki konumu belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca koruma-sağaltma büyüsü ritüellerinin, günlük hayatta başlıca kullanım alanları hakkında bilgi verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Magic was a component of belief system in ancient Mesopotamia and was often handled in mythological texts. Magic rituals were a part of everyday life for the inhabitants of Mesopotamia. The“incantation rituals”that we dealt with in our study were used to treat ailments believed to be caused by metaphysical entities such as demons, ghosts and witchcraft. According to ancient Mesopotamians, these troubles were sent them as punishments by gods/goddesses because of their sins. These rituals were performed by a specialist called āšipu or mašmaššu against almost any problem. Otherwise, there were medical service conducted by asȗ, to treat known physical ailments. Besides, sometimes the same patient was treated by both āšipu and asȗ. The performer of the incantation rituals, āšipu, took this title at the end of a difficult training process, and then started to serve as official. According to the thought of ancient Mesopotamia, the ability to change fate by“word”, that is, to cast spells, was taught by the god Enki to Adapa, one of the“seven sages”who lived before the flood. This knowledge, which is called“the secret of the earth and the sky”, was later written and transferred from generation to generation through scribe schools. In this study, it has been tried to determine the position of magic in the worlds of thought and belief of Ancient Mesopotamians, by examining the cuneiform texts about magic, and the scientific works of today's researchers. In addition, information was given about the main uses of incantation rituals in daily life.
Benzer Tezler
- Elemterefiş: Superstitious beliefs and magic in Ottoman Empire (1839- 1923)
Elemterefiş: Osmanlı İmparatorluğu'nda batıl itikatlar ve büyü
NİMET ELİF ULUĞ
Doktora
İngilizce
2014
TarihBoğaziçi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YAVUZ SELİM KARAKIŞLA
- Eski Mezopotamya ve Anadolu'da büyü ve büyü ile ilgili uygulamalar
Magic and practices related to magic in Ancient Mesopotamia Anatolia
TÜLAY DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Pamukkale ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANIM HANDE DUYMUŞ FLORIOTI
- Eski Mezopotamya ve Anadolu'da büyü ve kehanet
Magic and prophecy in ancient Mesopotamia and Anatolia
AYŞEGÜL ATİLA
- Eski Mezopotamya'da tıp (Asûtu)
Medicine in Ancient Mesopotamia (Asûtu)
NEJLA ALPER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiUşak ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAİNER MARIA CZICHON
- Eski Mezopotamya ve Anadolu'da (M.Ö. 2.bin) demon inancı
Demon Belief in Ancient Mesopotamia and Anatolia (2nd millennium B.C.)
KÜBRA KARAKÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eski Çağ Dilleri ve KültürleriKocaeli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMA ORSOY