Zaman atlamalı elektrik özdirenç yönteminin (tl-ERT) heyelan aktivitesinin modellenmesinde kullanımı: Batı Antalya'dan örnek uygulamalar
The utilizing of time-lapse electrical resistivity method (tl-ERT) in modeling of landslide activity: Case studies from the west of Antalya
- Tez No: 634779
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGÜR AKTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeofizik Mühendisliği, Jeoloji Mühendisliği, Geophysics Engineering, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Jeolojik aktiviteler ile oluşan deprem ve heyelan benzeri doğal olaylar, insanların bu olaylara karşı gösterdiği yüksek hassasiyet sebebiyle doğal afetlere dönüşmektedir. Ülkemiz için oluş sayısı bakımından en önemli doğal olaylardan olan heyelanlar, temelde kaya veya zemin kütlesinin yamaç aşağı hareketi olarak tanımlanmaktadır. Bu hareketler yoğun yağış gibi doğal dış uyaran ya da yapısal hareketlilik gibi doğal iç uyaranlar ile tetiklenebilmekte veya insan kaynaklı eylemler gibi yapay uyaranlar ile de gerçekleşebilmektedir. Arazideki heyelan aktivitesinin tespit edilebilmesi için, bu tarz hareketlerde önemli bir gösterge olan pekişmemiş zemin-ana kaya dokanağının tespit edilmesi gerektiğinden, bu işlemi başarılı bir şekilde uygulayabilen elektriksel jeofizik yöntemler kullanılmıştır. Geleneksel yöntemler yerine bir hat boyunca sürekli ölçüme dayalı bir yöntem olan çok elektrotlu elektrik özdirenç görüntüleme yöntemi (ERT) farklı zamanlarda ölçümler alınarak (tl-ERT) uygulanmıştır. Zaman atlamalı olarak alınan ölçümler ile elektrik özdirenç değerlerinin değişimin zamana bağlı gözlenmesi sağlanmış ve elde edilen elektrik özdirenç farkları yorumlanmıştır. Antalya ilinin Kemer-Kumluca hattı boyunca heyelana karşı duyarlı olduğu bilinmektedir. Bu sebeple çalışma alanı bu kapsamda seçilmiş ve Kumluca-Altınyaka-Antalya yolunun 52. km.sinde Üçoluk yöresinden seçilen iki olası heyelan üzerinde zaman atlamalı elektrik özdirenç analizleri uygulanmıştır. Çalışmadaki büyük heyelan olan Üçoluk-1 heyelanında birbirine dik iki hatta beş aylık analizler gerçekleştirilmiş, küçük olan Üçoluk-2 heyelanında ise tek hatta iki aylık ölçümler yapılmıştır. Arazi gözlemleri ile Üçoluk-1 heyelanında GB yönüne doğru bir kayma olduğu tespit edilmiş ve analizler bu çerçevede gerçekleştirilmiştir. GB-KD hattı ölçümlerinde, çevresine göre yüksek elektrik özdirenç gösteren alanların kayma yönünde zamanla azalım gösterdiği, düşük elektrik özdirençli malzemenin (< 4 ohm.metre) yükseltiyi takip ettiği görülmüştür. İlk analizlerde 40-55 metre aralığında gözlenen değerler sonraki ilk analizde serimin 30. metresine ulaşmakta devamında ise serimin 20. metresine kadar gerilmekte ve azalımın kayma yönünde ilerlediği görülmektedir. Bu sayede 10 ohm.metre özdirenç değerine sahip olan bölgenin daha sonraki analizlerde 3-4 ohm.metre değerine kadar gerilediği belirlenmiştir. Aynı şekilde GD-KB hattında da 20 metre genişlikli bir özdirenç farkı gözlenmiş, zaman ilerledikçe elektrik özdirenç değerlerinin diğer hat ile uyumlu olarak azaldığı gözlenmiştir. İki hatta toplamda beş aylık sürede yapılan analizler ile 20 metre genişlikli, yaklaşık 5 metre derinliğe sahip bir kaymanın gözlenebildiği, kayma uzunluğunun ise 20 metre olduğu belirlenmiştir. Üçoluk-2 heyelanında ise arazi gözlemleri ile yumuşak bir malzemenin dik olan topografyada tutunamadığı ve vadiye doğru kayma gösterdiği gözlenmiştir. Bu heyelanda bir doğrultuda yapılan iki farklı analiz ile elektrik özdirenç değişimi incelenmiş ve neticede 15 metre uzunluklu 4 metre derinlikli bir kayma olduğu tespit edilmiştir. Heyelan genişliği tek yönlü analiz yapıldığı için keşfedilememiş ancak arazi gözlemleri ile vadiye döküntü olarak kayan malzemenin 6 metre genişliğinde olduğu belirlenmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Antalya, Elektrik özdirenç görüntüleme, Heyelan, Jeofizik, Zaman atlamalı yöntem
