Ankara merkez ilçelerde çalışmakta olan aile hekimlerinin çocukluk çağı rutin aşı uygulamaları ve aşı tereddütüne sahip ebeveyne yaklaşımlarının değerlendirilmesi
Evaluation of approaches to childhood routine vaccination practices and parents with vaccine hesitation of family physicians working in central districts of Ankara
- Tez No: 637689
- Danışmanlar: PROF. DR. BANU ÇAKIR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: vaccine hesitacy, communication, family physician
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Giriş: Aşı, bulaşıcı hastalıklardan korunma açısından önemini hala korumaktadır. Dünya Sağlık Örgütü'ne (DSÖ) göre her yıl 3 milyon kişi aşılanarak aşı ile önlenebilir hastalıklardan korunmaktadır. Buna rağmen, dünyada artan bir aşı tereddütü durumu söz konusudur. Aşı tereddütü, sürekli izleme gerektiren karmaşık bir küresel sorundur. Aşı yüzdeleri yüksek Amerika Birleşik Devletleri'nde bile sağlık çalışanlarının %85'inin her yıl en az bir ailede aşı tereddütü olma durumu ile karşılaştığı belirtilmektedir. Aşı tereddütünün çok faktörlü ve karmaşık nedenlerinin olması birey, aşı tedarikçisi, sağlık sistemi olmak üzere ulusal seviyelerde geniş bir yaklaşım yelpazesi gerektirmektedir. Ortaya çıkan tereddüt karşısında, sağlık çalışanları en güvenilir danışman olmakta ve ailenin çocuğunun aşılama kararlarında etkili olmaya devam etmektedir. Birinci basamak hizmetinde çocukluk çağı aşılanmasında en büyük sorumluluk aile hekimlerine düşmektedir. Sağlık çalışanlarının aile ile aşı hakkındaki iletişimi, aşılama yaklaşımı, aşı tereddütü varlığındaki yaklaşımları hakkında çalışma çok sınırlıdır. Bu nedenle, Ankara ili merkez ilçelerdeki aile hekimlerini temsil eden bir grupta, hekimlerin rutin çocuk aşıları uygulama yaklaşımları ve aşı tereddütü durumunda nasıl bir yol izlediklerini değerlendirmek amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Yöntem: Ankara ili merkez ilçelerinde çalışmakta olup araştırmaya dahil edilecek aile hekimleri tabakalı rastgele olarak belirlenmiştir. Araştırma kesitsel tipte bir çalışma olarak planlanmıştır. Araştırma sonunda 598 kişi çalışmaya katılmayı kabul etmiştir (örneklemin %90'ı). Araştırmada başlıca ilçe, aile hekimliği uzmanlığının olma durumu, aile hekimi olduğu süre, aile hekimine kayıtlı nüfus, kayıtlı 0-24 ay çocuk sayısı, aşı eğitimine katılma durumu, aşı tereddütü eğitimine katılma durumu, bilgi, tutum ve davranış puanının; aileye sorulabilecek soru tamamlama durumu, rutin aşı uygulamasında yapılabileceklerin tamamlanma durumu, aşı tereddütü ile karşılaşma durumunda yapılabilecekleri tamamlama durumu (5li likert olarak sorular sorulmuş olup tamamlama durumu için her zaman yapılması 5 puan, hiçbir zaman yapılması 1 puan olarak kodlanmıştır) üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Analizlerde ki-kare, student t testi, tek yönlü ANOVA, Pearson korelasyon testi ve bu analizlerde anlamlı gelen literatürle de uyumlu olan değişkenlerin aileye sorulabilecek soru tamamlama durumu, rutin aşı uygulamasında yapılabileceklerin tamamlanma durumu, aşı tereddütü ile karşılaşma durumunda yapılabilecekleri tamamlama durumu puanları üzerindeki etkisini değerlendirmek için çoklu lineer regresyon modeli kullanılmıştır. Sonuç: Aşı tereddütü ile karşılaşma her ilçede varken (%58) son yaşanan aşı tereddütünün olma durumu en fazla Pursaklar'da (%94,1), en az Çankaya'da (%42,9) olmuştur. Lineer regresyon modeline göre aileye sorulabilecek soru tamamlama durumu, rutin aşı uygulamasında yapılabileceklerin tamamlanma durumu, aşı tereddütü ile karşılaşma durumunda yapılabilecekleri tamamlama durumu puanları üzerinde cinsiyet, yaş, aile hekiminin uzman olma durumu, kayıtlı nüfus ve 0-24 ay çocuk sayısının etkisi bulunmamaktadır. Davranış puanı her üç puana da etki etmekte ve davranış puanı artamasıyla bakılan puanlar da artmaktadır (sırasıyla β=0,285;0,346;0,361). Yüksek eğitim seviyesine sahip ilçelerde (Çankaya, Etimesgut, Yenimahalle) çalışan aile hekimlerinin aileye sorulabilecek soru ve aşı tereddütü ile karşılaşmada yapılabileceklerin uygulanma sıklığından aldığı puanlar daha düşük olmakta ancak tereddütle kaşılaşmada alınan puana etki etme durumunda istatiksel anlamlılık bulunmamaktadır. Aile hekiminin bulunduğu ilçedeki ailelerin özellikleri ve aile hekiminin davranışı rutin aşı uygulama ve aşı tereddütü yaklaşımlarında etkili olabilir. Bu konuda ilçeye özgü müdahalelerin yapılması ve aile hekimine aşı yaklaşımı konusunda eğitim verilmesi uygun olabilir.
