Geri Dön

Kulturelle spielräume und diskurse in narrativen texten im lichte der literarischen übersetzung

Edebi çeviri bağlamında anlatı metinlerinde kültürel özgürlük alanları ve söylemler

  1. Tez No: 204950
  2. Yazar: NİLGİN TANIŞ POLAT
  3. Danışmanlar: PROF.DR. YADİGAR EĞİT
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Alman Dili ve Edebiyatı, Dilbilim, Mütercim-Tercümanlık, German Linguistics and Literature, Linguistics, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2006
  8. Dil: Almanca
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 186

Özet

Bu tez, anlatı metinlerindeki söylemleri edebi çeviri bağlamında inceleyerek farklısöylem tercihleri bulunan kültürler arasında çeviri yapan çevirmenin kaynak metninkültürel örgüsünü erek metin okuruna sunarken, belirli bir `kültürel özgürlük alanına'sahip olduğunu savunmaktadır. Çalışmada hedeflenen amaç, bu olguyu araştırmakve Almanca ile Türkçe arasında bulunan farklı iletişimsel tercihleri, Yaşar Kemal'in`Yer Demir Gök Bakır' (1963) isimli eserinin Almanca çevirisinden ve Günter Grass'ın`Die Blechtrommel' (1959) isimli eserinin Türkçe çevirisinden alıntılanan örneklerlegöstermektir. Bu amaç doğrultusunda, Almanca ve Türkçe'de ilişkilerin temsilindeortaya çıkan sosyal ve duygusal farklılıklar gösterilmektedir. Bu kültürel fark yukarıdaadı geçen romanlarda ve çevirilerinde açık olarak gözlenmektedir. Kültür, çeviri,anlatı metinleri ve söylem konularının irdelenmesinin ardından `dil sistemlerine dayalıfarklılıklar', `iletişimsel farklılıklar' ve `içeriksel farklılıklar' kategorilerinde beliren`kültürel özgürlük alanı', kavram olarak açıklanmış ve adı geçen kategorileraraştırmacı tarafından özellikle edebi çeviri için geliştirilen ve Nähe-und-Distanz-Modell (N/D-Modell) adı verilen bir şema kullanılarak incelenmiştir. Bu çerçevederomanlardan alıntılanan değişik örneklerin modelin tüm kategorilerini desteklediğigörülmüştür. 50 Alman ve 50 Türk denek üzerinde yapılan deneysel bir çalışma ilekaynak ve erek metin okurlarının alımlamaları karşılaştırılarak metinlerin işlevleriincelenmiştir. Sonuç olarak tezde, anlatı metinlerinin temelinde bulunan kültüreldeğerlerin belirli çeviri yöntemlerini zorunlu kıldığı ve bu yöntemlerin farklı kültürlereait olan okurlar üzerinde olası farklı etkilere neden olduğu gösterilmiştir.

Özet (Çeviri)

This thesis deals with the literary translation of discourse in narrative texts and claimsthat, while translating between cultures with different discursive preferences thetranslator has a certain `leeway? in reproducing the cultural embedding of the sourcetext for target readers. The purpose of this study is to discuss this phenomenon andto illustrate the different communicative preferences between German and Turkishthrough the examples from the German translation of Yaşar Kemal?s `Yer Demir GökBakır? (1963) and the Turkish translation of Günter Grass? `Die Blechtrommel? (1959).As such, it was aimed to show how German and Turkish differ in the representationof social and emotional relations-a cultural difference that manifests itself strongly inthe above novels and their translations. After a discussion of the concepts of culture,translation & narrative texts and discourse the concept of `leeway? is introduced as itmanifests itself in the categories `differences between language systems?,`communicative differences? and `differences in subject matter?. These categorieswere analyzed by a scheme designed specially for such literary translations andnamed by the researcher as Nähe-und-Distanz-Modell (N/D-Modell). All thecategories of the model were supported by the different examples taken from thesenovels. An empirical study with 50 German and 50 Turkish participants wasconducted to test the function of the texts by comparing the reception of the targettext readers and source text readers. In conclusion it was shown that differentunderlying cultural values in narrative texts required specific translation procedures,which had potentially different effects on readers with diverse cultural backgrounds.

Benzer Tezler

  1. Kulturelle Präferenzen bei der Wohnstandortwahl Türkischstämmiger Migranten ,,Gastarbeiter' und Türkischstämmiger Deutsche im Ruhrgebiet

    Almanyanın Ruhrgebiet bölgesindeki Türk göçmenlerin ,,Konuk İşçi' ve Türk asıllı Almanların kültürel tercih bağlamındaki Konut-Yaşam seçimleri

    IŞIL ELİÇİN

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    2019

    SosyolojiTürk-Alman Üniversitesi

    Kültürlerarası Yönetim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERNST STRUCK

  2. Kulturelle unterschiede bei der durchführung vonınterkulturellen trainings für auslandsaufenthalte

    Yurtdışı kalışları için kültürlerarası eğitimlerin uygulanmasında kültürel farklılıklar

    ALINA-CENNET THOSS

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    2024

    EkonomiTürk-Alman Üniversitesi

    Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı

    DR. MARTİNA MALETZKY DE GARCíA

  3. Kulturelle unterschiede im stakeholdermanagement: Eine analyse der nachhaltigkeit in Deutschen und Türkischen unternehmen

    Paydaş yönetiminde kültürel farklılıklar: Alman ve Türk şirketlerinde sürdürülebilirlik üzerine bir analiz

    MATHİAS ACAR

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    2024

    Sosyal HizmetTürk-Alman Üniversitesi

    Acil Servis Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BURHANETTİN AYKUT ARIKAN

  4. Übersetzung als eine kulturelle konstruktion: Zur Türkischen kanon- und nationenbildung anhand der übersetzungszeitschrift tercüme (1940-1966)

    Kültür yapılanması olarak çeviri: Tercüme dergisi (1940-1966) bağlamında Türk kanon ve uluslaşma oluşumu

    BURCU ERENOĞLU

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    2019

    Mütercim-TercümanlıkEge Üniversitesi

    Almanca Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FARUK YÜCEL