Yalvaç-Gelendost (Isparta) havzası su kaynaklarının hidrojeokimyası ve sağlık risk değerlendirmesi
Hydrogeochemistry and health risk assessment of Yalvaç-Gelendost (Isparta) basin water resources
- Tez No: 639818
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEN DAVRAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Yalvaç-Gelendost Havzası Türkiye'nin güneybatısında Göller Bölgesi içerisinde bulunmaktadır. Bu çalışmada, öncelikle havzanın jeolojik, hidrojeolojik özellikleri araştırılmıştır. Havzada kullanılan suların hidrojeokimyasal ve kalite özellikleri incelenmiş ve kullanım ile ilgili ortaya çıkabilecek sağlık risk değerlendirilmeleri yapılmıştır. Havzada bulunan yeraltısuları Ca-Mg-HCO3, Mg-Ca-HCO3 ve Ca-HCO3'lı sular sınıfındadır. Ca ve HCO3 iyonları baskın olup akifer ortamın alüvyon ile kireçtaşı ve kumtaşı gibi kayaçlar olabileceği tespit edilmiştir. Araştırmada, yeraltısuyu kimyasını denetleyen temel faktörün kaya-su etkileşimi olduğu ve silikat ayrışmasının majör ayrışma süreci olduğu belirlenmiştir. Yeraltısularının çoğunluğunda dolomit ve kalsit mineralleri aşırı doygundur. Suların tamamında anhidrit, jips ve halit mineralleri doygunluk altındadır. İnceleme alanında suların azot türevleri (NO2, NO3, NH4) ve ağır metal (As, B, Ba, Cr, Cu, Mn, Pb, Zn) içeriklerinin içme suyu limit değerleri içerisinde olduğu tespit edilmiştir. F elementi ise sadece bir örnekte limit değerlerin üzerindedir. İnceleme alanından alınan örneklerde yapılan kirlilik parametreleri dikkate alındığında sağlık riski oluşturabilecek As, NO3 ve F parametreleri için sağlık risk değerlendirmesi yapılmıştır. Yetişkin bireyler için iki örneğin içme suyu olarak kullanımda sağlık riski oluşturabileceği belirlenmiştir. Yetişkin bireylerde As elementi için dermal yolla maruziyette kanser riski oluşabileceği tespit edilmiştir. Çocuk bireylerde ise içme suyu ve dermal yolla kullanımda sağlık riski olmadığı görülmüştür. Ayrıca, suların sulama suyu olarak kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi için majör iyon içeriklerine bağlı farklı kimyasal oranlar ve grafikler kullanılmıştır. Bu parametrelere göre yeraltısularının sulama suyu olarak kullanıma uygun olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Yalvaç-Gelendost Basin is located within the Lake District in the southwest of Turkey. In this study, firstly the geological and hydrogeological properties of the basin were investigated. The hydrogeochemical and quality characteristics of the waters used in the basin were examined and health risk assessments related to usage were made. Groundwaters in the basin are Ca-Mg-HCO3, Mg-Ca-HCO3 and Ca-HCO3 facies. Ca and HCO3 ions are predominant and it has been determined that the aquifer environment may be such as alluvium, limestone and sandstone rocks. In the study, it was determined that the main factor controlling groundwater chemistry is rock-water interaction and silicate weathering is the major weathering process. Dolomite and calcite minerals are over saturated in the majority of groundwater. In all waters, anhydrite, gypsum and halite minerals are under saturation. In the study area, nitrogen derivatives (NO2, NO3, NH4) and heavy metal (As, B, Ba, Cr, Cu, Mn, Pb, Zn) contents of the waters were found to be within drinking water limit values. The F element is above the limit values in only one example. Considering the pollution parameters made in the samples taken from the investigation area, health risk assessment has been made for the parameters As, NO3 and F, which may occur a health risk. It has been determined that for adult individuals, two samples may occur a health risk in use as drinking water. It has been determined that there may be a risk of cancer in the dermal exposure for the As element in adult individuals. In children, it was observed that there was no health risk in drinking water and dermal use. In addition, different chemical ratios and graphics depending on the major ion contents were used to evaluate the usability of water as irrigation water. According to these parameters, it has been observed that groundwater is suitable for use as irrigation water.
Benzer Tezler
- Eğirdir Gölü Havzası'nın yetişme ortamı özellikleri ve sınıflandırılması
Properties and classification of sites on Eğirdir Lake Watershed
YASİN KARATEPE
Doktora
Türkçe
2004
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DOĞAN KANTARCI
- Kirişli (Çatalgöl) dağı (Gelendost-Yalvaç-Isparta) florası
The flora of Kirişli (Çatalgöl) mountain (Gelendost-Yalvaç-Isparta)
BEDRETTİN SELVİ
- Sultan Dağları'nın Doğanhisar (Konya) – Gelendost (Isparta) arasında kalan güney bölümünün tektono-stratigrafisi ve yapısal özellikleri
Tectono-stratigraphy and structural features of the southern part of the Sultan Dağları between Doğanhisar (Konya) and Gelendost (Isparta)
ALİ ERGEN
Doktora
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiKonya Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR EREN
- Gelendost ilçesinin (Isparta) beşeri ve iktisadi coğrafyası
The human and economic geography of Gelendost district (Isparta)
AHMET SÜSLÜ
- Gezici mevsimlik tarım işçileri ile yerel mevsimlik tarım işçilerinin durumlarının karşılaştırmalı analizi: Isparta ili örneği
Comparative analysis of traveling seasonal agricultural labourers and local seasonal agricultural labourers: The case of the province of Isparta
BERNA YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriSüleyman Demirel ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK