Sıcaklık stresi altında ıspanak (Spinacia oleracea L.)ta tohum çimlenmesi ve yağ asidi kompozisyonu arasındaki ilişkiler
The relations between seed germination and fatty acid composition in spinach (Spinacia oleracea L.) under temperature stress
- Tez No: 639891
- Danışmanlar: PROF. DR. HALUK ÇAĞLAR KAYMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Ispanak, çimlenme, yağ asidleri, sıcaklık stresi
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 74
Özet
Amaç: Bu araştırma, sıcaklık stresi altında ıspanak (Spinacia oleracea L.)'ta tohum çimlenmesi ve yağ asidi kompozisyonu arsındaki ilişkilerin belirlenmesi amacıyla 2020 yılında Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Laboratuvarında yürütülmüştür. Yöntem: Araştırmada, bitkisel materyal olarak 9 adet ıspanak (Spinacia oleracea L.var. cvs. 'Aras F1', 'El Real F1', 'El Tajin', 'Matador-1', 'Matador-2', 'Ranchero F1', 'Catrina F1', 'Poyraz F1' ve 'Matador-3') çeşidi kullanılmıştır. Standart çimlendirme testi, çeşitlerin tamamında 4 tekerrürlü ve her tekerrürde 50 tohum olacak şekilde, sırasıyla 2,5, 5, 10, 15, 20, 25, 30, 32 ve 35oC'de 21 gün süre ile tam kontrollü çimlendirme dolabında kâğıt arası metodu ile gerçekleştirilmiştir. Ispanak çeşitlerinin tohumlarından (c. 1 g) yağ ekstraksiyonu için Folch yöntemi kullanılmıştır. FAME kompozisyonu; gaz kromatografi cihazında Restek RTX-2330 kapiler kolon ve alev iyonizasyon dedektör (FID) kullanılarak analiz edilmiştir. FAME pikleri; alıkonma zamanları ve FAME standartta belirtilen zincir uzunlukları kıyaslanarak teşhis edilmiştir. Bulgular: Araştırmada elde edilen sonuçlara göre, incelenen parametrelerin tamamı çeşitlere ve sıcaklıklara göre değişiklik göstermiştir. Nitekim, çeşitlerin tamamında en yüksek çimlenme oranı için optimum sıcaklığın 20oC olduğu belirlenirken, bu sıcaklığın artmasına veya azalmasına bağlı olarak çimlenme oranının azaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca, çimlenme testi sonucunda her sıcaklıkta farklı çimlenme oranları tespit edildiğinden bu durum çeşitlerin sıcaklık stresine karşı farklı tolerans seviyelerine sahip olduğunun bir göstergesi olarak kabul edilmiştir. Matador-2 ve Catrina F1 çeşitleri, 30oC ve 32oC'de % 60'ın üzerinde çimlendikleri ve 35oC'de bu çeşitler dışındaki diğer çeşitlerde çimlenme olmadığı için sıcaklık stresine en toleranslı çeşitler olarak belirlenmiştir. Bunlara ek olarak, Aras F1 ve Poyraz F1 çeşitleri 30oC'de yüksek oranda çimlendikleri için sıcaklık stresine toleranslı alternatif çeşitler olarak belirlenmiştir. Ispanak çeşitlerinin tohumlarında linoleik asid içeriği % 46.01 (El Tajin) ile % 62.00 (Matador-3) arasında değişirken, oleik asid içeriğ % 20.03 (Catrina F1) ile % 26.01 (El Tajin) arasında belirlenmiştir. En yüksek palmitik ve stearik asid oranları ise sırasıyla Matador-1 (% 17,24) ve Ranchero F1 (% 6,35) çeşitlerinde belirlenmiştir. Ayrıca yağ asidlerinin yüksek veya düşük sıcaklıkta çimlenme oranları üzerindeki etkileri incelendiğinde; oleik asidin (C18: 1n-9) özellikle 30oC ve 32oC'de çimlenme oranı üzerinde son derece etkili olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Başta Catrina F1 olmak üzere Matador 2, Aras F1 ve Poyraz F1 çeşitlerinin yüksek sıcaklığa toleranslı yeni çeşitlerin geliştirilmesi için uygulanacak ıslah programlarında kullanılabilecek potansiyel kaynak olabileceği ve oleik asidin (C18:1n-9) yüksek sıcaklıklarda çimlenme oranı üzerine diğer yağ asidlerinde daha fazla etkili olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Purpose: This research was carried out to determine the relationships between seed germination and fatty acid composition in spinach (Spinacia oleracea L.) under temperature stress at Atatürk University, Faculty of Agriculture, Department of Horticulture Department in 2020. Method: Nine spinach (Spinacia oleracea L.var. cvs. 