Geri Dön

İslâm borçlar hukukunda niza

Nizā' (disagreement) in in Islamic law of contracts

  1. Tez No: 645884
  2. Yazar: ALİ HAYDAR BÖLÜKBAŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ KUMAŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 289

Özet

Niza, akitte söz konusu olan belirsizlikten dolayı taraflar arasında çözümü güç bir anlaşmazlık çıkması durumunu ifade etmektedir. Bu tezde, Hanefî mezhebi tarafından geliştirilen ve muâmelât konularındaki anahtar kelimelerden olan niza kavramının tüm boyutlarıyla ele alınması amaçlanmıştır. Bizi bu çalışmaya sevk eden temel saik, akitlerin sıhhatini etkileyen esas ölçütün niza olabileceği düşüncesidir. Çalışmamızda niza teorisi, mezheplerin fürû literatüründe yapılan ayrıntılı kavram taramaları ve fıkhi meselelerin tahlili neticesinde ortaya konmuştur. Çalışma neticesinde, İslâm hukukunun borçlar hukukuyla ilgili yasaklamalarının başında gelen garar ve cehâletin akdi fâsid ya da bâtıl kılmasındaki illetin bunların taraflar arasında nizaya sebep olması olduğu yönünde birçok bulguya rastlanmıştır. Bu türden bilgiler bizi, akdin fâsid oluşunu belirleyen asıl illetin niza olduğu ve bunun neticesinde de nizayla sonuçlanan her akde fâsid hükmü verildiği sonucuna götürmüştür. Bundan dolayı, İslâm hukukunda anlaşmazlıkların baştan önüne geçmek ve mahkemeye yansımasını önlemek için akdin unsurlarının nizaya sebebiyet vermeyecek şekilde belli olması şart koşulmuştur. Bu bağlamda, İslâm hukukunda akitler ve akitlerin sıhhati konusunda yapılacak çalışmalarda, niza ilkesinin belirleyici bir kural olarak göz önünde bulundurulması önem arz etmektedir.

Özet (Çeviri)

Nizā' means a situation that occurs a severe disagreement between parties on account of uncertainty in a contract. The study aims to deal elaborately with the concept of nizā' that was put forwarded and advanced by the Ḥanafī school. This concept has a key and substantial role in settling disagreements related to contracts within the area of social transaction (muāmelāt). The incentive that stimulates to generate this study is the thought that the concept of nizā' is the main yardstick that influences the authenticity of contracts. As a result of this study, it is identified a number of indications that in the area of dept within Islamic law, the reason that gharar and jaḥāla lead to the fasat (improperness) and butlan (nulity) of contracts is to cause nizā' amongst the parties. This induces us to the hypothesis that the basic reason that conduces to fāsid contracts (improper contracts) is the concept of nizā', and then to the assumption that any contract which includes nizā' is identified as a fāsid. Within Islamic law, it is therefore conditioned that a contract should be prepared in a way that it does not lead to nizā', with the intent of obviating disagreements beforehand and minimising their bringing to trial. In this regard, it can be claimed that the concept of nizā' should be taken into consideration in studies related to contracts and their authenticity within Islamic law.

Benzer Tezler

  1. İslam borçlar hukukunda zararın akitlere etkisi: Hanefî mezhebi örneği

    The effect of damages on contracts in Islamic law of obligations: Hanafi sect example

    SEYFULLAH KARA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN HAÇKALI

  2. İslam borçlar hukukunda akit hürriyeti

    Freedom of contract in the İslamic law of liabilities

    HÜSEYİN KARAYAKA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinAtatürk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ İHSAN PALA

  3. Osmanlı modernleşmesi bağlamında İslam borçlar hukukundaki gelişmeler ve riba yasağı

    Developments in Islamic obligations law and interest ban in the context of Ottoman modernization

    İLKNUR YAŞAR BİLİCİOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜRTEZA BEDİR

  4. Hanefî fesih teorisi (Borçlar Hukuku özelinde)

    Hanafī rescission theory (On the base of Obligations Law)

    ZAHİDE KESKİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEVKET TOPAL

  5. 19. yüzyıl Osmanlısında ticaret hukukundaki dönüşümün iktisadi ilişkilere yansımaları: Kurumsal bir analiz

    Transformation in commercial law in the 19th century Ottoman and its reflections on economic relations: An institutional analysis

    HALİME ALKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    EkonomiBursa Uludağ Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİN ERTÜRK