Geri Dön

Türkiye'de merkez sağ ve merkez sol partilerde bölünme

Splits at center right and center left parties in Turkey

  1. Tez No: 63617
  2. Yazar: TANJU TOSUN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BİLAL ERYILMAZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Kamu Yönetimi, Siyasal Bilimler, Public Administration, Political Science
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1997
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 464

Özet

ÖZET Parti sistemlerinin incelenmesinde, sosyolojik ve kurumsal yaklaşım olmak üzere iki yaklaşım hakimdir. Parti sistemlerinin bir siyasal rejimden diğerine niçin farklılaştığı sorusu, iki yaklaşımın farklı yanıtlarıyla birlikte ortaya konur. Sosyolojik yaklaşım, toplumdaki bölünmelerin merkeziliğine önem verirken, kurumsal yaklaşım taraftarları, seçim sistemleri, hükümet sistemleri ve devletin örgütlenme biçimi üzerinde dururlar. Batı Avrupa parti sistemlerine ilişkin çalışmalar, 1960'lardan sonra bu sistemlerin bir değişim süreci içinde olduğunu ileri sürerler. Bunun temel nedeni, sosyal bölünmelerdeki değişimdir. Değişimin göstergeleri ise, partili kimliğinin silikleşmesi, parçalanma ve oynaklıktır. Bu çalışma, Türkiye'de 1960'lardan itibaren, merkez sağ ve merkez sol partilerdeki bölünmelerin nedenlerini araştırmaktadır. Bu konuya değinmeden önce, Türk parti sisteminin oluşum yıllarındaki dikkat çekici görünümüne bakarak, sistemin başlıca sosyal ve kurumsal belirleyici etkenlerinin neler olduğunu anlamaya çalıştık. Bu, merkez-kenar bölünmesi olup, 1960'lardan itibaren, sosyo-ekonomik gelişmeyle birlikte işlevsel bölünmeler de etkili olmaya başlamıştır. Gerek CHP, gerekse AP'deki bölünmelerde bunun etkisi vardır. 1970'lerde sistemin başlıca niteliği parçalanmışlıktır. Parçalanmada askeri müdahaleler ve seçim sistemleri de etkilidir. Ekonomik istikrarsızlık ve siyasal şiddet. 1980' de sivil rejimi askeri rejime taşımıştır. Askeri rejim, yeni bir merkez, anayasa. Siyasal Partiler Kanunu ve Seçim Kanunu tasarlamıştır. Amaç, parçalanmış sistemi ve koalisyon hükümetlerini önlemekti. 1983-1987 arasında ANAP en güçlü partidir. Yeni partilerin, eski liderlerle seçime katılmasından sonra, sistem yeniden parçalanmakta ve ideolojik yelpaze dağınık bir görünüm almaktadır. Bu çalışmada, her iki kanattaki bölünmüşlük olgusunun ardında, sosyolojik ve ideolojik etkenlerin bulunmadığı, asıl belirleyici etkenin patronaj temelli siyaset tarzının olduğu sonucuna ulaşılmıştır. V

Özet (Çeviri)

ABSTRACT Two approaches -sociological and institutional- have been utilized in the analysis of the party systems. The question of why party systems differed from one regime to another was one of the main areas of research in which the sociological and the institutional approaches provided very different answers. While, the sociological approach emphasized the centrality of divisions within society, the institutionalists had seen electoral systems, government system and the organizational style of the state. Studies about the West European party systems concluded that these are going through a period of change after 1960's. Change in the social cleavages have been responsiple for this. The main determinants of the change in party systems are, being unclear of party identification, fragmentation and votality. This study aims to investigate the reasons of splits at the right of centre and left of centre parties since 1960's. Before examining this subject, it was important to note some of the salient aspects of the Turkish party system during its formative phase. We tried to understand what the main social and institutional determinants of the system. Those were centre-periphery cleavages and especially intra-elite conflicts. Since 1960's functional cleavage begin to operational, because of the socio-economic developments. This encouraged the splits both at the centre right and centre left. The main characteristic of the system was fragmentation in the 1970's. Both the military interventions and election systems had a key role in the phase of fragmentation. Economic instability and political violance take civil regime to the military regime in 1980. The military regime designed to a new center, constitution, electoral law and political parties' act. It sought to ensure the ominous danger of fragmented system and coalition government. Until 1987 elections, the most powerful party was ANAP. But after the new parties with old leaders emerge, the system is getting fragmented, and ideological spectrum dispersed. In this study, we could not find any sociological and ideological dynamics of splits. The main determinant of this is political patronage. VI

Benzer Tezler

  1. Türkiye'de Cumhuriyet öncesi ve sonrası siyasal partilerin sosyolojik incelemesi

    Étude sociologique des partis politiques en Turquie pour les périodes d'avant République et après la République

    MUSTAFA ÇAĞLAYANDERELİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    SosyolojiCumhuriyet Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NEVZAT GÜLDİKEN

  2. Gündem belirleme gücünün Türkiye'de seçim başarısına etkisi

    Agenda setting power and electıon success in Turkey

    AHMET KURNAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Kamu YönetimiÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA KARA

  3. Türkiye'de Anayasa Mahkemesi öncesi dönemde siyasi parti kapatma rejimi

    Supreme Court of the period before closing party political regime in Turkey

    MEHMET ALİ YAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HukukDicle Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN MURAT IŞIK

  4. 1980 sonrası Türk milliyetçiliği hareketinde yaşanan değişim ve yenisağ (2 cilt)

    The Changes occured in Turkish nationalism from 1980 uptil 2000's and the next-right movement

    AHMET BARAN DURAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Siyasal BilimlerMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLİZ ERGİNSOY

  5. Türkiye'deki milliyetçi ve muhafazakâr partilerde 'Millî İrade' söylemi ve değişim süreci

    The discourse of 'National Will' and change process in the nationalist and conservative parties in Turkey

    ÖMER KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Siyasal BilimlerManisa Celal Bayar Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL ERDEMİR