Metastatik kastrasyona dirençli prostat kanserinde lu-177 PSMA tedavisinin etkinlik, nefrotoksisite ve hematotoksisitesinin değerlendirilmesi
Efficacy, nephrotoxicity and hematotoxicity after lu-177 PSMA treatment of metastatic castration resistant prostate cancer
- Tez No: 637127
- Danışmanlar: PROF. DR. RECEP BEKİŞ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Onkoloji, Oncology
- Anahtar Kelimeler: Lu-177 PSMA, etkinlik, toplam sağkalım, progresyonsuz sağkalım, nefrotoksisite, hematotoksisite, Ga-68 PSMA PET/BT, Lu-177 PSMA, efficacy, overall survival, progression-free survival, nephrotoxicity, hematotoxicity, Ga-68 PSMA PET/CT
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Nükleer Tıp Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Metastatik Kastrasyona Dirençli Prostat Kanserinde Lu-177 PSMA Tedavisinin Etkinlik, Nefrotoksisiste ve Hematotoksisitesinin Değerlendirilmesi Amaç: Metastatik kastrasyona dirençli prostat kanseri tanılı hastalarda serum prostat spesifik antijen (PSA) düzeyleri ve Ga-68 PSMA PET/BT ile Lu-177 PSMA tedavisinin etkinliğini değerlendirmek, toplam sağkalım ve progresyonsuz sağkalım sürelerini belirlemek, bu süreleri etkileyen faktörleri belirlemek, tedavinin nefrotoksisite ve hematotoksisite profilini değerlendirmektir. Yöntem: 13.10.2015 - 19.10.2018 tarihleri arasında Dokuz Eylül Hastanesi Nükleer Tıp Anabilim Dalı'na başvuran, Lu-177 PSMA tedavisi uygulanan 56 hasta belirlenmiştir. Kontrol kan değerleri bulunan 48 hastanın tedavi öncesi ve sonrası serum PSA, LDH, ALP, BUN, Cr, eGFR değerleri, hemogram parametreleri, Ga-68 PSMA PET/BT görüntüleri, tedavi sonrası kontrol görüntülemesi olan 21 hastanın Ga- 68 PSMA PET/BT görüntüleri incelenmiştir. Hastaların tedaviye yanıtları Prostat Cancer Working Group-3 (PCWG-3) ve Solid Tümörlerde Pozitron Emisyon Tomografisi Yanıt Kriterlerine (PERCIST) göre değerlendirilmiş, PSA ve Ga-68 PSMA PET/BT'ye göre yapılan tedavi yanıt değerlendirme sonuçları karşılaştırılmıştır. Hastaların toplam sağkalım, progresyonsuz sağkalım süreleri hesaplanmış, bu sürelere etki eden faktörler belirlenmiştir. Tedavi sonrası nefrotoksisite ve hematotoksisite durumları Common Terminology Criteria for Adverse Events Version 5.0 (CTCAE v5.0) kriterlerine göre değerlendirilmiştir. Bulgular: Hastaların %33,3'ünde PSA'da tedavi öncesine göre %50 ya da üzerinde azalma, %24,4'ünde %50'den fazla olmayan azalma ya da % 25'ten fazla olmayan artış, %42,7'sinde ise %25'ten fazla artış görülmüştür. Hastaların %52'sinde herhangi bir düzeyde PSA düşüşü görülmüştür. Tedavi sonrası kontrol Ga-68 PSMA PET/BT çekimi yapılan 21 hastada PSA'da %50 ya da üzerinde düşüş tedavi yanıtı için altın standart olarak kabul edildiğinde Ga-68 PSMA PET/BT'nin tedavi yanıtını belirlemedeki sensitivitesi %75, spesifitesi %77,8, pozitif prediktif değeri %81,8, negatif prediktif değeri %70 olarak hesaplanmıştır. PSA'da %25 ya da üzerindeki artış progresyon için altın standart olarak değerlendirildiğinde Ga-68 PSMA PET/BT'nin progresyonu belirlemedeki sensitivitesi %71,4, spesifitesi %71,4, pozitif prediktif değeri %55,6, negatif prediktif değeri %83,3 olarak hesaplanmıştır. İlk kür sonrasında PSA'da %50 ya da üzerinde düşüş görülen hastaların toplam sağkalım süreleri ortalama 21,8 ± 2,1 ay, progresyonsuz sağkalım süreleri ortalama 11,7 ± 1,4 ay, aynı düzeyde düşüş izenmeyen hastalarda ise toplam sağkalım ortalama 13,7 ± 2,5 ay, progresyonsuz sağkalım ortalama 5,6 ± 0,7 ay olarak daha kısa bulunmuştur (p değerleri sırasıyla 0,025 ve 0,001). İlk kür sonrasında bazale göre herhangi bir düzeyde PSA düşüşü görülen hastaların ortalama toplam sağkalım süreleri 19,1 ± 1,9 ay, ortalama progresyonsuz sağkalım süreleri 10,6 ± 1,0 ay, aynı düzeyde PSA düşüşü izlenmeyen hastalarda toplam sağkalım süreleri 13,8 ± 3,4 ay, ortalama progresyonsuz sağkalım süreleri 4,0 ± 0,6 ay olarak daha kısa bulunmuştur (p değerleri sırasıyla 0,048 ve 0,000). Tedavi öncesi ALP düzeyleri normal olan hastalarda yüksek olan hastalara göre toplam sağkalım ve progresyonsuz sağkalım (23,7 ± 3,2 ay, 9,8 ± 1,3 ay) ALP düzeyleri 120 IU/L ya da üzerinde olan hastalara göre (11,7 ± 1,8 ay, 5,8 ± 0,8 ay) daha uzun bulunmuştur (p değerleri sırasıyla 0,008 ve 0,009). Tedavi öncesi hemoglobin değeri normal olan hastalarda düşük olan hastalara göre toplam sağkalım süreleri daha uzun bulunmuştur (32,7 ± 4,5 ay - 13,8 ± 1,6 ay, p: 0,011). Cox regresyon analizi sonucunda tedavi öncesi hemoglobin