Geri Dön

Anonim bir yazma: İʿlâl kâideleri (Edisyon kritik)

An anonymous manuscript: Iʿlāl rules (Critical edition)

  1. Tez No: 636792
  2. Yazar: YELİZ AÇAR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİL İBRAHİM KOCABIYIK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Din, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Religion, Eastern Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: İbdâl, İʿlâl, İdğâm, Kalb, Hazf, Nakl, Yazma Eser, Ibdāl, Iʿlāl, Idgām, Ḳalb, Hazf, Naḳl, Manuscript
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Uşak Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 186

Özet

Arapçada kullanım kolaylığı ve akıcılık açısından kelimelerin yapısında bir takım dönüşümler, değişimler meydana gelmektedir. Bu tür dönüşümler terim olarak“bir harfin yerine ona sıfat ve mahreç olarak en yakın harfi getirmek”anlamına gelen ibdâl bahsinde ele alınıp incelenir. İllet harflerinin ve hemze ile bu harflerin birbirine dönüşümünü konu edinen iʿlâl de bir çeşit ibdâldir. İbdâl daha genel, iʿlâl ise daha özeldir. Bu bakımdan her iʿlâl ibdâldir, fakat her ibdâl iʿlâl değildir. Genel uygulamaya bakıldığında ibdâl sahih harflerdeki değişimi, iʿlâl ise illet harfi ve hemzenin bir birine dönüşümünü incelemektedir. Bu çalışma bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde sarf ilminin konusundan ve ibdâl ve iʿlâl ile ilgili literatürden kısaca bahsedilip araştırmanın konusu, kapsamı, amacı ve yöntemi ele alınmıştır. Birinci bölümde ibdâlin ve iʿlâlin sözlük ve terim anlamları, harfleri, çeşitleri, örnekleri ele alınmıştır. Bu bağlamda idğâm amacıyla yapılan, lügavî ve sarfî ibdâl çeşitleri incelenmiş, daha çok belli bâblardaki dönüşümleri konu edinen ve kurallı olan sarfî ibdâlin örnekleri üzerinde durulmuştur. İʿlâl çeşitlerinden illet harflerin ve harekelerin birbirine dönüşümü olan kalb, illet harflerinin harekesinin kendinden önceki sahih ve sâkin harfe verilmesi olan nakl ve illet harflerinin ve harekelerinin düşürülmesi anlamına gelen hazf, örnekleriyle birlikte incelenmiştir. İkinci bölümde, tahkik edilen İzmir Milli Kütüphanesinde bulunan 623/5 numarası ve“İʿlâl kâideleri”ismiyle kayıtlı anonim eserin incelenmesinde takip edilen yöntem verilip eserin muhtevası özetlenmiştir. Üçüncü bölümde anonim eserin tahkikli metni verilmiştir. Son olarak Osmanlıca metnin transkripsiyonlu hali oluşturulmuştur.

Özet (Çeviri)

Some transformations happen in the structures of words in Arabic for the ease of use and fluency. These transformations as terms are handled and analyzed in the subject of ibdāl which means“ using the most proximate letter instead of another one as adjective and output”. Iʿlāl which discusses the interconvention of defective letters and hamza and these letters is a type of ibdāl. Ibdāl is more general, but iʿlāl is more specific. In this respect, each iʿlāl is ibdāl, but each ibdāl is not iʿlāl. Considering the general practice, ibdāl analyzes the changes in non-defective letters, however; iʿlāl analyzes the interconvention of a defective letter and hamza. This study consists of an introduction and three parts. In introduction part the subject of grammar and the literature about ibdal and iʿlāl are shortly mentioned and the subject, scope, objective and method of the study are analyzed. Lexical and term meanings, letters, types and examples of ibdāl and iʿlāl are analyzed in the first part. In this concept, lexical and grammatical ibdāl types for the purpose of idgām are analyzed and the examples of regular grammatical ibdāl which rather deal with the transformations in certain subjects are emphasized. Ḳalb which is a interconvention of defective letters from the iʿlāl types and vowel points, naḳl which is the attribution of the vowel point of defective letters to the former non-defective and silent letter and hazf which means omitting defective letters and vowel points are analyzed with their examples. In the second part the method followed in the analysis of the anonymous work registered under the name of 623/5 and“Iʿlāl Rules”in investigated National Library of Izmır is given and the content of of the work is outlined. In the third part the investigated text of the anonymous work is given. Finally, the transcripted form of the text in Ottoman Turkish is prepared.

Benzer Tezler

  1. Anonim ve limited şirketlerde özel sorumluluk halleri

    Specific responsibilities at joint stock companies and limited companies

    MERVE ALTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukAkdeniz Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ESRA CENKCİ

  2. Ceza Muhakemesindeki gizli tanık ifadelerinin adil yargılanma hakkı çerçevesinde değerlendirilmesi

    Secret witness and fair trial in Criminal Proceedings

    İSMAİL GÖKÇE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    HukukMaltepe Üniversitesi

    İnsan Hakları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM Ö. KABOĞLU

  3. Aristo'ya atfedilen anonim bir baytarnâme ve İbnü'l Avvâm'ın Filaha-i Tıptıye adlı eserinin 31-32. fasıllarının birleştirilmiş kitapçığı (Hindistan nüshası)

    The combined booklet of the 31 and 32 parts of the anonymous work that i̇s attributed to aristotle and Filaha-i Tiptiye of Ibn al- Awwam

    CEMİL CENGİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞERİFE ÖZER

  4. Ebü'l-Müeyyed en-Nesefî'nin er-Râ'iyye adlı akâid manzûmesinin şerhi: Tahkik ve değerlendirme

    The commentary on Abū'l-Mu'ayyad al-Nasafi's Manzūmah fi al-'Aqā'id known as al-Ra'iyyah: Critical edition and analysis

    DAMRA AKDENİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Dinİbn Haldun Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET SÜRURİ

  5. 'Kitâb-ı Tevârîh-i Selâtîn-i Al-i 'Osmân' isimli eserin değerlendirilmesi ve transkripsiyonu

    Evaluation and transcription of the work titled 'Kitâb-i Tevârih-i Selâtîn-i Ali 'Osmân'

    GÜLSÜM YÜZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    TarihSelçuk Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALAATTİN AKÖZ