Geri Dön

Metamorphic evolution of the Elekdag eclogites (central pontides)

Elekdağ ofiyolitlerinin (orta pontidler) metamorfik evrimi

  1. Tez No: 643191
  2. Yazar: THEODORE DOUGLAS BURLICK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. GÜLTEKİN TOPUZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Avrasya Yerbilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Katı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Jeodinamik Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 91

Özet

Orta Pontidler'de yer alan yüksek basınç altında oluşan Elekdağ Ofiyoliti eklojitleri ile metalerzolit ve serpantinitlerin metamorfik ve tektonik evrimi, bu tezin konusunu oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı, önceki çalışmacıların araştırmalarına devam ederek, haritalama, detaylı petrografik ve mikrotektonik analiz yöntemlerine ilave olarak, dalga boyu dağınımlı x ışınları, enerji dağınımı ve geri saçınımlı spektroskopi metotlarını kullanarak izokimyasal faz denge diyagramları oluşturmak ve konvansiyonel katyon değişimi jeotermobarometri analizi yapmak suretiyle sabit mineral topluluklarını araştırarak, metamorfizma zamanı ve şartları ile tektonik olayları daha iyi ortaya koyabilmektir. Elekdağ Ofiyoliti ve Orta Pontidler ilgili diğer ofiyolitler, Paleotetis Denizi'nin kapanmasına bağlı olarak Lavrasya'nın güney kısımları ile Pangea kıtası boyunca meydana gelen manto ve kabuk yığışım prizması şeklinde yorumlanmışlardır. Elekdağ, daha büyük olan Çangaldağ Ada Yayı ve Domuzdağ yüksek basınç melanjı ile ilişkilidir. Elekdağ Kompleksi, Kretase'deki dalma süresince eklojit fasiyesi metamorfik koşullarına maruz kalmıştır. Çalışma alanındaki metamorfitler, tipik ofiyolit minerallerinin yanısıra yüksek basınç-düşük sıcaklık mavişist ve yeşilşist mineralleri, serpantinit, mikaşist ve yüksek basınç-orta sıcaklık eklojitlerinden meydana gelirler. YB-DS birimleri, serpantinit sınırları boyunca mercekler içinde ve Domuzdağ Kompleksi ile ilişkili halde bulunmaktadırlar. Eklojitlerin tipik mineralleri granat + omfasit + glokofan + klinozoisit + beyaz mika ± lavsonit ± turmalin ± rutildir. Mavişist mineralleri ise granat + glokofan + klinozoisit + beyaz mika ± klorit ± kuvars ± lavsonit ± rutildir. Birçok temel mineral topluluğu, düşük dereceli su içeren mineral toplulukları tarafından şiddetli bir biçimde üzerlenmiştir. Retrogresyon, yüzeyleme ve kloritin varlığı ile karakterize edilen hidrotermal suların kayaçlar içerisine sızması ile daha düşük basınç ve sıcaklıklara bağlı olarak meydana gelmiştir. Karakteristik retrograd fazları, glokofanlar (eklojitler için) ve buna ilaveten yeşilşist fasiyesi mineralleri olan klorit ± albit ± klinozoisit ± stilpnomelandır. Çalışılan metabazit örnekleri, en az biri kümülat olan protolit içeren okyanus ortası sırtı bazaltlarını (MORB) işaret etmektedir. Azami metamorfizma basıç ve sıcaklıkları ile dalma derinliği ve daha sonraki yüzeyleme, jeokimyasal ve petrografik analizler ile belirlenmiştir. Ayırıcı nitelikteki iki numune, izokimyasal faz diyagramları ile modellenmiştir. Bunlardan biri olan kümülat metabazit numunesinin, granat ve fenjit bileşim izopletleri baz alınarak, azami 21±2 kbar ve 360±50 °C basınç ve sıcaklık koşulları altında oluştuğu ve granat ile klinopiroksen arasındaki Fe/Mg katyon değişim termometrisine göre azami metamorfizma derecesinin 400 °C olduğu görülmüştür. Modellenen ikinci numunenin ise 10±2 kbar gibi daha düşük basıç ve azami ~450 °C sıcaklık değerini veren termometri sonuçlarının aksine 500 °C gibi daha yüksek sıcaklık koşulları altında metamorfizmaya uğradığı sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