düşüklüğü olması daha düşük toplam sağkalım için bağımsız bir risk faktörü olarak bulunmuştur (risk oranı 4,810, %95 güven aralığı 1,080-21,428, p: 0,039). Hastaların %12,8'inde birinci ya da ikinci derece kreatinin artışı, %13,3'ünde eGFR'de birinci ya da ikinci derece azalma mevcuttur. Hastalarda akut nefrotoksisite saptanmamıştır. Takip sürecinde üçüncü ya da dördüncü derece nefrotoksisite görülmemiştir. Tedavi sonrasında hastaların 3 %33,6'sında bazale göre birinci ya da ikinci derece hemoglobin düşüşü, %2,1'inde üçüncü derece hemoglobin düşüşü görülmüştür. Hastaların %10,5'inde birinci ya da ikinci derece lökopeni görülürken üçüncü ya da dördüncü derece lökopeni görülmemiştir. Hastaların %6,3'ünde birinci derece trompositopeni, %2,1'inde dördüncü derece trombositopeni saptanmıştır. Sonuç: Çalışmamız sonucunda ilk kür Lu-177 PSMA tedavisi sonrası PSA düzeyinde düşüş görülen hastaların daha uzun sağkalım sürelerine ulaştığı bulunmuş, bu hasta grubunda radyonüklid tedavinin başarılı olacağı sonucuna ulaşılmıştır. İlk kür sonrası %25 ya da daha fazla PSA artışı görülen hastalarda ise sağkalım süreleri daha kısa bulunmuş, bu hasta grubunda radyonüklid tedavi yüksek oranda tedavi başarısızlığı ile sonuçlanmıştır. Ancak bu hasta grubunda düşük oranda da olsa“flare fenomeni”ile ilişkili olarak geçici PSA yüksekliği görülebilir. Lu-177 PSMA tedavisinin nefrotoksisite ve hematotoksisite profili literatürdeki pek çok çalışmaya benzer şekilde güvenilir olarak bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Efficacy, Nephrotoxicity and Hematotoxicity After Lu-177 PSMA Treatment of Metastatic Castration Resistant Prostate Cancer Ogün BÜLBÜL, Dokuz Eylül University, Faculty of Medicine, Department of Nuclear Medicine Aim: To evaluate the effectiveness of Lu-177 PSMA treatment using PSA values and Ga-68 PSMA PET/CT, to determine the factors affecting overall survival and progression-free survival times, to determine nephrotoxicity and hematotoxicity of Lu- 177 PSMA treatment in patient diagnosed metastatic castration-resistant prostate cancer. Method: Fifty six patients undergoing Lu-177 PSMA treatment between 13.10.2015 - 19.10.2018 were identified. Before and after treatment of 48 patients with control blood values, serum PSA, LDH, ALP, BUN, Cr, eGFR values, hemogram parameters, Ga-68 PSMA PET/CT images of 21 patients had control PET/CT imaging were examined. Treatment response was evaluated according to Prostate Cancer Working Group-3 (PCWG-3) and Positron Emission Tomography Response Criteria in Solid Tumors (PERCIST). Then treatment response evaluation results according to PSA and Ga-68 PSMA PET/CT were compared for 21 patients. Overall survival and progression-free survival times of patients were calculated and the factors affecting these times were determined. Post-treatment nephrotoxicity and hematotoxicity conditions were evaluated according to Common Terminology Criteria for Adverse Events Version 5.0 (CTCAE v5.0). Results: In 33,3% of patients, a decrease of 50% or more in PSA compared to pretreatment, in 24,4% of patients decrease not more than 50% or increase not more than 25% in PSA, and in 42,3% of patients more than 25% increase in PSA was observed. In 52% of patients, any level of PSA decreased. When the posttreatment PSA decrease 50% or more was accepted as the goldstandart for treatment response 5 of 21 patinets underwent control Ga-68 PSMA PET/CT after treatment, the sensitivity of Ga-68 PSMA PET/CT in determining treatment response calculated as 75%, specifity was 77,8%, positive predictive value was 81,8% and negative predictive value was 70%. When the posttreatment PSA increase 25% or more was evaluated as goldstandard for disease progression of 21 patinets underwent control Ga-68 PSMA PET/CT after treatment, both sensitivity and specifity of Ga-68 PSMA PET/CT in determining disease progression calculated as 71,4, positive predictive value was 55,6%, negative predictive value was 83,3%. Mean overall survival of patients with 50% or more decrease after first cyclus was 21,8 ± 2,1 months, mean progression-free survival was 11,7 ± 1,4 months. These survival times were shorter for patinets without 50% or more decrease after first cyclus (13,7 ± 2,5 months, 5,6 ± 0,7 months, p values 0,025 and 0,001 respectively). Mean overall survival of patients with any decrease of PSA after first cyclus was 19,1 ± 1,9 months, mean progression-free survival was 10,6 ± 