'Aras F1', 'El Real F1', 'El Tajin', 'Matador-1', 'Matador-2', 'Ranchero F1', 'Catrina F1', 'Poyraz F1' and 'Matador-3') cultivars were used as plant material in this research. The standard germination test was carried out at 2.5, 5, 10, 15, 20, 25, 30, 32, and 35oC, with 4 replications and 50 seeds in each replication for 21 days in all cultivars in a fully controlled growth chamber.Folch method was used for oil extraction from seeds of spinach cultivars (c. 1 g). FAME composition; was analysed using a Restek RTX-2330 capillary column and flame ionization detector (FID) on a gas chromatography device. FAME peaks were determined by comparing the retention times and chain lengths specified in the FAME standard. Findings: According to the results obtained in the study, all of the parameters examined varied according to the cultivars and temperatures. While it was determined that the optimum temperature for the highest germination percentage in all cultivars was 20oC, the germination percentage decreased depending on the increase or decrease of this temperature. In addition, since different germination rates were determined at each temperature as a result of the germination test, this situation was accepted as an indicator that the cultivars have different tolerance levels against temperature stress. Matador-2 and Catrina F1 cultivars have been determined as the most tolerant varieties to temperature stress since they germinate over 60% at 30oC and 32oC and there is no germination in other cultivars other than these cultivars at 35oC. In addition to these, Aras F1 and Poyraz F1 have been identified as alternative cultivars that can be tolerant to temperature stress since they germinate at a high percentage at 30oC. The linoleic acid content in the seeds of spinach cultivars varied between 46.01% (El Tajin) and 62.00% (Matador-3), while the oleic acid content was determined between 20.03% (Catrina F1) and 26.01% (El Tajin). The highest palmitic and stearic acid ratios were determined in Matador-1 (17.24%) and Ranchero F1 (6.35%), respectively. Also, when the effects of fatty acids on high or low temperature germination percentages are examined; it has been determined that oleic acid (C18: 1n-9) is extremely effective on germination percentage especially at 30oC and 32 oC. Results: It was concluded that Catrina F1, Matador 2, Aras F1 and Poyraz F1 cultivars have great potential for breeding programs to the development of new cultivars for high-temperature tolerance. And also, oleic acid (C18: 1n-9) was more effective in other fatty acids on the germination percentage at high temperatures. Key words; spinach, germination, fatty acids, temperature stress
Benzer Tezler
- Nitrogen metabolism and accumulation in Spinach (Spinacia oleracea L.) under variant irradiance and temperatures
Ispanak'ta (Spinacia oleracea L.) değişken ışınma ve sıcaklıklar altında azot metabolizması ve birikimi
ABDUL-QUDDUS BAYUKO ABUBAKAR
Doktora
İngilizce
2022
ZiraatErciyes ÜniversitesiTarım Bilimleri ve Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH ULAŞ
PROF. DR. HALİT YETİŞİR
- Sıcaklık stresi altında çimlendirilen Vicia faba L. cv. Eresen- 87 tohumlarında mitotik indeks, hücre döngüsü ve kromozom davranışları üzerine kimyasal gübrelerin etkileri
Effects of chemical fertilizers on mitotic index, cell cycle and chromosome behaviors in Vicia faba L. cv. Eresen- 87 seeds germinated under temperature stress
SİĞNEM ÖNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
BiyolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELMA TABUR
- Sıcaklık stresi altında beslenen etçi piliçlerde origanum syriacum uçucu yağının performans, antioksidan, potansiyel lipid profili, bağırsak mikroflorası ve et kalitesine etkisi
Effect of origanum syriacum essential oil on performance, antioxidant, potential lipid profile, intestine microflora and meat quality in broiler raised under heat stress
EMRE TEKCE
Doktora
Türkçe
2015
Veteriner HekimliğiAtatürk ÜniversitesiHayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET GÜL
- Yüksek sıcaklık altında yetiştirilen etlik piliçlerin performansı üzerine rasyona su ve askorbik asit katkısının etkisi
Effect of wed feeding anddietary supplemental ascorbic acid on performance of heat-stressed broiler cnicks
ZEYNEP COŞKUN
- Yüksek sıcaklık stresi altında yetiştirilen hıyar bitkisinde çinko uygulamalarının agronomik, fizyolojik ve kimyasal etkileri
Agronomic, physiological and chemical effects of zinc applications on cucumber plants grown under high temperature stress
MERT SOYLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatŞırnak ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YELDEREM AKHOUNDNEJAD