Geri Dön

Kelâmda düalist teoloji eleştirisi

Critique of dualist theology in kalam

  1. Tez No: 638467
  2. Yazar: YAKUP HAFIZOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MAHMUT AY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 268

Özet

Müslümanların diğer din mensuplarıyla olan etkileşimi Hz. Peygamberin vefatından sonra özellikle Hz. Ömer'in hilafeti döneminde yapılan fetihlerle hız kazanmıştır. Risâletin Mekke ve Medine döneminde müşriklerle, Yahudilerle ve Hristiyanlarla ortak yaşamı paylaşan Müslümanlar, yeni fethedilen bölgelerle birlikte Mecûsîyye, Menâniyye (Maniheizm), Deysânîyye ve Merkûnîyye gibi düalist inançlarla da yüzleştiler. Tevhid akidesini temel inanç esaslarının başına yerleştiren İslam'ın, bu yeni karşılaşılan düalist inançlarla çatışması kaçınılmazdı. Çalışmamızın temeli bu düalist teolojiyi temsil eden Mecûsîyye, Menâniyye (Maniheizm), Deysânîyye ve Merkûnîyye'nin tanrı-âlem ve insan tasavvurlarına Mu'tezile, Eş'ârî ve Mâtürîdî kelam geleneğinden özellikle ilk dönem âlimleri tarafından yöneltilen tenkitleri serdederek bunları değerlendirmektir. Başta Mecusiler olmak üzere diğer düalist teolojilerde de Tanrı tasavvuru ile âlem ve insan arasındaki ilişkilerin birbirinden bağımsız olmaması nedeniyle çalışmamızı Tanrı-âlem ve insan başlıklarında ele almayı uygun gördük. Zira çalışmamızda yer alan düalist inançların bu üçlü hakkında birbirinden bağımsız olmayan bir tasavvur oluşturduğunu tespit ettik.

Özet (Çeviri)

Muslims' interaction with other religions gained momentum with the conquests made especially during the reign of Hazrat Umar after the death of the Prophet. During the Mecca and Medina period of the prophethood, Muslims who shared the common life with the Infidels, Jews and Christians met with dualistic faiths in the newly conquered regions such as Majusiyya, Maniheism, Daysaniyya and Marquniyya. It was inevitable that Islam, which had placed the supremacy of Tawhid at the head of the basic beliefs, would clash with these newly encountered dualistic beliefs. The basis of our study is to present and evaluate these criticisms which are directed by the scholars of the first period, especially from the tradition of Mu'tazili, Ash'ari and Maturidi, to the concepts of God, Universe and Humans of the Majusiyya, Maniheism, Daysaniyya and Marquniyya representing this dualistic theology. In the other dualistic theologies, as with the Majusiyya, we considered it appropriate to consider our study in the titles of God-Universe and Humans due to the fact that the concept of God is not independent of the relationship between the universe and the humans. In our study, we have found that the dualistic beliefs focused in our study form a notion that is not independent from each other of this tripartite concept.

Benzer Tezler

  1. Kelâm ilmi açısından rüyanın bilgi değeri

    Information highway as a dream

    AYŞENUR MALAKÇI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RAMAZAN BİÇER

  2. Kelâmda yaratılış nazariyeleri

    Creation theories of the kalam

    SARA GÖZÜTOK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinAğrı İbrahim Çeçen Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET SALİH GEÇİT

  3. Kelamda salah-aslah sorunu ve günümüz kötülük problemi (Teodise) tartışmaları

    The problem of theodicy in kalam and the discussions of the theodicyproblem in present da

    VAHİDE NUR DURAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZCAN TAŞCI

  4. Kelamda tenzih doktrininin temelleri

    The foundations of tanzih doctrin in qalam

    AYŞE NUR YAZICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET AKBULUT

  5. Kelamda ve yeni fizikte âlemin/evrenin sonluluğu meselesi

    The issue of the finitety of the âlem/universe in the kelam and the new physics

    AHMET HAMDİ TİMURLENK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAMAZAN ALTINTAŞ