1,0 months. These survival times were shorter for patinets without any decrease of PSA first cyclus (13,8 ± 3,4 months, 4,0 ± 0,6 months, p values 0,048 ve 0,000 respectively). In patients with normal pre-treatment ALP levels, mean overal and progression-free survival (23,7 ± 3,2 months, 9,8 ± 1,3 months) was longer than patients with high ALP levels than 120 IU/L (11,7 ± 1,8 months, 5,8 ± 0,8 months, p values 0,008 ve 0,009 respectively). Overall survival times were found to be longer in patients with normal hemoglobin values before treatment than patients with low hemoglobin values (32,7 ± 4,5 months - 13,8 ± 1,6 months, p value: 0,011). As a result of Cox regression analysis, low hemoglobin before treatment was found to be an independent risk factor for lower total survival (hazard ratio: 4,810, 95% confidence interval 1,080-21,428, p value: 0,039). In 12,8% of patients, there was a first or second degree increase in creatinine and in 13,3% of patients, there was a first or second degree decrease in eGFR. There was no acute nephrotoxicity. No third or fourth degree nephrotoxicity was observed during the follow-up period. After treatment, 33,6% of patients had first or second degree hemoglobin decrease compared to baseline, and 2,1% of patients had third degree hemoglobin decrease. While 10,5% of patients had first or second degree leukopenia, third or fourth degree leukopenia was not observed. First degree thrompocytopenia was detected in 6,3% of the patients and fourth degree thrombocytopenia in 2,1% of the patients. 6 Conclusion: As a result of our study, it was found that patients with a decrease in PSA level after the first cycle Lu-177 PSMA treatment reached longer survival times, and it was concluded that radionuclide therapy would be successful in this patient group. In patients with 25% or more PSA increase after the first cycle, survival times were shorter and radionuclide treatment resulted in high rate of treatment failure in this patient group. However, temporary PSA elevation because of“flare phenomenon”can be observed in this patient group, albeit at a low rate. The nephrotoxicity and hematotoxicity profile of Lu-177 PSMA treatment was found to be reliable, similar to many studies in the literature.
Benzer Tezler
- Kastrasyona dirençli prostat kanseri hastalarında lutesyum 177 prostat spesifik membranantijeni tedavisinin böbrek üzerine etkisi
The effect of lutetium 177 treatment on the kidneys in castration-resistant prostate cancer patients
MERVE YALÇINKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
NefrolojiSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA DEMİR
- Kastrasyona dirençli metastatik prostat kanserinde GA-68 PSMA PET/BT tekstür özelliklerinin LU-177 PSMA tedavisi uygulanan hastalarda tedavi yanıtı ve sağkalım ile ilişkisinin araştırılması
The relation of GA-68 PSMA PET/CT radiomics features with treatment response and overall survival in metastatic castration-resistant prostate cancer patients undergoing LU-177 PSMA radioligand therapy
MERVE ATALAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Radyoloji ve Nükleer TıpSağlık Bilimleri ÜniversitesiNükleer Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERNA TEKİN
- Lu-177 PSMA tedavisi alan prostat kanseri hastalarında tedavi öncesi PET/BT metabolik parametrelerinin değeri
Value of pre-treatment PET/CT metabolic parameters in prostate cancer patients receiving Lu-177 PSMA treatment
ŞEYMA GİZEM ORUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Radyoloji ve Nükleer TıpTrakya ÜniversitesiNükleer Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA ÜSTÜN
- Metastatik kastrasyon dirençli prostat kanseri tanılı hastaların demografik, epidemiyolojik ve klinik özelliklerinin retrospektif incelenmesi
Retrospective investigation of demographic, epidemiological and clinical characteristics of patients diagnosed with metastatic castration-resistant prostate cancer
AYKUT ADIYAMAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
İç HastalıklarıDüzce Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ONUR EŞBAH
- Metastatik kastrasyona dirençli prostat kanserinde prognostik faktörlerin retrospektif değerlendirilmesi
Evaluating prognostic factors retrospectively in patients diagnosed with metastatic castration-resistant prostate cancer
HÜSNE TÜRKCAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
Onkolojiİstanbul Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZGÜROĞLU