Musa Kazım's approach to attempts at the Westernization of the Ottoman Empire before and during the Second Costitutional Period of master
İkinci Meşrutiyet Döneminde ve öncesinde Osmanlı'daki Batılılaşma hareketlerine Musa Kazım'ın yaklaşımı
- Tez No: 64386
- Danışmanlar: DR. SELÇUK AKŞİN SOMEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1997
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Musa Kazım Efendi îkinci Meşrutiyet döneminde (1908-1919) altı defa Şeyh ül islamlık makamına gelmiş, ittihat ve Terakki Cemiyetinin kurmuş olduğu ilim komitesinde de yer almıştır (Meclis-i Kebir-i İlmi). 1895 ve 1918 yıllan arasında çeşitli gazete ve dergilerde (Sırat-ı Müstakim, Tercüman-ı Hakikat, İslam Mecmuası, vb.) yazılan yayınlanmıştır. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin Şehzadebaşı kulübünde düzenlediği konferanslarda bulunmuştur. Bu konferanslardaki konuşmaları Mevaiz-i Diniyye ( iki cilt) adı altında yayınlanan kitapta yer almaktadır. 1893 ve 1908 yıllan arasında bir medrese hocası olarak İslamcı modernleşme düşüncesini temsil eden ve 1860'ların Genç Osmanlılarının düşünceleriyle aynı çizgide yazılar yazmıştır. Bu yazılarında İslam dininin medeniyetin ve ilerlemenin kaynağı olduğunu göstermeye çalışmıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nda reform yapabilmek için Batı'nın maddi değerlerinden faydalanmak gerektiğine inanmış ancak bunun kaynağının İslam dini olduğu görüşünü savunmuştur. Musa Kazım Efendi İslamcı modernleşme görüşünü temsil eden liberal bir İslamcı düşünür olmasına rağmen, kadın konusundaki yazılarında ondaki muhafazakar yanı görmek mümkün olmaktadır. İkinci Meşrutiyet ilan edildikten ve İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesi olduktan sonra, dönemin politik atmosferine uygun olarak, yazılarının konulan ve içerikleri değişmeye başlamıştır. Başlangıçta, İttihatçılar İslam dinini ilerlemeye bir engel olarak görmüşler ve sert bir tavır almışlardır. Ancak daha sonraki politik ve toplumsal gelişmeler karşısında İslam'ın sosyal fonksiyonlarından faydalanıp halkla ve İslamlı çevrelerle iyi ilişkiler kurmak yolunu tercih etmişlerdir. Aslında, halkı reformlara ve meşrutiyetin meşruluğuna (dini anlamda) inandırmanın başka yolu olmadığını kavramışlardı. Musa Kazım Efendi'nin İkinci Meşrutiyet dönemindeki yazılarında İslam'ı reformlar ve ilerleme için asıl kaynak olarak göstermeye devam ediyor ancak bunu yaparken İttihatçıların reform girişimlerini İslami çerçeve içerisinde rasyonalize etmeğe çalışıyordu. Musa Kazım Efendi'nin şeyh ül İslam olarak yeni sistem içerisinde edindiği yer, bize ulema sınıfınında meşrutiyet rejimi içerisinde yer alıp etkinlikte bulunabileceğini göstermektedir. Fakat, yeni sistem içerisinde bu şekilde var olmak İslamcıların amaçlarına ve görüşlerine uygun düşüyor muydu sorusu tartışılabilir.
Özet (Çeviri)
Musa Kazım Efendi was Şeyh-ül-îslam six times in the Second Constitutional Period (1908-1919) of the Ottoman Empire and a member of the“Great Scientific Council”established by the Committee of Union and Progress (CUP). Between the years 1895 and 1918 he published many articles in journals and newspapers, as well as making speeches at the Şekzadebaşı Club of the CUP. As a medrese scholar in the years 1893-1908, he wrote within the intellectual tradition of Islamic Modernism, expressing views in line with those of the Young Ottoman thinkers of the 1860s and 1870s, defending Islam as a source of civilization and progress. He accepted the need for reform to match the material progress of the West, but argued that for this too Islam could be the source. The traditional side of his attitudes perhaps most reveals itself in his writings on the subject of women. After the beginning of the Second Constitutional Period, the nature of his writings underwent a subtle change when he chose to cooperate with the Committee of Union and Progress. Many of the members of the CUP regarded Islam unfavorably or, at best, as a means of popularizing policies, of winning over the ulema and of creating social stability. Musa Kazım Efendi's writings of this period, while still claiming Islam as a positive force and as the basis for reforms, were directed towards justifying the policies of the CUP, even where these policies tended towards secularization. Musa Kazım's career showed that members of the ulema could obtain office and a voice within the new constitutional regime, but whether such a solution favored the objectives of Islamic Modernists is more doubtful.
Benzer Tezler
- Muhammed İkbal'de kötülük problemi ve teodise
The problem of evil and theodicy in Muhammed İqbal
ALPER KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinCumhuriyet ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSA KAZIM ARICAN
- Kur'ân'ın anlaşılmasında Garîbu'l-Kur'ân'ın yeri (Kurtubî tefsiri örneği)
The place of unfamiliar words in understanding Quran (The example of al Qurtubi's exegesis)
MEHMET DEMİR
Doktora
Türkçe
2020
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA KAZIM YILMAZ
- Gelenekselci ekolün sanat felsefesi anlayışı
Traditionalist school's understanding of philosophy of art
BURCU BAYER
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
FelsefeYıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA KAZIM ARICAN
- Jean Jacques Rousseau'da Tanrı anlayışı
The concept of God in Jean Jacques Rousseau's works
HALİS ÇAVUŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinCumhuriyet ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSA KAZIM ARICAN
- Son dönem sufilerinden Hacı Ahmet Kayhan'da tasavvufi kavramlar
The concepts of sufism of a contemporary Sufi Hacı Ahmet Kayhan
NESLİHAN NUR KIZILTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHİT GÖKTAŞ