Geri Dön

Makedonya'yı tahayyül etmek: Makedonya sorunu'nun ulusal kimlik inşası üzerinden analizi

Imagining macedonia: analysis of Macedonian question in the context of national identity building

  1. Tez No: 646466
  2. Yazar: ABDULLAH MUHSİN YILDIZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KAYA BAYRAKTAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Siyasal Bilimler, Uluslararası İlişkiler, Political Science, International Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Ulus İnşası, Ulusçuluk, Modernist Kuram, Postmodern Yaklaşım, Makedonya, Nation Building, Nationalism, Modernist Theory, Postmodern Approach, Macedonia
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yalova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 251

Özet

Uluslar ve ulusçuluklar üzerine modernist teorik çalışmalar, 1980'li yılların başına dayanmaktadır. Bu dönemde, ulusların kökeni, ulusçu akımların gelişimleri, kriz zamanlarında ulusal duyguların yükselmesi üzerine pek çok teorik çalışma yapılmıştır. Modernist ulusçuluk kuramlarının özellikle 19. yüzyıl ulusçuluk akımlarını açıklamasındaki başarısının yanı sıra, 1990'lardaki postmodern yaklaşımlara sağladığı akademik birikim sebebiyle günümüzde halen geçerliliğini korumaktadır. Modernist kuramlar, milliyetçi entelektüeller tarafından koordine edilen ulusal hareketlerin, hanedanlıklardan ayrılarak siyasi iktidarı ele geçirme hedefiyle ortaya çıkmasını ve ulus devletin farklılıkları elimine ederek nüfusun homojenleşmesi sürecini açıklamaktadır. Postmodern yaklaşımlar kimliklerin akışkan, değişken, bağlama, ilişkilere ve geleceğe dönük hedeflere yönelik yeniden inşa edilebilirliğinin açıklanmasına zemin sağlamaktadır. Bu çalışmada ilgili kuramlardan faydalanılarak, özellikle siyasi istikrarsızlık ve çatışma dönemlerinde topluluk, ulusal hareket ve ulus devlet düzeyinde kimliklerin nasıl değiştiklerinin, yeniden inşa edildiklerinin anlaşılması amaçlanmıştır. Araştırmada her iki kuramdan faydalanılarak, kimliklerin siyasi istikrarsızlık dönemlerinde değişebilir hale geldiği, çatışma dönemlerindeyse değiştikleri argümanını tartışmayı mümkün kılacak gezi yazısı, hatırat, deklerasyon, resmi arşiv, anayasa gibi birincil kaynaklar ile yerli ve yabancı arşiv bilgisi sağlayan ikincil kaynaklar yeniden taranarak içerik analizi yapılmıştır. Çalışmaya, 1991'de Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden Makedonya'nın Yugoslavya ile çatışma yaşamadan ayrılması, Birleşmiş Milletler üyelik şartlarını sağladığının açıklanmasına rağmen üyeliğe alınmaması, uluslararası kuruluşlara katılamaması ve komşularıyla çakışan iddiaları sorun olarak ele alınarak, Makedon ulusçuluğunun ve Makedon ulusal kimliğinin uluslararası toplum tarafından kabul görmediği varsayımıyla başlanılmıştır. Makedon ulusçuluğunun kabul görmeyen savlarının incelenmesi amacıyla, literatürde defalarca sorulan“Makedonlar kimdir”sorusunun yerine, modern Makedon kimliği“ne zaman”inşa edilmiştir sorusu sorulmuştur. Bu sebeple, ulusçulukların bugünkü Kuzey Makedonya'ya kültürel kurumlar aracılığıyla yayılmaya başladığı Geç Osmanlı Dönemi, araştırmanın başlangıç tarihi olmuştur. Siyasi istikrarsızlık döneminde ortaya çıkan“Makedonya devrimci”hareketinin değişen kimlikleri, geleceğe dönük hedeflerine ve yapılandırılmış ilişkilerine göre incelenmektedir. Makedonya mücadelesinde farklı komitaların mobilizasyonu, köylülerin değişen aidiyetleri, ideoloji ve rasyonalite kavramları çerçevesinde değerlendirilmektedir. Balkan Savaşları'ndan sonra“bölüşülen”Makedonya'da asimilasyon politikaları, Komintern'deki Makedon ulusunun varlığı tartışmaları, II. Dünya Savaşı'ndaki Partizan direnişi çerçevesinde oluşan farklı Makedonya tahayyülleri incelenmektedir. Bağımsızlık sonrasında ulus devletin, uluslararası toplum ve ulusal toplum içindeki“imajı”nı belirleyen farklı Makedon ulusçulukları, onunla rekabet halinde olan, içerde İlirida; dışarda devlet pratikleriyle“algı”(Migdal, 2004) olarak sınırlarına taştığı Yunanistan ile olan mücadelesi ele alınmaktadır. Çalışmada, Geç Osmanlı Dönemi'nden günümüze devam eden Makedonya'nın Uzun 20. Yüzyılı'nda, birbirini izleyen istikrarsızlık ve çatışma dönemlerinin farklı Makedon kimliği tahayyüllerinin ortaya çıkmasına yol açtığı sonucuna ulaşılmıştır. 19. yüzyıl sonundaki Makedonyalı ulusüstü kimliğinin, 1930'ların ortalarından itibaren genç jenerasyon arasında ortaya çıkan, 1944 ASNOM Konseyi ve 1991'deki bağımsızlık sonrasında küreselleşme ve Avrupalılaşma sürecinde inşa edilen Slav ve Antik Makedon ulusal kimliklerinden farklı olduğu görülmüştür.