Özet (Çeviri)
Introduction: The vaccine still maintains its importance in terms of protection from infectious diseases. According to the World Health Organization (WHO), 3 million people are vaccinated every year and protected from vaccine-preventable diseases. Despite this, there is an increasing state of vaccine hesitation in the world. Vaccine hesitation is a complex global problem that requires constant monitoring. It is stated that even in the United States with high vaccination percentages, %85 of healthcare workers experience at least one family has hesitated about vaccine every year. The multi-factorial and complex causes of vaccine hesitation require a wide range of approaches at the national level: the individual, the vaccine supplier, the health system. In case of vaccine hesitation, healthcare professionals become the most reliable counselor and continue to be effective in the family's child's vaccination decisions. Family physicians have the biggest responsibility for primary vaccination in primary care. Communication of the healthcare professionals with the family about the vaccine, the vaccination approach, the approaches in the presence of vaccine hesitation studies are very limited. Therefore, a group representing family physicians in the center of Ankara, the case of the routine childhood vaccines and vaccine approach of physicians family's hesitate to assess how they followed the lead of this work was done. Method: The family physicians who will work in the central districts of Ankara province and to be included in the study have been determined as simple random stratified. The research is planned as a cross-sectional study. At the end of the research, 598 people agreed to participate in the study (%90 of the sample). In the research, status of family medicine specialist, the duration (year) of the family physician, the number of registered population and 0-24 months of the family physician, participation in vaccination education, participation in vaccination hesitation education, information, attitude and behavior score; scores about the question that can be asked to the family, the frequency of the steps that can be applied in the routine of the vaccine, frequency of what can be done in the encounter with vaccine hesitation were investigated. The analysis was used chi-square, student t test, one-way ANOVA, Pearson correlation test and lineer regression model for investigate to evaluate the effect the variables that are also compatible with the literature that are meaningful in these analyzes, scores about the question that can be asked to the family, the frequency of the steps that can be applied in the routine of the vaccine, frequency of what can be done in the encounter with vaccine hesitation. Results: While the encounter with vaccine hesitation occurred in every district, the most vaccine hesitation occurred in Pursaklar (94.1%) and at least Çankaya (42.9%). According to the linear regression model, scores about the question that can be asked to the family, the frequency of the steps that can be applied in the routine of the vaccine, frequency of what can be done in the encounter with vaccine hesitation have no effect on the sex, age, family physician's specialist, the number of registered population and 0-24 months children. Behavior score affects all three scores and scores increase with increasing behavior score (β = 0,285; 0,346; 0,361, respectively). Family physicians working in districts with higher education levels (Çankaya, Etimesgut, Yenimahalle) have lower scores on the frequency of what can be done in the encounter with vaccine hesitation, but there is no statistical significance in case of influence on the score received in hesitation. The characteristics of the families in the district where the family doctor is located and the behavior of the family doctor can be effective in routine vaccination and vaccine hesitation approaches. In this regard, it may be appropriate to carry out district-specific interventions and to train the family physician on the vaccine approach.
Benzer Tezler
- Sağlam çocuk izleminde yenidoğan döneminde rutin göz muaeyenesi sırasında kırmızı refle testine ilişkin aile hekimlerinin bilgi düzeyi ve farkındalığı
The knowledge and awareness of family physcians about the red reflex test in the newborn period at well-child visit
SEDA COŞKUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Aile HekimliğiAnkara ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE GÜLSEN CEYHUN PEKER
- Hekimlerin egzersiz reçetelendirmesi hakkındaki bilgi ve tutumlarını ölçme
Measuring physicians' information and attitudes about exercise preservation
MEHMET EMİN AKÇER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiHacettepe ÜniversitesiSpor Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ HAYDAR DEMİREL
- Ankara İli Merkez ilçeleri aile sağlık merkezlerinde çalışan 40 yaş ve üzeri aile hekimlerinin tarama testlerini kendilerine yaptırma durumları
Situations of undergoing screening tests of 40-year-old and older family physicians working at family health centers in central districts of Ankara
GÜLSEREN LALE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Aile HekimliğiAnkara ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE SELDA TEKİNER
- Ankara, İstanbul, Diyarbakır, Muğla, Sivas, Tokat ve Yozgat illerindeki pratisyen hekimlerin belirli temel sağlık konularındaki hizmetiçi eğitim ihtiyaçlarının saptanması
Başlık çevirisi yok
M. HULKİ UZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
Halk SağlığıHacettepe ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT AKIN
- Şanlıurfa'da intihar girişimlerinin ilişkili olduğu risk faktörleri
The investigation of risk factors related to suicide-attempt in Şanliurfa
MEHMET ASOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2007
PsikiyatriHarran ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ABDURRAHMAN ALTINDAĞ