The topic of the thesis is focused on the metamorphic and tectonic evolution of high-pressure metamorphic eclogites and by extension, the surrounding meta-lherzolite and serpentinite of the Elekdag Ophiolite within the Central Pontide Mountains of Turkey. The goal of this study is to continue the work of previous authors in better understanding the timing and conditions of metamorphism and their associated tectonic events through field mapping, detailed petrographic and microstructural analysis, investigation of stable equilibrium assemblages with wavelength-dispersive x-ray, energy-dispersive, angle-selective backscatter spectroscopies coupled with isochemical phase equilibria diagrams and conventional cation exchange geothermobarometry analysis. The Elekdag Ophiolite and other related ophiolites in the Central Pontide Mountains of Northern Anatolia are interpreted as being mantle and crust accretionary prisms which formed along the southern edge of the Laurasian Supercontinent prior to the closure of the Paleotethys Ocean and the Formation of Pangea together with the Gondwana Supercontinent. Elekdag is closely associated with the larger Cangaldag Island Arc and the larger Domuzdag HP mélange. During subduction in the Cretaceous the Elekdag Complex experienced up to eclogite-facies metamorphic conditions. Metamorphic rocks present in the study area include typical ophiolite assemblages with the addition of HP-LT blueschists, greenschist facies mineral assemblages, serpentinite, mica schists and HP-MT eclogites. The HP-LT units are contained within lenses along the boundary of the serpentinite body and are also in contact with the neighboring Domuzdag Complex. Typical mineral assemblages of the eclogites are garnet + omphacite + glaucophane + clinozoisite + white mica ± lawsonite ± tourmaline ± rutile. Blueschist mineral assemblages consist of garnet + glaucophane + clinozoisite + white mica + chlorite ± quartz ± lawsonite ± rutile. Most primary mineral assemblages have been heavily overprinted with lower grade hydrous mineral assemblages. Retrogression occurred due to lower pressures and temperatures during exhumation and the extensive infiltration of hydrothermal fluids within the rocks characterized by chlorite. Typical retrograde phases are glaucophane (for eclogites), as well as the common greenschist facies assemblage of chlorite + albite + clinozoisite ± stilpnomelane. The metabasite samples investigated show mid-ocean ridge basalt affinities (MORB) with at least one protolith being a cumulate. Constraints on maximum pressures and temperatures of metamorphism, and by extent depth of subduction and subsequent exhumation were inferred based upon geochemical and petrographic analysis. Two distinct samples were modeled in isochemical phase diagrams. One, a cumulate metabasite yielded maximum PT conditions of 21±2 kbar at 360 ± 50 °C based upon garnet and phengite compositional isopleths as well as a maximum temperature of metamorphism of 400 °C according to Fe/Mg cation exchange thermometry between garnet and clinopyroxene. A second modeled sample yielded lower pressure ranges of 10±2 kbar at a higher temperature of 500 °C which is in contrast to similarly thermometry results which give maximum temperatures of ~450 °C.

Benzer Tezler

  1. Geodynamic implication of theblueschist-greenschist transition in elekdag,central pontides, Turkey

    Başlık çevirisi yok

    NAZLI ECE DERİNEL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Çevre MühendisliğiUniversity of Leeds

    PROF. SANDRA PİAZOLO

    DR. THOMAS MUELLER

  2. Tectonometamorphic evolution of the Elekdag metaophiolite,Turkey: A petrographic and geochemical study

    Başlık çevirisi yok

    EKREM ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Çevre MühendisliğiUniversity of Leeds

    DR. THOMAS MUELLER

    PROF. DR. SANDRA PİAZOLO

  3. Tokat masifi kuzeyinin (Taşova-Ladik) metamorfik evrimi

    Metamorphi̇c evoluti̇on of northern part (Taşova-Ladik) of Tokat massif

    ERBE NUR ATLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Katı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLTEKİN TOPUZ

  4. Tectono-metamorphic evolution of the northern Menderes massif: Evidence from the horst between Gördes and Demirci basins (West Anatolia, Turkey)

    Kuzey Menderes masifi'nin tektono-metamorfik evrimi: Gördes ve Demirci Havzaları arasında kalan horsttan yeni bulgular (Batı Anadolu, Türkiye)

    ÇAĞRI BUĞDAYCIOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2004

    Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ERDİN BOZKURT

  5. Age and significance of amphibolites in the bolu massif (İstanbul Zone, NW Turkey)

    Bolu masifi'ndeki (İstanbul Zonu, KB Türkiye) amfibolitlerin yaşı ve önemi

    İNAL DEMİRKAYA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Katı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLTEKİN TOPUZ

    DOÇ. DR. JİA-MİN WANG