Özet (Çeviri)

Modernist theoretical studies based on nations and nationalisms date back to early 1980s. Plenty of study on the origins of nations, development of national movements, rise of national sentiments in time of crisis, have been completed. Besides the success of modernist nationalism theories in order to understand spesifically 19th century national movements, it provided academic background for postmodern approaches which came into prominence during 1990s, therefore it still sustains explanatory power. Modernist theories, on the one hand explains national movements coordinated by nationalist intellectuals to grasp the political power via separation from a dynastic regime, on the other hand, national homogenization processes pursued by nation-states eliminating different cultural identities. Postmodernist approaches provide background for explaining reconstruction of identities toward future oriented goals, and their fluid, shifting, contextual and relational natures. The main aim of this study is, by benefiting from these theoretical accounts, the comprehension of identity change of communities, national movements and nation-state formation during destabilization and conflict processes. To analyze the argument that identities may take a form to change in decentralization processes, and shift dramatically in times of conflicts, primary sources such as travel-writing, memoirs, declarations, archives, constitutions, amendments were used; and secondary sources providing national and foreign archive references were reevaluated. The starting point of the research is that Macedonia's peaceful secession from Yugoslavia, nonacceptance to membership despite fulfilling the UN conditions, disapproval from international institutions, and confliting claims with neighbor states taken as a problematique that create study's assumption of Macedonian nationalism and Macedonian national identity which were not accepted by international community. Examining nonaccepted claims of Macedonian nationalism, the question,“when”are the Macedonian identity constructed, asked for instead of the question“who are the Macedonians”examined heavily in the related literature. Therefore, the Late Ottoman Era, which signifies the proliferation of nationalisms into today's North Macedonian territory, is the starting date of the study.“The Macedonian revolutionary”movement, which emerged during political instability period and its shifting identities are examined due to its future oriented goals and structured relations. Mobilization of different committees during Macedonian struggle and shifting identities of villagers are evaluated through concepts of ideology and rationality. Assimilation policies in“divided”Macedonia after Balkan Wars, debates on the existence of distinct Macedonian nation in Comintern, and different Macedonian imaginings evaluated until WWII partisan struggle. Macedonian nationalisms that clarify the image of nation-state in both international community and the national society after the independence, and Macedonia's struggle with the image of Illirida internally and violation of Greek borders by Macedonian state practices which deteriorates state“perception”(Migdal, 2004) are examined. The study concludes that ongoing instability and conflict periods within Macedonia's Long Twentieth Century since the Late Ottoman Era has created different Macedonian identity imaginings. Macedonian supranational identity in late 19th century is different from imagining among young generation during late 1930s, 1944 ASNOM Council, and constructed Slavic and Antic Macedonian national identities following the independence during globalization and Europeanization era.

Benzer Tezler

  1. Makedonya'daki Türkler üzerine sosyolojik bir çalışma

    A sociologicstudy on Turks living in macodenia

    ORHAN DERMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    SosyolojiHacettepe Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CAHİT GELEKÇİ

  2. Makedonya-Arnavutluk ilişkilerinde Makedonya Arnavutlarının etkisi

    Macedo-Albainan influence in the Macedonian-Albanian relations

    AKTAN HAMZA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Uluslararası İlişkilerAnkara Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. İLHAN UZGEL

  3. Makedonya'da Osmanlı egemenliğinin kurulması

    The Establishment of Ottoman rule in Macedonia

    HATİCE ORUÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    TarihAnkara Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELEK DELİLBAŞI

  4. Kuzey Makedonya'da bir Türk yerleşmesinin coğrafi etüdü: Merkez Jupa

    Geographical survey of a Turkish settlement in North Macedonia: Central Jupa

    ALİ ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    CoğrafyaMarmara Üniversitesi

    Türk Dünyası Coğrafyası Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL KURT

  5. Makedonya sorunun tarihsel gelişimi

    The historical development of the Macedonian issue

    CANSEL KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Uluslararası İlişkilerKadir Has Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MESUT HAKKI CAŞIN