1930-1938 devletçilik döneminde kurulan kamu bankalarının Türkiye ekonomisine katkıları
Contributions of public banks established in 1930-1938 statism period to Turkey economy
- Tez No: 641501
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DAMLA DUMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Tarih, Economics, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Sanayileşmek bir ülkenin ekonomik gelişimini artırabilmek için elzem bir unsurdur. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde sanayileşme için yeterli bilgi birikimi ve sermayenin bulunmadığı durumlarda bankalar yoluyla kredilendirme yapılarak gerekli sermaye sağlanır. Özel kesimde sanayileşmenin daha zor olduğu durumlarda devlet izleyeceği ekonomi politikaları doğrultusunda piyasada aktif rol oynar. Devlet bankalar kurarak planlı bir şekilde sanayileşmeyi hedefler. Bu çalışmada kamu bankalarının ekonomi üzerinde etkileri anlatılmaya çalışılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan önce Osmanlı Devleti'nin sanayi devrimini yakalayamaması ve yabancıların elinde bir bankacılık sektörü olması ile harap bir ekonomisi vardı. Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte tam bağımsızlık görüşü ile ekonomik yönden bir an önce kalkınmak gerektiği ve kalkınmanın bankalar yoluyla olması gerektiği görüşü hakimdi. Ancak beklenen başarının 1929 yılı itibariyle gerçekleşmemesi sonucunda hükümet yetkilileri farklı ekonomik yaklaşımlara yönelerek devletçiliği benimsemişlerdir. Devletçilik döneminde kamu bankaları kurularak ve sanayi planları doğrultusunda hareket edilerek fabrikalar kurulmuştur. İthal ikameci yaklaşım benimsenerek ülke içinde üretimin artması, yerli malları kullanımı gibi teşvikler yapılmıştır. Bu çalışma 1930-1938 döneminde kurulan kamu bankalarının Türkiye'nin sanayileşmesi ve ekonomik gelişimine katkılarını kapsamaktadır. Çalışmamızda 1923-1929 dönemi de kısaca bahsedilerek iki dönem arasında gerçekleşen ekonomik gelişim gösterilmeye çalışılmıştır. Ayrıca dönemde faaliyet gösteren ve önemli katkılar sağlayan bazı bankalardan da bahsedilmiştir. Çalışma içerisinde yararlanılan kitap ve makaleler dışında, dönemin önde gelen gazeteleri, dergileri, döneme ait rapor ve kongre bildirilerine ulaşılmaya çalışılmıştır. Dönemde kurulan kamu bankalarının kurduğu fabrikalar ile üretim ve tüketimin artırıldığı gibi istihdamın artmasına ve kişi başına gelirinde kısmen artmasına katkı sağladığı anlaşılmaktadır. Yapılan planlı ve stratejik ekonomik yönelimler ile hedeflenen Türk parasının değerini koruma, dış ticaret dengesini sağlama, halkı tasarrufa yönlendirerek banka mudi sayılarının artırma ve temel ürünlerin iç tüketimini karşılama gibi hükümet yetkililerinin temel hedeflerinin gerçekleşmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
Industrialization is an essential element in order to increase the economic development of a country. Especially in developing countries where there is insufficient knowledge and capital for industrialization, the necessary capital is provided by lending through banks. In cases where industrialization is more difficult in the private sector, the State plays an active role in the market in line with its economic policies. The state aims to industrialize in a planned way by establishing banks. In this study, the effects of public banks on the economy were tried to be explained. Before the establishment of the Republic of Turkey, the Ottoman Empire had a ruined economy with no industrial revolution and a banking sector in the hands of foreigners. With the establishment of the Republic, the idea of full independence was dominated by the idea that economic development should be done as soon as possible and that development should be done through banks. However, as a result of the expected success as of 1929, government officials turned to different economic approaches and adopted statehood. During the period of statehood, state-owned banks were established and factories were established in line with industrial plans. By adopting an import substitution approach, incentives such as increased production in the country and the use of domestic goods were made. This study covers the contributions of the state-owned banks established in the period 1930-1938 to the industrialization and economic development of Turkey. In our study, the period 1923-1929 was mentioned briefly and the development that took place between the two periods was tried to be shown. Also mentioned are some banks that were active during the period and made significant contributions. In addition to the books and articles used in the study, the leading newspapers, magazines, reports and Congress papers of the period were tried to be reached. It is understood that production and consumption are increased with the factories established by the state banks established during the period, as well as contributing to the increase in employment and partial increase in per capita income. With the planned and strategic economic orientations, it is understood that the main objectives of the government officials such as protecting the value of the targeted Turkish currency, ensuring foreign trade balance, increasing the number of bank depositors by directing the people to savings and meeting the internal consumption of basic products are realized.
Benzer Tezler
- Atatürk Döneminde devletçilik modelinin uygulanması evresinde Türkiye-Sovyetler Birliği ilişkileri (1934-1938)
The relation between Turkey and the Soviet Union at the application of the model of etatism during the period of Atatürk (1934-1938)
SERHAT BUTUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Tarihİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABAHATTİN ÖZEL
- 1930-1938 Türk basınında parti-devlet bütünleşmesi
1930-1938 political party-state unitization in Turkis press
NİHAN YÜKSELİMAN
- 1930-1938 yılları arasında devletçilik politikasının Türk basınında yansımaları
Reflections 1930-1938 Turkish press between statism policy
SENEM GEYİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
TarihDumlupınar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NECATİ AKSANYAR
- Party conferences 1935-1945: Academia's contribution to ideological mobilization in Turkey
Başlık çevirisi yok
BİRİZ GONCA BERKSOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2000
Eğitim ve ÖğretimBoğaziçi ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİNE EDER