Özet (Çeviri)
Natural events like earthquakes and landslides are caused by geological activities and they turn into natural disasters due to the high sensitivity of people to these events. Landslides, which are among the most important natural events in terms of number of occurrences for Turkey, are basically defined as the slope downward movement of the rock or soil. These movements can be triggered by natural external stimulus such as heavy rainfall or natural internal stimulus such as structural mobility or by artificial stimulus such as human-induced actions. In order to determine the landslide activity in the field, electrical geophysical methods can successfully be used to identify the unconsolidated soil - bedrock contact, which is an important indicator for such movements. Instead of traditional methods, the multi-electrode electrical resistivity imaging method (ERT), which is based on continuous measurement along a line, was applied by taking measurements at different times (tl-ERT). With the time-lapse electrical resistivity measurements, the differences of electrical resistivity were observed and interpreted depending on the date. It is known that west of Antalya is sensitive to landslides along the Kemer-Kumluca line. For this reason, the study area was selected in this context and time-lapse electrical resistivity analyses were performed on two possible landslides selected from the Üçoluk region on the 52nd km of the Kumluca-Altınyaka-Antalya highway. Five-month analyses were carried out on two vertical lines in the Üçoluk-1 landslide. In the Üçoluk-2 landslide, two-month measurements were made on a single line. With the field observations, a slide was observed in the Üçoluk-1 landslide towards the SW direction and the analyses were carried out within this framework. In SW-NE line measurements, it was observed that the areas showing high electrical resistivity relative to its surroundings decreased in the direction of sliding over time, and the low electrical resistive material (
Benzer Tezler
- Achievable rates and transceiver design in ultra-wideband communications
Ultra-genişbant iletişimde erişilebilir hızlar ve alıcı-verici tasarımı
NAZLI GÜNEY
Doktora
İngilizce
2009
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü
PROF. HAKAN DELİÇ
- Signal detection and parameter estimation of frequency hopping signals
Frekans atlamalı sinyallerin tespiti ve parametre kestirimi
BATUHAN KAPLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN ALİ ÇIRPAN
- A scheduling method for sporadic traffics in industrial iot
Endüstriyel nesnelerin internetinde düzensiz trafikler için bir çizelgeleme yöntemi
BAVER ÖZCEYLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BUYURMAN BAYKAL
- Generalised Bayesian model selection using reversible jump Markov chain Monte Carlo
Tersine atlamalı Markov zinciri Monte Carlo kullanarak genelleştirilmiş Bayesçi model seçimi
OKTAY KARAKUŞ
Doktora
İngilizce
2017
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA AZİZ ALTINKAYA
DOÇ. DR. ERCAN ENGİN KURUOĞLU
- A low-complexity, near-optimal scheduling policy for solving a restless multi-armed bandit problem occurring in a single-hop wireless network
Tek atlamalı bir kablosuz ağda oluşan bir huzursuz çok kollu haydut problemini çözen düşük karmaşıklıkta bir çizelgeleme politikası
ÖMER MELİH GÜL
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF UYSAL BIYIKOĞLU