Nahçıvan Özerk Cumhuriyetinde yaylacılık faaliyetleri ve Antalya Beydağları Yaylaları ile karşılaştırılması
The transhumance activities in the Autonomous Republic of Nakhchivan and comparison with the transhumance of Antalya
- Tez No: 641495
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİL HADİMLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Yapılan çalışmada öncelikli olarak Azerbaycan'a bağlı olan Nahçıvan Özerk Cumhuriyetinin kuzey-batısında başlayıp güney-doğusuna doğru Ermenistan sınırı boyunca ilerleyen Zengezur dağlarında yapılan yaylacılık ele alınmıştır. Orta Asya Türk yaşam tarzının bir parçası olan yaylacılığın çalışma yapılan arazideki fiziki ve beşeri coğrafi koşullar altında nasıl şekillendiğine bakılmıştır. Literatürde Nahçıvan Özerk Cumhuriyetindeki yaylacılıkla ilgili yeteri kadar çalışmanın yapılmadığı dikkate alınarak araziye inilmiş, gezi-gözlem ve soru-cevap metotlarıyla yaylalara iniş-çıkış tarihleri, yaylaların dağılımı, konut tipleri ve fonksiyonlarına göre yararlanılma hakkında bilgiler elde edilmiştir. Çalışmanın yapıldığı arazide birkaç istisna dışında halen yaylaların ağırlıklı olarak geleneksel maksatlar için kullanıldığı görülmüştür. Bununla birlikte yaylalara çıkan kişi sayısında azalma görülse de çiftliklerin sayının artması ve bu işin belirli kişilerce yapılması sonucu yaylaya çıkarılan hayvan sayısının değişmediği ve Nahçıvan Özerk Cumhuriyetini başta et olmakla hayvansal ürünlerle temin etmekte yaylaların payının halen oldukça yüksek olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın ilerleyen safhalarında Türkiye Cumhuriyetinin Antalya il sınırları içerisinde bulunan Beydağlarında yapılan yaylacılıkla ilgili bilgiler verilmiştir. Literatürde yeterince çalışma olması sebebiyle bu bilgiler verilmesinde ağırlıklı olarak literatürden yararlanılmakla birlikte Antalya şehrine yakın olan birkaç yaylaya gezi gözlem maksadıyla gidilmiştir. Elde edilen veriler ışığında Türkiye'nin diğer bölgelerinde olduğu gibi Beydağlarında bulunan yaylaların da fonksiyonel değişim geçirdikleri ve ya değişim safhasında oldukları görülmüştür. Son yarım asırda Teke yöresi kıyı kuşağının turistik potansiyelinin ortaya çıkarılması bu durumu daha da tetiklemiş, gelişen ve büyüyen şehirlerde yaşayan insanların gelir düzeyinin artmasıyla büyük yerleşim yerlerine yakın olan yaylalar yazın sıcak ve kalabalık şehirlerden“kaçan”insanların uğrak yerine dönüşmüştür. Çalışmanın son aşamasında elde edilen verilerle Nahçıvan Özerk Cumhuriyetinde yapılan yaylacılıkla Antalya Beydağlarında yapılan yaylacılığın karşılaştırılması yapılmış, doğal ve beşeri çevre faktörünün yaşam şekline ve kültüre etkisi ortaya konulmuştur. Her ne kadar farklı koşullar altında yapılsa da her iki çalışma sahasında yaylacılık kültürünün ana çizgilerini korunduğu gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, primarily the transhumance in the Zengezur Mountains, which starts in the north-west of the Nakhchivan Autonomous Republic of Azerbaijan and advances along the Armenian border towards the south-east is discussed. It was examined how the transhumance, which is a part of the Central Asian Turkish lifestyle, was shaped under physical and human geographical conditions in the study area. There are no enough researchers about transhumance in Nakhchivan Autonomous Republic, considering this information were decended in the area and with the help of travel-observation and question-answer methods to the plateau descent-exit dates, plateau distribution, information about the use of housing types and functions were obtained. With a few exceptions, the plateaus are still mainly used for traditional purposes in the area where the study was conducted. Additionally, there is a decrease in the number of people going up the plateaus but as a result of the increase in the number of farms and the conduct of this work by certain individuals, the number of animals brought to the plateau remained unchanged and the share of the plateaus in supplying the Nakhchivan Autonomous Republic with meat and animal products was still very high. In the work of later stages there is given information about transhumance in Beydagları which is situated in Antalya, in Republic of Turkey. Due to the fact that there are enough studies in the literature, although the literature is mainly used to provide this information, a few plateaus close to the city of Antalya have been visited for observation purposes. Referring to the data is seen that , the highlands in Beydagları as in other regions of Turkey undergo functional change or are in the process of change. In the last half century, the touristic potential of the Teke coastal zone has been triggered by this situation, and with the increase in the income level of the people living in the developing and growing cities, the highlands, which are close to the big settlements, have become the frequented places of the people fleeing from the hot and crowded cities in summer. In the last stage of the study, the comparison of the transhumance in the Nakhchivan Autonomous Republic and the transhumance in the Antalya Beydağ Mountains was made and the effects of natural and human environmental factors on the life style and culture were revealed. Although it was done under different conditions, it was observed that the main lines of the transhumance culture were preserved in both study areas.
Benzer Tezler
- Enerji kaynaklarının Azerbaycan bütçe dengesi üzerindeki etkisi
The effect of energy sources on Azerbaijan's budget balance
ELGUN NASIBLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
EnerjiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN HOTUNLUOĞLU
- Nahcivan'ın beşeri ve iktisadi coğrafyası (1991-2014)
Nakhichevan, human and economic geography (1991-2014)
MURAT ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiTürk Dünyası Coğrafyası Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALİL KURT
- Nahçıvan yer adlarıyla Türkiye'deki yer adlarının dil özellikleri açısından karşılaştırılması
Comparison regarding the language characteristics between the toponyms in Nakhchivan and toponyms in Turkey
IŞIL ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıKafkas ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NESRİN GÜLLÜDAĞ
- Azerbaycan Cumhuriyeti'nde yasama organı
The Parliament in the Azerbaijan Republic
NAZIM AĞAZADE
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ERDAL ONAR