Dilbilim kavram ve yöntemlerinin çeviri kuramlarındaki işlemselliği
Performing of linguistic concepts and methods in translation theories
- Tez No: 642220
- Danışmanlar: PROF. DR. EMEL ERGUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Çeviri çok uzun yıllardır yapılan bir etkinliktir ancak çeviribilimin akademik bir disiplin olarak özerkliğini kazanması 1970'li yıllara denk gelir. Çevirinin karşılaştırmalı edebiyat, yabancı dil öğretimi ve dilbilim gibi alanlar içerisinde geçirdiği yolculukta dilbilimin payının büyük olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Uygulamalı dilbilim altında gerçekleştirilen çeviri çalışmalarının, çeviriyi açıklamada yetersiz kaldığı ve bu açıdan çevirinin kendi olgusallığı içinde ele alınmasına katkı sağladığı belirtilebilir. Dolayısıyla çevirinin herhangi bir disiplinin alt alanı olarak değerlendirilemeyeceği açıktır ancak bu özelliği disiplinlerarası çalışmalara kapalı olduğu anlamını taşımamaktadır. Bu görüşten yola çıkarak çalışmada dilbilim kavram ve yöntemlerinin çeviribilim kuramlarındaki işlemselliğinin sorgulanması amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmanın bütüncesini Çeviri Odaklı Metin Sınıflandırması, Skopos Kuramı, Çoğuldizge Kuramı ve Yorumlayıcı Anlam Kuramı oluşturmaktadır. Betimsel analiz yöntemiyle ele alınan bütünce, Yapısalcılık Kuramının ve metindilbilimin yöntem ve kavramları ışığında incelenmiştir. Bu betimleyici çalışmada, kimi kavram ve yöntemlerin çeviribilim kuramlarında yer alıp işlev gördüğü saptanmıştır. Çeviri öğrencilerine çeviri sürecinde yol gösterici olduğu ve çalışmayı zenginleştireceğini düşünüldüğü için elde edilen veriler akademik çeviri eğitimi kapsamında tartışılıp çeviri uygulamaları üzerinde gösterilmiştir ve uygulamaların sonucunda dilbilimin kavram ve yöntemlerinin akademik çeviri eğitiminde nasıl geliştirilebileceğiyle ilgili öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Translation is an activity that has been done for many years, but translation studies gained autonomy as an academic discipline in the 1970's. Linguistics has a large share in the journey of translation in comparative literature, foreign language teaching and linguistics. The translation practices carried out under the branch of applied linguistics are inadequate in explaining the translation and therefore contributes to the translation in its own reality. Consequently, translation cannot be considered as a sub-discipline of any discipline, but this feature does not mean that it is closed to interdisciplinary studies. Based on this view, in this study it is aimed to question the performing of linguistics concepts and methods in translation theory. For this purpose, Translation-Oriented Text Classification, Scopos Theory, Polysytem Theory and Interpretive Theory of Meaning constitute the corpus of the study. The corpus that is dealt with the descriptive analysis is examined by methods and concepts of Structuralism Theory and Textlinguistics. In this descriptive study, it was found that some linguistic concepts and methods were included in the theories of translation. The results obtained were discussed in the scope of academic translation education and shown on translation practices, as it is thought to guide translation students in translation and enrich the study. As a result of translation practices, suggestions were given on how linguistics can be improved in academic translation education.
Benzer Tezler
- Çağdaş Rus dilinde zoonim kavramı içeren deyimlerin çağdaş Türkçe ile karşılaştırılması
A comparison of idioms using the concept of zoonim in the modern Russian language and the modern Turkish language
AYTÜL BAYAR
Doktora
Türkçe
2021
Batı Dilleri ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHAR GÜNEŞ
- Türkçe sözcük anlam belirsizliği giderme
Word sense disambiguation for Turkish
BAHAR İLGEN
Doktora
Türkçe
2015
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EŞREF ADALI
YRD. DOÇ. DR. AHMET CÜNEYD TANTUĞ
- Kulturelle spielräume und diskurse in narrativen texten im lichte der literarischen übersetzung
Edebi çeviri bağlamında anlatı metinlerinde kültürel özgürlük alanları ve söylemler
NİLGİN TANIŞ POLAT
Doktora
Almanca
2006
Alman Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. YADİGAR EĞİT
- Die wirkung der pragmalinguistik auf den daf unterricht
Edimbilimin Almanca yabancı dil dersine etkisi
HATİCE KOÇ
Yüksek Lisans
Almanca
2022
Alman Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN YILMAZ
- The Lingiustic analiysis of poetry for translation purposes: Orhan Veli Kanık's Garip poems and their translations into English
Şiirin çeviri amaçlı dilbilimsel çözümlemesi: Orhan Veli Kanık'ın 'Garip' şiirleri ve İngilizce'ye çevirileri
AYŞE ŞİRİN OKYAVUZ YENER
